Μια μελέτη αποκαλύπτει πόσα μικροσκοπικά πλαστικά σωματίδια μπορεί να εισχωρούν στα φαγητά μας μετά από επαφή με μαγειρικά σκεύη. Μια ελάχιστη ρωγμή σε ένα τηγάνι επικαλυμμένο με τεφλόν πιθανώς απελευθερώνει έως και 9.100 σωματίδια. Η σπασμένη επίστρωση μπορεί να οδηγήσει σε απελευθέρωση 2.300.000 μικροπλαστικών και νανοπλαστικών.
Οι αντικολλητικές κατσαρόλες και τα τηγάνια επικαλυμμένα με τεφλόν (teflon) χάνουν σταδιακά την επικάλυψη τους καθώς τα χρησιμοποιούμε και τα πλένουμε, κάτι που μπορεί να είναι πρόβλημα κατά την προετοιμασία των γευμάτων. Ωστόσο, είναι δύσκολο να μετρήσουμε πόσο πλαστικό απελευθερώνεται.
Η νέα έρευνα εξέτασε τα μικροπλαστικά και νανοπλαστικά (εκατομμύρια φορές μικρότερα), καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι μπορεί να έχουμε να κάνουμε με έναν σημαντικό αριθμό πλαστικών θραυσμάτων με την πάροδο του χρόνου.
«Είναι μια ισχυρή προειδοποίηση ότι πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στην επιλογή και τη χρήση μαγειρικών σκευών για να αποφύγουμε τη μόλυνση των τροφίμων με πλαστικά», είπε ο Youhong Tang, μηχανολόγος και μηχανικός υλικών από το Πανεπιστήμιο Flinders, στην Αυστραλία.
Σε μια προσπάθεια να εκτιμήσει τον κίνδυνο, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν αυτό που είναι γνωστό ως τεχνική απεικόνισης Raman για να μελετήσουν τα μικροπλαστικά και τα νανοπλαστικά σε μια επίστρωση τεφλόν σε μοριακό επίπεδο μέσω της σκέδασης φωτονίων. Εφάρμοσαν επίσης ειδικούς αλγόριθμους για να υπολογίσουν πόσο από αυτή την επίστρωση μπορεί να ξεκολλήσει και να βρει το δρόμο της στα τρόφιμα. Έκοψαν τα μαγειρικά σκεύη με επικάλυψη τεφλόν σε μικρά κομμάτια και, για να προσομοιώσουν τη διαδικασία μαγειρέματος (αν και ήταν μια διαδικασία χωρίς φαγητό, νερό ή λάδι), για ορισμένο χρονικό διάστημα.
Μια σπασμένη επίστρωση θα μπορούσε να προκαλέσει την απελευθέρωση έως και 2,3 εκατομμυρίων μικροσκοπικών σωματιδίων κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας του γεύματος. Μια ελάχιστη ρωγμή στο τηγάνι με τεφλόν απελευθερώνει έως και 9.100 πλαστικά σωματίδια.
Το τεφλόν (ή πολυτετραφθοροαιθυλένιο) ανήκει στην οικογένεια των γνωστών «για πάντα χημικών ουσιών» που κολλάνε στο περιβάλλον: οι ουσίες PFAS (per- and polyfluoroalkyl substances: πολυφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες) έχουν συνδεθεί με μια ποικιλία προβλημάτων υγείας.
«Δεδομένου του γεγονότος ότι τα PFAS αποτελούν μεγάλη ανησυχία, αυτά τα μικροσωματίδια τεφλόν στα τρόφιμά μας μπορεί να είναι επιβλαβή για την υγεία», είπε ο Cheng Fang, επιστήμονας υλικών στο Πανεπιστήμιο του Newcastle στην Αυστραλία.
Ενώ εξακολουθούν να υπάρχουν ερωτήματα σχετικά με το πόσο συχνή και επικίνδυνη μπορεί να είναι αυτή η απελευθέρωση μικροπλαστικών και νανοπλαστικών, οι ερευνητές ζητούν περαιτέρω έρευνα για τις πιθανές επιπτώσεις μόλυνσης κατά το μαγείρεμα. Μπορεί οι παλιότερες κατσαρόλες και τα τηγάνια να πρέπει να τίθενται εκτός χρήσης μετά από ορισμένο χρόνο ή οι επικαλύψεις τεφλόν να γίνονται πιο ανθεκτικές στη φθορά με το πλύσιμο και τη χρήση.
Παρά την εντυπωσιακή εργασία, η ερευνητική ομάδα αναγνωρίζει τη δυσκολία στη μέτρηση και την αξιολόγηση των πλαστικών σωματιδίων σε αυτά τα είδη μικροσκοπικών μεγεθών. Τα ευρήματα θα μπορούσαν ενδεχομένως να γίνουν πιο ακριβή στο μέλλον. «Συνιστάται περισσότερη έρευνα για την αντιμετώπιση της αξιολόγησης του κινδύνου των μικροπλαστικών και νανοπλαστικών τεφλόν, δεδομένου ότι το τεφλόν είναι μέλος της οικογένειας των PFAS», ανέφερε ο Tang.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science of The Total Environment.
