Αυτός ο χειμώνας είναι ένας από τους χειρότερους που έχουν καταγραφεί από πλευράς ιώσεων στο Βόρειο ημισφαίριο. Οι χειμερινές ασθένειες όπως της γρίπης, της COVID, του RSV και του στρεπτόκοκκου Α κυκλοφορούν σε υψηλά επίπεδα. Οι ασθενείς αναφέρουν δυσκολίες να βρουν ορισμένα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του κρυολογήματος και της γρίπης.
Ενώ οι ελλείψεις φαρμάκων υπήρχαν και τα προηγούμενα χρόνια, ήταν συχνά το αποτέλεσμα ζητημάτων της εφοδιαστικής αλυσίδας λόγω παγκόσμιων γεγονότων, όπως π.χ. η πανδημία και η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Αλλά δεν είναι αυτοί οι λόγοι για τους οποίους υπάρχουν ελλείψεις σε μη συνταγογραφούμενα φάρμακα.
Αρκετές χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου, των ΗΠΑ και του Καναδά, βρίσκονται στη μέση μιας «τριπλδημίας» αυτόν τον χειμώνα -που σημαίνει ότι αντιμετωπίζουν πολλά κρούσματα COVID, γρίπης και RSV ταυτόχρονα. Για παράδειγμα, στην Αγγλία, υπολογίζεται ότι ένας στους 25 ανθρώπους έχει μολυνθεί από COVID. Επίσης, τα κρούσματα γρίπης έχουν αυξηθεί, με τις εισαγωγές στα νοσοκομεία είναι στο υψηλότερο επίπεδο από τον χειμώνα του 2017-18. Ακόμη, υπήρξαν κρούσματα στρεπτόκοκκου Α και εποχιακές ασθένειες.
Δεδομένου ότι οι ιογενείς λοιμώξεις προκαλούν συμπτώματα όπως πυρετό, βήχα και πονόλαιμο, πολλοί στρέφονται σε φάρμακα που δεν συνταγογραφούνται για να τα αντιμετωπίσουν και κάποιοι μπορεί να κάνουν προκαταρκτικές αγορές. Στον Καναδά, οι φαρμακοποιοί έχουν αναφέρει γυμνά ράφια, με έλλειψη φαρμάκων για το κρυολόγημα και τη γρίπη τόσο για τα παιδιά όσο και για τους ενήλικες. Οι ανησυχίες για ελλείψεις μπορεί στη συνέχεια να οδηγήσουν σε αγορές πανικού. Στις ΗΠΑ, ορισμένα φαρμακεία επέλεξαν να περιορίσουν τις πωλήσεις λόγω της αυξημένης ζήτησης, θέτοντας ανώτατο όριο στον αριθμό των φαρμάκων που μπορούν να αγοράσουν οι άνθρωποι κάθε φορά. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα δημοφιλή προϊόντα για τον πόνο και τον πυρετό φέρεται να έχουν χαμηλά αποθέματα, ενώ υπάρχουν επίσης ελλείψεις σε παστίλιες για τον βήχα.
Κάποιοι πιστεύουν ότι ο ανεπαρκής κυβερνητικός σχεδιασμός μπορεί να εξηγήσει την έλλειψη αποθεμάτων στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά δεν υπάρχουν σαφείς αποδείξεις για αυτό. Οι κατασκευαστές στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν πει ότι υπάρχει απόθεμα και εργάζονται για να ανταποκριθούν στην υψηλότερη από τη συνηθισμένη ζήτηση. Στον Καναδά, τα φαρμακεία λαμβάνουν προμήθειες, αλλά το απόθεμα εξαντλείται σχεδόν μόλις βγει στα ράφια. Πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να προμηθευτούν τα φάρμακα που χρειάζονται και ορισμένες περιοχές είναι εντελώς εκτός αποθέματος.
