Της Danielle Wilhour, Assistant Professor of Neurology, University of Colorado Anschutz Medical Campus, The Conversation.
Οι ημικρανίες επηρεάζουν σήμερα πάνω από ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους σε όλο τον κόσμο και αποτελούν τη δεύτερη κύρια αιτία αναπηρίας. Σχεδόν το ένα τέταρτο των νοικοκυριών στις ΗΠΑ έχουν τουλάχιστον ένα μέλος που πάσχει από ημικρανίες και εκτιμάται ότι χάνονται 85,6 εκατομμύρια εργάσιμες ημέρες ως αποτέλεσμα πονοκεφάλων ημικρανίας κάθε χρόνο. Πολλά άτομα που υποφέρουν δεν αναζητούν ιατρική φροντίδα και η πάθηση συχνά μένει αδιάγνωστη, ακόμη και όταν εμφανίζονται άλλα συμπτώματα μαζί με τον πόνο, όπως ευαισθησία στο φως και τον ήχο, ναυτία, εμετός και ζάλη.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες παίζουν ρόλο στην ημικρανία. Ορισμένες αλλαγές στο εγκεφαλικό στέλεχος ενεργοποιούν το τρίδυμο νεύρο, το οποίο είναι ένα κύριο νεύρο στην οδό του πόνου. Αυτό ωθεί το σώμα να απελευθερώσει φλεγμονώδεις ουσίες όπως το νευροπεπτίδιο CGRP (calcitonin gene-related peptide: πεπτίδιο σχετιζόμενο με το γονίδιο της καλσιτονίνης). Αυτό το μόριο, και άλλα, μπορεί να προκαλέσουν πρήξιμο των αιμοφόρων αγγείων, προκαλώντας πόνο και φλεγμονή.
Για κάποιους, η φαρμακευτική αγωγή έχει τα όριά της
Μια ημικρανία μπορεί να είναι εξουθενωτική. Εκείνοι που τη βιώνουν έντονα συχνά κουλουριάζονται σε ένα σκοτεινό δωμάτιο συνοδευόμενοι μόνο από τον πόνο τους. Οι κρίσεις ημικρανίας μπορεί να διαρκέσουν για μέρες. Η ζωή τίθεται σε αναμονή. Η ευαισθησία στο φως και τον ήχο, σε συνδυασμό με το απρόβλεπτο της νόσου, κάνει πολλούς να παραιτηθούν από την εργασία, το σχολείο, τις κοινωνικές συναναστροφές και τον χρόνο με την οικογένεια.
Πολλά συνταγογραφούμενα φάρμακα είναι διαθέσιμα τόσο για την πρόληψη όσο και για τη θεραπεία της ημικρανίας. Αλλά για πολλούς ανθρώπους, η συμβατική θεραπεία έχει τους περιορισμούς της. Μερικοί άνθρωποι με ημικρανία έχουν κακή ανοχή σε ορισμένα φάρμακα. Πολλοί δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά το υψηλό κόστος των φαρμάκων ή τις παρενέργειες. Ορισμένες γυναίκες είναι έγκυες ή θηλάζουν και δεν μπορούν να πάρουν τα φάρμακα. Έτσι, συχνά οι ασθενείς γίνονται ενθουσιώδεις όταν συζητούν εναλλακτικές επιλογές. Αυτές οι προσεγγίσεις, συλλογικά, ονομάζονται συμπληρωματική και εναλλακτική ιατρική. Ορισμένοι γιατροί συνιστούν γιόγκα, βελονισμό ή διαλογισμό σε άτομα με ημικρανία. Οι εναλλακτικές προσεγγίσεις δεν είναι απαραίτητα θαυματουργές θεραπείες, αλλά είναι αξιοσημείωτη η δυνατότητά τους να ανακουφίσουν από τον πόνο και την ταλαιπωρία.
Ενσυνειδητότητα, διαλογισμός και άλλα
Επειδή το άγχος είναι ένα σημαντικό έναυσμα για τις ημικρανίες, μια από τις πιο αποτελεσματικές εναλλακτικές θεραπείες είναι ο διαλογισμός επίγνωσης, που είναι η εστίαση της προσοχής στην παρούσα στιγμή με μη επικριτική νοοτροπία. Μελέτες δείχνουν ότι ο διαλογισμός ενσυνειδητότητας μπορεί να μειώσει τη συχνότητα των πονοκεφάλων και τη σοβαρότητα του πόνου.
Ένα άλλο χρήσιμο εργαλείο είναι η βιοανάδραση, η οποία δίνει τη δυνατότητα σε ένα άτομο να δει τα ζωτικά του σημεία σε πραγματικό χρόνο και στη συνέχεια να μάθει πώς να τα σταθεροποιεί. Για παράδειγμα, εάν είστε αγχωμένοι, μπορεί να παρατηρήσετε μυϊκό σφίξιμο, εφίδρωση και γρήγορο καρδιακό ρυθμό. Με τη βιοανάδραση, αυτές οι αλλαγές εμφανίζονται σε μια οθόνη και ένας θεραπευτής σας διδάσκει ασκήσεις για να τις διαχειριστείτε. Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η βιοανάδραση μπορεί να μειώσει τη συχνότητα και τη σοβαρότητα των ημικρανικών πονοκεφάλων.
Η γιόγκα προέρχεται από την παραδοσιακή ινδική φιλοσοφία και συνδυάζει σωματικές στάσεις, διαλογισμό και ασκήσεις αναπνοής με στόχο να ενώσει το μυαλό, το σώμα και το πνεύμα. Η συνεχής πρακτική της γιόγκα μπορεί να είναι χρήσιμη για τη μείωση του στρες και τη θεραπεία της ημικρανίας.
