Των Samuel J. White, Senior Lecturer in Genetic Immunology, Nottingham Trent University και Philippe B. Wilson, Professor of One Health, Nottingham Trent University, The Conversation.
Οι περισσότεροι άνθρωποι που προσβάλλονται από COVID αναρρώνουν μέσα σε λίγες εβδομάδες. Αλλά για μερικούς ανθρώπους, τα συμπτώματα μπορεί να αναπτυχθούν αργότερα ή να επιμείνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά την αρχική μόλυνση. Μια πρόσφατη ανασκόπηση των στοιχείων σχετικά με τη μακρά COVID-19 δείχνει ότι η πάθηση επηρεάζει τουλάχιστον 65 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, εμφανίζεται μετά από τουλάχιστον το 10% των μολύνσεων και επηρεάζει όλες τις ηλικιακές ομάδες.
Τα κοινά μακροχρόνια συμπτώματα της COVID περιλαμβάνουν κόπωση, δύσπνοια και δυσκολίες στη μνήμη και τη συγκέντρωση (ομίχλη του εγκεφάλου). Τα συμπτώματα μπορεί να επιδεινωθούν με σωματική ή πνευματική καταπόνηση. Εξακολουθούμε να μαθαίνουμε για την μακροχρόνια COVID και οι επιλογές θεραπείας είναι πολύ περιορισμένες.
Πρόσφατα, μερικοί άνθρωποι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μιλούν για μια ποικιλία από δίαιτες ως τρόπους διαχείρισης των μακροχρόνιων συμπτωμάτων του COVID. Τι είναι όμως αυτές οι δίαιτες και τι λένε τα στοιχεία;
Η αντιφλεγμονώδης δίαιτα
Η διαδικασία με την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα μας προστατεύει από επιβλαβή παθογόνα ονομάζεται φλεγμονή. Αλλά η υπερβολική φλεγμονή μπορεί να είναι κακή. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι πολλά από τα συμπτώματα που σχετίζονται με τη μακρά COVID προέρχονται από χρόνια φλεγμονή. Γνωρίζουμε ότι ορισμένα τρόφιμα μπορούν να προάγουν τη φλεγμονή, ενώ μελέτες έχουν δείξει ότι τα συστατικά ορισμένων τροφών μπορεί να έχουν αντιφλεγμονώδη δράση.
Μια αντιφλεγμονώδης δίαιτα περιλαμβάνει την αποφυγή τροφών που προκαλούν φλεγμονή, όπως τα τηγανητά, οι επεξεργασμένοι υδατάνθρακες, η ζάχαρη, τα κόκκινα και επεξεργασμένα κρέατα και το λαρδί. Αντίθετα, εστιάζει σε τροφές που μειώνουν τη φλεγμονή, όπως οι ντομάτες, το ελαιόλαδο, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, οι ξηροί καρποί, τα λιπαρά ψάρια και τα φρούτα όπως οι φράουλες και τα βατόμουρα. Αυτά τα τρόφιμα είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά και ενώσεις που βοηθούν στην προστασία από τη φλεγμονή. Αν ψάχνετε για μια διατροφή που ακολουθεί πιστά τις αρχές της αντιφλεγμονώδους διατροφής, σκεφτείτε τη μεσογειακή.
Ακολουθώντας μια μεσογειακή διατροφή σημαίνει να τρώτε πολλά φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, δημητριακά ολικής αλέσεως, ψάρια και υγιεινά έλαια. Αυτή η δίαιτα είναι πλούσια σε βιταμίνες, μέταλλα και φυτικές ίνες ενώ έχει αντιφλεγμονώδη δράση στο έντερο. Οι ερευνητές έχουν προτείνει ότι η μεσογειακή διατροφή μπορεί να έχει οφέλη στη μείωση της σοβαρότητας μιας λοίμωξης COVID βραχυπρόθεσμα, καθώς και στην αντιμετώπιση μακροπρόθεσμων συμπτωμάτων.
Δίαιτα χαμηλή σε ισταμίνη
Η ισταμίνη είναι μια ένωση που απελευθερώνεται από τα κύτταρα, συχνά ως απόκριση σε τραυματισμό ή αλλεργική αντίδραση. Αν έχουμε αλλεργία λόγω γύρης ή μας τσιμπήσει μια μέλισσα, μερικές φορές συστήνεται ένα αντιισταμινικό. Η ισταμίνη μπορεί να οδηγήσει σε φλεγμονή και μπορεί να είναι πρόβλημα όταν δεν μπορούμε να τη διασπάσουμε σωστά με τα επίπεδά της να είναι πολύ υψηλά. Τα συμπτώματα όταν συμβαίνει αυτό μπορεί να περιλαμβάνουν πονοκεφάλους, διάρροια, συριγμό και κόπωση.
