Η ανθρωπότητα θα μπορούσε να αντιμετωπίσει μια αναπαραγωγική κρίση εάν δεν ληφθούν μέτρα για την αντιμετώπιση της μείωσης του αριθμού των σπερματοζωαρίων, προειδοποιούν ο ερευνητές. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Human Reproduction Update, δείχνει ότι η μέση συγκέντρωση σπερματοζωαρίων μειώθηκε από 101,2 σε 49,0 εκατομμύρια ανά ml μεταξύ 1973 και 2018, μια πτώση 51,6%. Προφανώς η ανθρώπινη φυλή δεν κινδυνεύει άμεσα με εξαφάνιση, αλλά χρειάζεται έρευνα για να καταλάβουμε γιατί μειώνονται οι αριθμοί των σπερματοζωαρίων και για να αποτραπούν άλλες παρενέργειες σχετικά με την υγεία των ανδρών.
Η υπογονιμότητα είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα υγείας. Παρά τον φαινομενικά αυξανόμενο πληθυσμό (8 δισεκατομμύρια), ένα στα έξι ζευγάρια εκτιμάται ότι αντιμετωπίζουν δυσκολίες σύλληψης. Τα προβλήματα ανδρικής γονιμότητας είναι ολοένα και πιο κοινά και αντιπροσωπεύουν σχεδόν τις μισές περιπτώσεις.
Έρευνα της ίδιας ομάδας, που δημοσιεύθηκε το 2017, βρήκε ότι η συγκέντρωση σπερματοζωαρίων είχε μειωθεί περισσότερο από το μισό τα τελευταία 40 χρόνια. Ωστόσο, τα ευρήματα τότε επικεντρώνονταν σε Ευρώπη, Βόρεια Αμερική και Αυστραλία. Η τελευταία μελέτη περιλαμβάνει πιο πρόσφατα δεδομένα από 53 χώρες και στοιχεία 57.000 ανδρών.
Η μείωση της συγκέντρωσης σπερματοζωαρίων με τη νέα έρευνα παρατηρήθηκε και στην Κεντρική και Νότια Αμερική, την Αφρική και την Ασία. Επιπλέον, ο ρυθμός μείωσης φαίνεται να αυξάνεται. Εξετάζοντας τα δεδομένα που συλλέχθηκαν σε όλες τις ηπείρους από το 1972, διαπιστώθηκε ότι οι συγκεντρώσεις σπέρματος μειώθηκαν κατά 1,16% ετησίως. Ωστόσο, όταν οι ερευνητές εξέτασαν τα δεδομένα που συλλέχθηκαν από το 2000 και μετά, η μείωση ήταν 2,64% ετησίως.
Αν και δεν είναι σαφές τι μπορεί να κρύβεται πίσω από την τάση αυτή, μια υπόθεση είναι ότι μπορεί να παίζουν ρόλο οι χημικές ουσίες που διαταράσσουν το ενδοκρινολογικό σύστημα ή άλλοι περιβαλλοντικοί παράγοντες, που δρουν στο έμβρυο όταν βρίσκεται στη μήτρα.
Η Tina Kold Jensen του Πανεπιστημίου της Νότιας Δανίας δήλωσε ότι η νέα μελέτη ανακεφαλαιώνει μια ανησυχητική τάση. «Συνεχίζεις να βρίσκεις την ίδια τάση, ανεξάρτητα από το πόσες μελέτες συμπεριλαμβάνεις –αυτό μοιάζει κάπως τρομακτικό σε μένα», είπε.
Ο καθηγητής Richard Sharpe, ειδικός στην ανδρική αναπαραγωγική υγεία στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, είπε ότι τα νέα δεδομένα δείχνουν ότι η τάση φαίνεται να είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο. Η μείωση θα μπορούσε να σημαίνει ότι τα ζευγάρια χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να συλλάβουν και, για πολλούς, ο χρόνος δεν είναι με το μέρος τους, καθώς καθυστερούν την προσπάθεια σύλληψης έως ότου η γυναίκα είναι στα 30 ή 40 της, όταν η γονιμότητά της είναι ήδη μειωμένη. «Το βασικό σημείο που πρέπει να γίνει γνωστό είναι ότι πρόκειται για απελπιστικά κακά νέα για τη γονιμότητα των ζευγαριών», επεσήμανε ο Sharpe.
