H COVID-19 είχε τεράστιο παγκόσμιο αντίκτυπο από την αρχική έξαρση το 2019. Αλλά άνδρες και γυναίκες παρουσιάζουν διαφορετικές αντιδράσεις σε αυτήν την ασθένεια, με τους άνδρες να διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο μόλυνσης.
Η υποκείμενη κυτταρική βάση για αυτή τη διαφορά δεν είναι πλήρως κατανοητή, αλλά τώρα μια ερευνητική ομάδα από το Πανεπιστήμιο της Οσάκα, στην Ιαπωνία, αποκάλυψε διαφορές που σχετίζονται με το φύλο σε έναν τύπο ανοσοκυττάρων που ονομάζονται ρυθμιστικά Τ κύτταρα ή «κύτταρα Treg» και στην παραγωγή αντισωμάτων ως μέρος της απόκρισης στη μόλυνση από COVID-19.
Το ανοσοποιητικό σύστημα είναι υπεύθυνο για την εκκαθάριση των ιογενών λοιμώξεων, καθώς και για την παραγωγή πολλών από τα οξέα συμπτώματα της COVID-19, και επομένως είναι σημαντικό να κατανοηθούν οι αλλαγές που συμβαίνουν στο ανοσοποιητικό σύστημα των ασθενών.
Η «χυμική απόκριση» -η παραγωγή αντισωμάτων- είναι απορυθμισμένη στην COVID-19. Τα κύτταρα Treg ήταν από την αρχή ύποπτα για αυτό, καθώς ο ρόλος τους στο ανοσοποιητικό σύστημα είναι να ρυθμίζουν άλλα ανοσοκύτταρα και να καταστέλλουν τις υπερβολική δραστηριότητα ελέγχοντας την ισχύ της ανοσολογικής απόκρισης.
Ιδιαίτερης σημασίας έχει ένα υποσύνολο των Treg, τα θυλακιώδη ρυθμιστικά κύτταρα Tfr (T-follicular regulatory cells) που είναι υπεύθυνα για τον έλεγχο της παραγωγής αντισωμάτων. Η ερευνητική ομάδα παρατήρησε ότι οι άνδρες ασθενείς χάνουν τα κυκλοφορούντα κύτταρα Tfr με ταχύτερο ρυθμό από τις γυναίκες ασθενείς και εντόπισε διαφορές ανάλογα με το φύλο σε ένα ολόκληρο δίκτυο διαφορετικών τύπων κυττάρων που σχετίζονται με την παραγωγή αντισωμάτων.
Πολλοί ασθενείς με COVID αρχίζουν να παράγουν «αυτοαντισώματα» ως μέρος της απόκρισής τους στον ιό. Αυτά τα αντισώματα στοχεύουν, λαθεμένα, σε πρωτεΐνες που παράγονται από το ανθρώπινο σώμα αντί να στοχεύουν τον ιό και μπορούν να εξουδετερώσουν τους προστατευτικούς παράγοντες του ξενιστή. Η παραγωγή των αυτοαντισωμάτων μπορεί να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στην εξέλιξη της μόλυνσης.
«Η ρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος από τα κύτταρα Treg μπορεί να είναι το κλειδί για την κατανόηση της ευαισθησίας και της ανάρρωσης από την COVID-19», εξηγεί ο πρώτος συγγραφέας Jonas Nørskov Søndergaard της μελέτης που δημοσιεύτηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences.
Η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε μια προσέγγιση γνωστή ως μονοκυτταρική πρωτεϊνομική με φασματομετρία μάζας, επιτρέποντας την ταυτοποίηση και την ανάλυση μεμονωμένων κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος. Αυτό έδειξε ότι οι ασθενείς με COVID-19 εμφανίζουν αλλαγές στην αναλογία μεταξύ των κυκλοφορούντων κυττάρων Tfr και ενός δικτύου άλλων κυττάρων που σχετίζονται με την παραγωγή των αντισωμάτων, το οποίο, με τη σειρά του, συσχετίζεται ισχυρά με τα επίπεδα αντισωμάτων. Σε αυτή την απόκριση παρατηρήθηκε εξάρτηση από το φύλο, με τις γυναίκες να έχουν περισσότερα κυκλοφορούντα κύτταρα Tfr και τους άνδρες να έχουν είχαν υψηλότερα επίπεδα αντισωμάτων.
«Αυτό παρέχει σημαντικές κυτταρικές ενδείξεις για απορρυθμισμένες αποκρίσεις αντισωμάτων σε ασθενείς με COVID-19», εξηγεί ο ανώτερος συγγραφέας James Badger Wing. «Η μείωση των κυττάρων Tfr που παρατηρείται σε όλους τους ασθενείς με COVID-19, αλλά ιδιαίτερα στους άνδρες, μπορεί να αποτελεί τη βάση αυτής της απορρυθμισμένης παραγωγής αντισωμάτων». Ο εντοπισμός της διαφοράς που σχετίζονται με το φύλο μπορεί να είναι το κλειδί για την προστασία όλων, και ειδικά εκείνων που κινδυνεύουν περισσότερο, από τη μόλυνση με COVID-19.
Περισσότερες πληροφορίες: A sex-biased imbalance between Tfr, Tph, and atypical B cells determines antibody responses in COVID-19 patients, Proceedings of the National Academy of Sciences (2023). DOI: 10.1073/pnas.2217902120.
