Της Kirsty Hunter, Senior Lecturer in Nutrition, Nottingham Trent University, The Conversation.
Η προεπιλογή πολλών ανθρώπων όταν ετοιμάζουν φρούτα και λαχανικά είναι να τα ξεφλουδίζουν. Αλλά συχνά, δεν είναι απαραίτητο. Υπάρχουν σημαντικά θρεπτικά συστατικά στη φλούδα. Και, επιπλέον, οι απορριπτόμενες φλούδες φρούτων και λαχανικών συμβάλλουν στην κλιματική αλλαγή.
Τα φρούτα και τα λαχανικά είναι πλούσιες πηγές βιταμινών, μετάλλων, φυτικών ινών και πολλών φυτοχημικών (φυτικές χημικές ουσίες), όπως αντιοξειδωτικά (ουσίες που προστατεύουν τα κύτταρα σας από βλάβες). Η μη κατανάλωση επαρκούς ποσότητας αυτών των τροφών πλούσιων σε θρεπτικά συστατικά συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο χρόνιων ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων και του διαβήτη τύπου 2. Το 2017, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ανέφερε ότι περίπου 3,9 εκατομμύρια θάνατοι ετησίως σε όλο τον κόσμο οφείλονται επειδή δεν τρώμε αρκετά φρούτα και λαχανικά.
Η κατανάλωση 400 γραμμαρίων φρούτων και λαχανικών την ημέρα, όπως συνιστά ο ΠΟΥ, είναι δύσκολο να επιτευχθεί για πολλούς ανθρώπους. Θα μπορούσε λοιπόν η κατανάλωση φλούδας φρούτων και λαχανικών να βοηθήσει σε αυτό το πρόβλημα προσθέτοντας σημαντικά θρεπτικά συστατικά στη διατροφή των ανθρώπων;
Σίγουρα μπορούν να συνεισφέρουν. Για παράδειγμα, διατροφικά σημαντικές ποσότητες βιταμινών, όπως η βιταμίνη C και η ριβοφλαβίνη (βιταμίνη Β2), και μέταλλα όπως ο σίδηρος και ο ψευδάργυρος, βρίσκονται στη φλούδα επτά ριζών λαχανικών: παντζάρι, μουστάρδα αγρού, άγριο καρότο, γλυκοπατάτα, ραπανάκι, τζίντζερ και λευκή πατάτα. Και τα στοιχεία από το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ δείχνουν ότι τα μη αποφλοιωμένα μήλα περιέχουν 15% περισσότερη βιταμίνη C, 267% περισσότερη βιταμίνη Κ, 20% περισσότερο ασβέστιο, 19% περισσότερο κάλιο και 85% περισσότερες φυτικές ίνες από τα αποφλοιωμένα ισοδύναμά τους. Επίσης, πολλές φλούδες είναι πλούσιες σε βιολογικά ενεργά φυτοχημικά, όπως φλαβονοειδή και πολυφαινόλες, που έχουν αντιοξειδωτικές και αντιμικροβιακές ιδιότητες.
Ένας άλλος λόγος για να μην πετάμε τη φλούδα των φρούτων και των λαχανικών είναι η επίδρασή τους στο περιβάλλον. Σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ, τα τρόφιμα που δεν καταναλώνονται, συμπεριλαμβανομένης της φλούδας, παράγουν το 8-10% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η σήψη των τροφίμων στις χωματερές απελευθερώνει μεθάνιο, το πιο ισχυρό αέριο του θερμοκηπίου. Μόνο η Νέα Ζηλανδία αναφέρει ετήσια σπατάλη 13.658 τόνων φλούδας λαχανικών και 986 τόνων φλούδας φρούτων –μια χώρα με πληθυσμό μόνο 5,1 εκατομμυρίων ανθρώπων.
Δεδομένης της περιεκτικότητας της φλούδας σε θρεπτικά συστατικά και της συμβολής της στη σπατάλη τροφίμων, γιατί οι άνθρωποι ξεφλουδίζουν τα φρούτα και τα λαχανικά;
Μερικά πρέπει να ξεφλουδίζονται καθώς τα εξωτερικά μέρη είναι μη βρώσιμα, δεν έχουν ωραία γεύση, καθαρίζονται δύσκολα ή προκαλούν βλάβες, όπως μπανάνα, πορτοκάλι, πεπόνι, ανανάς, μάνγκο, αβοκάντο, κρεμμύδι και σκόρδο. Επίσης, το ξεφλούδισμα μπορεί να είναι απαραίτητο μέρος μιας συνταγής, για παράδειγμα, όταν φτιάχνετε πουρέ πατάτας. Αλλά φλούδες, όπως στην πατάτα, το παντζάρι, το ακτινίδιο και το αγγούρι, είναι βρώσιμες, ωστόσο τις ξεφλουδίζουμε ούτως ή άλλως.
Υπολείμματα φυτοφαρμάκων
Μερικοί άνθρωποι ξεφλουδίζουν τα φρούτα και τα λαχανικά επειδή ανησυχούν για τα φυτοφάρμακα στην επιφάνεια. Τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων ασφαλώς διατηρούνται πάνω ή ακριβώς κάτω από την επιφάνεια, αν και αυτό ποικίλλει ανάλογα με τα φυτικά είδη. Αλλά τα περισσότερα από αυτά τα υπολείμματα μπορούν να αφαιρεθούν με πλύσιμο. Η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ συνιστά στους ανθρώπους να πλένουν καλά τα προϊόντα κάτω από κρύο νερό και να τα τρίβουν με μια σκληρή βούρτσα για να αφαιρέσουν τα φυτοφάρμακα, τη βρωμιά και τις χημικές ουσίες. Οι τεχνικές μαγειρέματος, όπως το βράσιμο και ο ατμός, μπορούν επίσης να μειώσουν τα υπολείμματα των φυτοφαρμάκων.
Αλλά δεν αφαιρούνται όλα τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων με το πλύσιμο και το μαγείρεμα. Και οι άνθρωποι που ανησυχούν για την έκθεσή τους σε φυτοφάρμακα μπορεί να εξακολουθούν να θέλουν να κάνουν το ξεφλούδισμα. Λίστες περιεχομένων φυτοφαρμάκων για φρούτα και λαχανικά είναι διαθέσιμες σε ορισμένες χώρες, για παράδειγμα, το Pesticide Action Network για τα φυτοφάρμακα παράγει μια τέτοια λίστα για το Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να αποφασίσετε ποια φρούτα και λαχανικά θα ξεφλουδίσετε και ποιες φλούδες μπορείτε να καταναλώσετε.