Πολλά από αυτά τα συμπτώματα είναι παρόμοια με εκείνα που αναφέρθηκαν με μακρά COVID. Μερικοί επιστήμονες έχουν προτείνει ότι οι αυξημένες φλεγμονώδεις αποκρίσεις που παρατηρούνται στη μακροχρόνια COVID θα μπορούσαν να προκληθούν από αυξημένη απελευθέρωση ισταμίνης από δυσλειτουργικά κύτταρα του ανοσοποιητικού, κάτι που έχουμε δει στο παρελθόν με άλλες καταστάσεις.
Μια δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε ισταμίνη περιλαμβάνει τον περιορισμό της πρόσληψης τροφών και ποτών που θεωρούνται υψηλά σε ισταμίνη για αρκετές εβδομάδες, πριν σταδιακά επανεισαχθούν σε δοκιμασίες ανοχής. Αυτά περιλαμβάνουν αλκοόλ, τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση, γαλακτοκομικά προϊόντα, οστρακοειδή, επεξεργασμένα κρέατα και παλιό τυρί, φύτρα σιταριού και μια σειρά από φρούτα και λαχανικά.
Ωστόσο, φαίνεται να υπάρχει έλλειψη συναίνεσης σχετικά με το ποια τρόφιμα έχουν πραγματικά υψηλή περιεκτικότητα σε ισταμίνη. Και καθώς τα τρόφιμα είναι ευρείας εμβέλειας, αυτή μπορεί να είναι μια δύσκολη δίαιτα στην εφαρμογή της, χωρίς δυνητικά να προκαλέσει διατροφικές ελλείψεις. Αν και μερικοί άνθρωποι έχουν αναφέρει βελτίωση των συμπτωμάτων τους ακολουθώντας μια δίαιτα χαμηλή σε ισταμίνη, δεν έχουν δημοσιευθεί μελέτες σε αυτόν τον τομέα. Δεδομένης της έλλειψης στοιχείων, η εξάλειψη της διατροφικής ισταμίνης δεν αποτελεί επί του παρόντος μέρος των συστάσεων για την αντιμετώπιση της μακροχρόνιας COVID.
Η φυτική διατροφή
Η φυτική διατροφή αναφέρεται σε δίαιτες όπου η πλειονότητα των θερμίδων προέρχεται από φυτικές τροφές, όπως είναι οι χορτοφαγικές και οι βίγκαν δίαιτες.
Οι φυτικές δίαιτες είναι ευεργετικές για τους δείκτες φλεγμονής και μπορεί να αλλάξουν ευνοϊκά τη λειτουργία του ανοσοποιητικού. Πιο συγκεκριμένα, μια καλά ισορροπημένη διατροφή με βάση τα φυτά είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, αντιοξειδωτικά, καλά λιπαρά οξέα και μια σειρά βιταμινών και μετάλλων, τα οποία επηρεάζουν θετικά αρκετούς τύπους κυττάρων που εμπλέκονται στη λειτουργία του ανοσοποιητικού και μπορεί να παρουσιάζουν άμεσες αντιικές ιδιότητες. Για παράδειγμα, ενώσεις που ονομάζονται πολυφαινόλες και βρίσκονται στα φρούτα και τα λαχανικά μπορεί να βελτιώσουν τη λειτουργικότητα και τη δραστηριότητα των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος που ονομάζονται “φυσικοί φονείς”, τα οποία περιπολούν στο σώμα αναγνωρίζοντας μη φυσιολογικά κύτταρα.
Πάντως, η χρησιμότητα μιας φυτικής διατροφής στην ανακούφιση των μακροχρόνιων συμπτωμάτων της COVID δεν έχει ακόμη εξεταστεί σε κλινικές δοκιμές. Τα στοιχεία από μελέτες που έγιναν πριν από την πανδημία υποδηλώνουν ότι μια χορτοφαγική διατροφή μπορεί να ωφελήσει ορισμένες καταστάσεις που μπορούν επίσης να επηρεάσουν άτομα με μακροχρόνια COVID -όπως κόπωση, πονοκεφάλους, άγχος, κατάθλιψη και μυϊκούς πόνους.