Θεραπεία που βασίζεται στη χειροπρακτική
Η φυσικοθεραπεία χρησιμοποιεί τεχνικές με το χέρι ή με μια ιατρική συσκευή. Μελέτες δείχνουν ότι η φυσικοθεραπεία μαζί με φάρμακα ήταν ανώτερη στη μείωση της συχνότητας της ημικρανίας, της έντασης του πόνου και της αντίληψης του πόνου σε σχέση με τα φάρμακα μόνο. Μειώνοντας τα επίπεδα στρες και προάγοντας τη χαλάρωση, το μασάζ μπορεί να μειώσει τη συχνότητα των ημικρανιών και να βελτιώσει τον ύπνο. Μπορεί επίσης να μειώσει το άγχος τις επόμενες ημέρες μετά το μασάζ, γεγονός που προσθέτει περαιτέρω προστασία από τις κρίσεις ημικρανίας.
Κάποιοι ασθενείς βοηθούνται από τον βελονισμό, μια μορφή παραδοσιακής κινεζικής ιατρικής. Σε αυτή την πρακτική, λεπτές βελόνες τοποθετούνται σε συγκεκριμένες θέσεις στο δέρμα. Μια μετα-ανάλυση του 2016 διαπίστωσε ότι ο βελονισμός μείωσε τη διάρκεια και τη συχνότητα των ημικρανιών ανεξάρτητα από το πόσο συχνά εμφανίζονται. Τα οφέλη του βελονισμού διατηρούνται μετά από 20 εβδομάδες θεραπείας. Αυτό που είναι συναρπαστικό είναι ότι ο βελονισμός μπορεί να αλλάξει τη μεταβολική δραστηριότητα στον θάλαμο, την περιοχή του εγκεφάλου που είναι κρίσιμη για την αντίληψη του πόνου. Αυτή η αλλαγή συσχετίστηκε με μείωση της βαθμολογίας της έντασης κεφαλαλγίας μετά από θεραπεία βελονισμού.
Βιταμίνες και συμπληρώματα
Τα φυτικά συμπληρώματα και τα θρεπτικά συστατικά μπορεί να έχουν όφελος στην πρόληψη και τη θεραπεία της ημικρανίας. Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι οι βιταμίνες λειτουργούν αρκετά καλά σε σύγκριση με τα παραδοσιακά συνταγογραφούμενα φάρμακα. Έχουν επίσης λιγότερες παρενέργειες.
- Για παράδειγμα, το μαγνήσιο πιστεύεται ότι βοηθά στη ρύθμιση των αιμοφόρων αγγείων και της ηλεκτρικής δραστηριότητας στον εγκέφαλο. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι οι ασθενείς που λάμβαναν 600 mg κιτρικού μαγνησίου καθημερινά για 12 εβδομάδες είχαν 40% μείωση στην ημικρανία -οι παρενέργειες περιελάμβαναν διάρροια σε σχεδόν 20% των ασθενών.
- Η βιταμίνη Β2 ή ριβοφλαβίνη, θεωρείται επίσης χρήσιμη για την πρόληψη της ημικρανίας. Όταν χορηγήθηκε σε δόση των 400 mg ημερησίως για 12 εβδομάδες, διαπιστώθηκε ότι μείωσε τη συχνότητα της ημικρανίας κατά το ήμισυ σε περισσότερους από τους μισούς συμμετέχοντες.
- Ένα άλλο ευεργετικό συμπλήρωμα είναι το συνένζυμο Q10, το οποίο εμπλέκεται στην παραγωγή της κυτταρικής ενέργειας. Μετά από τρεις μήνες, περίπου οι μισοί από αυτούς που έπαιρναν 100 mg συνένζυμου Q10 τρεις φορές την ημέρα είχαν τον μισό αριθμό κρίσεων ημικρανίας.
- Μια πιθανή φυσική λύση είναι το τανατσέτο ή παρθενούλι (Tanacetum parthenium ή feverfew), ένα πολυετές φυτό που μοιάζει με μαργαρίτα, και είναι γνωστό ότι έχει ιδιότητες κατά της ημικρανίας. Λαμβάνοντάς το τρεις φορές την ημέρα, μια μελέτη έδειξε μείωση της συχνότητας των ημικρανιών κατά 40%.
Έρευνες δείχνουν ότι οι εναλλακτικές θεραπείες συνδέονται με βελτιωμένο ύπνο, καλύτερη συναισθηματική αίσθηση και ενισχυμένη αίσθηση ελέγχου. Μερικοί ασθενείς μπορούν να αποφύγουν τα συνταγογραφούμενα φάρμακα με μία ή περισσότερες συμπληρωματικές θεραπείες. Για άλλους, οι μη παραδοσιακές θεραπείες μπορούν να χρησιμοποιηθούν μαζί με τα συνταγογραφούμενα φάρμακα. Αυτές οι επιλογές μπορούν να χρησιμοποιηθούν από μόνες τους ή ακόμη και σε συνδυασμό, ανάλογα με το πόσο σοβαρός είναι ο πονοκέφαλος και η αιτία πίσω από αυτόν. Εάν η ένταση του αυχένα συμβάλλει στον πόνο, τότε η φυσικοθεραπεία ή το μασάζ μπορεί να είναι πιο ωφέλιμα. Εάν το άγχος είναι το έναυσμα, ίσως ο διαλογισμός θα ήταν πιο κατάλληλος.