Και πρόσθεσε: «Στα 30-40 όταν η γονιμότητά της γυναίκας είναι ήδη μειωμένη κατά 30-60% σε σύγκριση με τα 20 της και θα συνεχίσει να μειώνεται με την ηλικία της. Εάν ο σύντροφός της έχει χαμηλό αριθμό σπερματοζωαρίων (και τα σημερινά δεδομένα δείχνουν ότι αυτό είναι ολοένα και πιο πιθανό), τότε γνωρίζουμε από προοπτικές μελέτες σε ζευγάρια ότι οι πιθανότητες σύλληψης είναι μειωμένες. Η προσφυγή στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή είναι απίθανο να είναι πολύ χρήσιμη, καθώς η αποτελεσματικότητά της μειώνεται επίσης προοδευτικά με την ηλικία (συμπεριλαμβανομένων των ανδρών). Επιπλέον, η παχυσαρκία απλώς επιδεινώνει τα προβλήματα γονιμότητας. Οι ηλικιωμένες κοινωνίες, όπως αυτές σε όλη την Ευρώπη / Ηνωμένο Βασίλειο, σημαίνει ότι αυτά τα ζητήματα δεν αποτελούν πρόβλημα μόνο για ζευγάρια που προσπαθούν να κάνουν παιδιά, αλλά είναι επίσης ένα τεράστιο πρόβλημα για την κοινωνία τα επόμενα 50 χρόνια»,
Η Sarah Martins da Silva, από το University of Dundee, είπε: «Αυτή η δημοσίευση εξέτασε δεδομένα για τον αριθμό των σπερματοζωαρίων από 233 επιστημονικές μελέτες που δημοσιεύτηκαν από το 1981. Οι ερευνητές δημοσίευσαν αυτά τα δεδομένα στο παρελθόν (2017), αλλά έχουν ενημερώσει για να συμπεριλάβουν 38 νεότερες μελέτες από το 2014 έως το 2019, από όλες τις περιοχές του πλανήτη. Τα ευρήματά τους επιβεβαιώνουν ότι ο αριθμός των σπερματοζωαρίων μειώνεται κατά περίπου 1,1% ετησίως, με συνολική μείωση 51,6% σε 45 χρόνια. Το ανησυχητικό είναι ότι ο ρυθμός μείωσης έχει διπλασιαστεί από το 2000. Και πραγματικά δεν ξέρουμε το γιατί. Η έκθεση στη ρύπανση, τα πλαστικά, το κάπνισμα, τα ναρκωτικά και τα συνταγογραφούμενα φάρμακα, καθώς και ο τρόπος ζωής, όπως η παχυσαρκία και η κακή διατροφή, έχουν προταθεί ως παράγοντες που συμβάλλουν αν και οι επιπτώσεις είναι ελάχιστα κατανοητές και ασαφείς. Οι επικριτές αυτής της μελέτης μπορεί να αναφέρουν ότι μετράμε το σπέρμα διαφορετικά από ό,τι πριν από 40 χρόνια, ότι τα μικροσκόπια είναι καλύτερα και ότι δεν πιστεύουν στα ευρήματα. Αλλά οι αριθμοί και τα σταθερά ευρήματα είναι δύσκολο να αγνοηθούν. Όλες οι μελέτες σε αυτή τη δημοσίευση χρησιμοποίησαν τον ίδιο τρόπο μέτρησης του σπέρματος (αιμοκυτταρόμετρο)».
Ο Allan Pacey, καθηγητής Ανδρολογίας στο University of Sheffield, δήλωσε: «Το αν ο αριθμός των σπερματοζωαρίων στους άνδρες μειώνεται είναι ένα σημαντικό ερώτημα. Οι συγγραφείς αυτού του άρθρου έχουν πραγματοποιήσει μια πολύ κομψή μετα-ανάλυση και δεν έχω καμία κριτική για τον τρόπο που το έκαναν αυτό. Ωστόσο, εξακολουθώ να ανησυχώ για την ποιότητα των δεδομένων στις εργασίες που δημοσιεύτηκαν (ιδιαίτερα στο απώτερο παρελθόν) και στα οποία βασίστηκε αυτή η νέα (και προηγούμενη) ανάλυση. Το γεγονός ότι υπάρχουν τώρα περισσότερες μελέτες σε αυτή τη νέα ανάλυση και από διάφορα μέρη του κόσμου όπως η Νότια/Κεντρική Αμερική, η Ασία και η Αφρική δεν ξεπερνά αυτό το θεμελιώδες πρόβλημα κατά την άποψή μου. Η καταμέτρηση του σπέρματος, ακόμη και με την τεχνική της χρυσής αιμοκυτταρομετρίας, είναι πραγματικά δύσκολη. Πιστεύω ότι με την πάροδο του χρόνου απλώς βελτιωθήκαμε σε αυτό λόγω της ανάπτυξης προγραμμάτων εκπαίδευσης και ποιοτικού ελέγχου σε όλο τον κόσμο. Εξακολουθώ να πιστεύω ότι αυτό είναι ένα μεγάλο μέρος από αυτό που βλέπουμε στα δεδομένα. Υπήρξαν μερικά άλλα ενδιαφέροντα άρθρα που έχουν εγείρει άλλες ανησυχίες σχετικά με αυτήν την προσέγγιση, επομένως δεν είμαι ο μόνος με σκεπτικισμό».