Αρχικά η έναρξη της εποχικής γρίπης νωρίτερα στο φθινόπωρο προκάλεσε προβλήματα στον Καναδά, με τους κατασκευαστές να μην έχουν χρόνο να δημιουργήσουν αποθέματα το καλοκαίρι για να καλύψουν την αυξημένη ζήτηση φαρμάκων. Στις αρχές του Ιανουαρίου 2023, η καναδική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι γνώριζε τους περιορισμούς προσφοράς προϊόντων που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία των συμπτωμάτων του κρυολογήματος και της γρίπης. Ομοίως, η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου επιβεβαίωσε ότι είχε ενημερωθεί για ζητήματα διαθεσιμότητας ορισμένων επώνυμων φαρμάκων για το κρυολόγημα και τη γρίπη.
Υπάρχει επίσης μια πιθανότητα τα αποθέματα να μην κατανέμονται ομοιόμορφα. Ορισμένα φαρμακεία μπορεί να έχουν περισσότερο απόθεμα από άλλα. Τα φαρμακεία με πολλούς ιστότοπους θα γνωρίζουν τα επίπεδα αποθεμάτων που διατηρούνται στα καταστήματά τους και μπορούν να μετακινούν τα αποθέματα μεταξύ τοποθεσιών. Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου είπε ότι τα προβλήματα διαθεσιμότητας ορισμένων επώνυμων φαρμάκων για το κρυολόγημα και τη γρίπη είναι προσωρινά και τοπικά, και ότι συνεργάζεται με προμηθευτές για να τα διερευνήσει.
Ένα άλλο πρόβλημα που μπορεί να προκαλεί προβλήματα στην προσφορά είναι η πρόβλεψη που χρησιμοποιείται για την ενημέρωση της παραγωγής αποθεμάτων. Εάν η πρόβλεψη των αποθεμάτων για το χειμώνα 2022-23 βασίστηκε στα στοιχεία χρήσης των προηγούμενων ετών, τότε αυτός μπορεί να είναι ένας επαρκής λόγος για τις ελλείψεις. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, πολλά προληπτικά μέτρα (όπως η χρήση μάσκας) μας προστάτευσαν από κοινά μικρόβια και ιούς, μειώνοντας τα επίπεδα ασθενειών και μειώνοντας τη ζήτηση για φάρμακα για το κρυολόγημα και τη γρίπη. Υπό αυτό το πρίσμα, οι ποσότητες παραγωγής μπορεί να έχουν προσαρμοστεί από τις φαρμακευτικές εταιρείες με βάση αυτά τα στοιχεία για να αποφευχθεί η σπατάλη αποθεμάτων, χωρίς να έχει προβλεφθεί ότι θα συνέβαινε αύξηση των εποχικών ασθενειών φέτος και ότι οι ιώσεις θα άρχισαν νωρίτερα από ό,τι συνήθως.
Εάν έχετε συμπτώματα κρυολογήματος ή γρίπης, θα πρέπει να ζητήσετε συμβουλές σχετικά με τη θεραπεία από τον φαρμακοποιό σας και, όπως απαιτείται, τον γιατρό ή τον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης. Εάν δυσκολεύεστε να προμηθευτείτε τα συνήθη σκευάσματα χωρίς ιατρική συνταγή για το κρυολόγημα και τη γρίπη, μπορεί να θέλετε να δοκιμάσετε εναλλακτικές λύσεις -συμπεριλαμβανομένων των γενοσήμων (μη επώνυμων) προϊόντων. Ελλείψεις φαρμάκων παρουσιάζονται εδώ και πολλά χρόνια και θα συνεχίσουν να υπάρχουν. Ωστόσο, η τρέχουσα έλλειψη φαρμάκων για το κρυολόγημα και τη γρίπη δείχνει μια κλιμάκωση των προβλημάτων, καθιστώντας σαφές ότι η αδυναμία του συστήματος πρέπει να αντιμετωπιστεί επειγόντως.
