Για όσους έχουν νόσο Αλτσχάιμερ, υπάρχει ένα προειδοποιητικό σημάδι στον εγκέφαλο. Οι αμυλοειδείς πλάκες (amyloid plaques) και τα νευροϊνιδιακά πλέγματα (neurofibrillary tangles) εμφανίζονται ως ένα πρώιμο σήμα για το τι έρχεται. Αλλά πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι αυτές οι φυσικές αλλαγές στον εγκέφαλο μπορεί να μην είναι οι μόνοι οδηγοί της νόσου και ότι κάτι τόσο απλό όσο η διατροφή θα μπορούσε να αλλάξει τη γνωστική μας ανθεκτικότητα στην άνοια.
Η συγκεκριμένη διατροφή, που ονομάζεται δίαιτα MIND, βασίζεται στη μεσογειακή διατροφή και στις διατροφικές προσεγγίσεις για τη διακοπή της υπέρτασης (DASH: Dietary Approaches to Stop Hypertension). Tο MIND είναι συντομογραφία της Mediterranean-DASH diet Intervention for Neurodegenerative Delay. Αναπτύχθηκε από μια ομάδα διατροφικών επιδημιολόγων στο Πανεπιστήμιο Rush, στο Ιλλινόις. Προηγουμένως, το 2015, μια μελέτη έδειξε τα πιθανά οφέλη της. Από τότε, πολλοί ερευνητές και το ευρύ κοινό έχουν εστιάσει σε αυτήν τη διαιτητική προσέγγιση ως πιθανή στρατηγική πρόληψης του Αλτσχάιμερ.
Μελέτη μετά από μελέτη έδειξε ότι η δίαιτα MIND, τρώγοντας δηλαδή περισσότερα φυλλώδη λαχανικά, μούρα, ξηρούς καρπούς, ελαιόλαδο, δημητριακά ολικής αλέσεως και ψάρια παρέχει κάποια προστασία από τη γνωστική παρακμή.
Τώρα, μια μακροχρόνια μελέτη από την ίδια ομάδα στο Πανεπιστήμιο Rush διαπίστωσε ότι οι συμμετέχοντες που ακολούθησαν τη δίαιτα MIND -έστω και μέτρια- είχαν καλύτερη γνωστική λειτουργία αργότερα στη ζωή τους, ανεξάρτητα από τυχόν αμυλοειδείς πλάκες ή νευροϊνιδιακά πλέγματα που μπορεί να είχαν.
“Μερικοί άνθρωποι έχουν αρκετές πλάκες και πλέγματα στον εγκέφαλό τους ώστε να τυγχάνουν μεταθανάτια διάγνωση της νόσου Αλτσχάιμερ, αλλά δεν αναπτύσσουν κλινική άνοια στη ζωή τους”, είπε ο ερευνητής γηριατρικής υγείας Klodian Dhana από το Rush Medical College. “Ορισμένοι έχουν την ικανότητα να διατηρούν τη γνωστική λειτουργία παρά τη συσσώρευση αυτών των παθολογιών στον εγκέφαλο και η μελέτη μας δείχνει ότι η διατροφή MIND σχετίζεται με καλύτερες γνωστικές λειτουργίες ανεξάρτητα από παθολογίες του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ”.
Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από 569 συμμετέχοντες που είχαν πεθάνει κατά τη διάρκεια μιας μακροχρόνιας μελέτης που ξεκίνησε το 1997 και ονομάζεται Memory and Aging Project. Κάθε ένας από τους συμμετέχοντες συμφώνησε να υποβληθεί σε ετήσια κλινική αξιολόγηση όσο ήταν ζωντανός, καθώς και για νεκροψία μετά από το θάνατο. Το 2004, οι ερευνητές άρχισαν να δίνουν στους συμμετέχοντες ένα ερωτηματολόγιο σχετικά με το είδος των τροφίμων που έτρωγαν. Για τη νέα αυτή μελέτη, η ομάδα χρησιμοποίησε αυτά τα διατροφικά δεδομένα για να δώσει αναδρομικά στους ασθενείς μια βαθμολογία για το πόσο κοντά στη δίαιτα MIND ήταν.
Διαπιστώθηκε ότι μια υψηλότερη βαθμολογία της δίαιτας MIND σχετίζεται με καλύτερη γνωστική λειτουργία πριν από το θάνατο. Αυτό συνέβαινε ακόμη και σε εκείνους που δεν είχαν γνωστική δυσλειτουργία κατά την έναρξη της έρευνας, ή εκείνους που διαγνώστηκαν με Αλτσχάιμερ μετά θάνατο λόγω της παρουσίας αμυλοειδών πλακών και νευροϊνιδιακών πλεγμάτων.
Προφανώς, αυτή η μελέτη έχει κάποιους περιορισμούς. Η δίαιτα αυτοαναφέρθηκε από τους συμμετέχοντες, η οποία μπορεί να είναι ανακριβής σε ένα γενικό πληθυσμό, πόσο μάλλον όταν υπάρχει γνωστική παρακμή. “Διερευνήσαμε αυτήν την ανησυχία αποκλείοντας από τους συμμετέχοντες στην ανάλυση, των οποίων η πρώτη γνωστική αξιολόγηση ήταν στο χαμηλότερο 25% του δείγματος. Υπολογίσαμε επίσης τον αθροιστικό μέσο όρο της βαθμολογίας της δίαιτας MIND κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης για να περιορίσουμε τα σφάλματα”, έγραψαν οι ερευνητές. Ένας άλλος περιορισμός είναι ότι το δείγμα της μελέτης αποτελείται κυρίως από λευκούς εθελοντές.
Ωστόσο, πρόκειται για μια μεγάλη μακροπρόθεσμη μελέτη και δείχνει ότι αυτή η διαιτητική προσέγγιση αξίζει να διερευνηθεί περαιτέρω. Επιπλέον, δεν μπορεί να έχει παρενέργειες -τρώμε περισσότερα φυλλώδη πράσινα λαχανικά και άλλα ολόκληρα τρόφιμα, κάτι που θεωρείται καλό για την υγεία.
“Η διατροφή αυτή φάνηκε να έχει προστατευτική ικανότητα και μπορεί να συμβάλει στη γνωστική ανθεκτικότητα στους ηλικιωμένους”. είπε ο Dhana. “Οι αλλαγές στη διατροφή μπορούν να επηρεάσουν τη γνωστική λειτουργία και τον κίνδυνο άνοιας, καλώς ή κακώς… Υπάρχουν αρκετά απλές αλλαγές διατροφής και τρόπου ζωής που μπορεί να κάνει ένα άτομο για να βοηθήσει στην επιβράδυνση της γνωστικής παρακμής που επέρχεται με τη γήρανση και να συμβάλει στην υγεία του εγκεφάλου”.
Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο Journal of Alzheimer Disease.
