Της Amanda Avery, Lecturer in Nutrition, University of Nottingham, The Conversation.
Οι διασημότητες έχουν διαδώσει όλα τα είδη των περίεργων διατροφικών τάσεων με τα χρόνια. Μία από τις τελευταίες τάσεις μεταξύ των διασημοτήτων είναι η δίαιτα «ένα γεύμα την ημέρα» (Omad: One Meal a Day Diet:).
Οι θαυμαστές της Omad περιλαμβάνουν τον Bruce Springsteen και τον Chris Martin. Πολλοί υποστηρικτές της ισχυρίζονται ότι τους βοηθά να διαχειρίζονται καλύτερα το βάρος τους και να διατηρούνται σε φόρμα.
Η Omad είναι ουσιαστικά μια πιο ακραία εκδοχή άλλων τύπων δίαιτας νηστείας, όπως η διαλειμματική νηστεία. Η κύρια διαφορά είναι ότι αντί να νηστεύουν μόνο ορισμένες ημέρες ή να τρώνε τα γεύματα μόνο σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, οι άνθρωποι που ακολουθούν την Omad τρώνε όλες τις θερμίδες της ημέρας τους σε ένα μόνο, μεγάλο γεύμα.
Όμως, ενώ οι υποστηρικτές της Omad λένε ότι η παρακολούθηση της δίαιτας βελτιώνει πολλές πτυχές της υγείας, στην πραγματικότητα γνωρίζουμε πολύ λίγα για την επίδραση που έχει η κατανάλωση ενός μόνο γεύματος την ημέρα στον οργανισμό –πόσο μάλλον αν αυτό είναι ασφαλές.
Τα στοιχεία που υποστηρίζουν τη χρήση της Omad είναι περιορισμένα. Πολύ λίγες μελέτες εξέτασαν πραγματικά την Omad –και οι περισσότερες από αυτές που έγιναν σε ζώα. Ως εκ τούτου, οι περισσότεροι ισχυρισμοί ή βασίζονται στην υπόθεση ότι εάν άλλες μορφές νηστείας μπορούν να ωφελήσουν την υγεία, τότε θα το κάνει και η Omad.
Η έρευνα για τις δίαιτες νηστείας εξακολουθεί να γίνεται. Ορισμένα στοιχεία δείχνουν ότι μια μορφή διαλείπουσας νηστείας γνωστή ως «δίαιτα 5:2» (όπου ένα άτομο τρώει κανονικά πέντε ημέρες την εβδομάδα και δύο μέρες καταναλώνει 800 θερμίδες) μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να διαχειριστούν καλύτερα το βάρος τους. Η έρευνα έχει πράγματι βρει ότι η χρονικά περιορισμένη κατανάλωση φαγητού (όπου τρώτε όλες τις θερμίδες της ημέρας λαμβάνονται μέσα σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα) μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να διαχειρίζονται καλύτερα το βάρος τους. Και έχει και άλλα οφέλη για την υγεία, όπως η μείωση της αρτηριακής πίεσης.
Μια ανασκόπηση διαπίστωσε ότι πολλοί διαφορετικοί τύποι νηστείας (συμπεριλαμβανομένης της χρονικά περιορισμένης σίτισης και της νηστείας κάθε δεύτερη μέρα) μπορούν να βελτιώσουν πολλές πτυχές του μεταβολισμού. Αυτά περιλαμβάνουν τη βελτίωση των επιπέδων σακχάρου και χοληστερόλης στο αίμα, τη μείωση των επιπέδων φλεγμονής και την καλύτερη ρύθμιση της όρεξης. Αυτό, με τη σειρά του, μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου ενός ατόμου για παχυσαρκία, διαβήτη τύπου 2 και καρδιαγγειακές παθήσεις.
Μόνο ένα γεύμα
Μια μελέτη μέχρι στιγμής εξέτασε την επίδραση της Omad στους ανθρώπους. Σε αυτή τη μελέτη, οι συμμετέχοντες λάμβαναν τον ίδιο αριθμό θερμίδων κάθε μέρα για τη διάρκεια της μελέτης. Για το ήμισυ της μελέτης, οι συμμετέχοντες έτρωγαν αυτές τις θερμίδες σε ένα μόνο γεύμα, πριν αλλάξουν και καταναλώσουν τις ημερήσιες θερμίδες τους χωριστά σε τρία γεύματα την ημέρα. Κάθε μοτίβο γευμάτων ακολουθήθηκε μόνο για μια περίοδο 11 ημερών. Το ένα γεύμα ελήφθη μεταξύ 5 μ.μ. και 7 μ.μ. Μόνο 11 συμμετέχοντες ολοκλήρωσαν τη μελέτη.
Όταν οι συμμετέχοντες έτρωγαν μόνο ένα γεύμα την ημέρα, είδαν μεγαλύτερη μείωση στο σωματικό τους βάρος και στη μάζα λίπους. Ωστόσο, οι συμμετέχοντες είχαν επίσης μεγαλύτερες μειώσεις στην άλιπη μάζα και την οστική πυκνότητα όταν έτρωγαν μόνο ένα γεύμα την ημέρα. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μειωμένη μυϊκή λειτουργία και μεγαλύτερο κίνδυνο καταγμάτων των οστών εάν η δίαιτα ακολουθηθεί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Μελέτες σε ζώα που εξέτασαν τις επιδράσεις της Omad έδειξαν αντικρουόμενα αποτελέσματα, με την έρευνα να δείχνει ότι τα ποντίκια που έτρωγαν ένα μεγάλο γεύμα την ημέρα κέρδισαν περισσότερο βάρος σε σύγκριση με αυτά που έτρωγαν πολλά γεύματα.
Ενώ αυτά τα αποτελέσματα μπορεί να υποδεικνύουν ότι η Omad θα μπορούσε να έχει οφέλη για ορισμένες πτυχές της υγείας, υπάρχουν ακόμα πολλά που δεν γνωρίζουμε. Οι μελλοντικές μελέτες πρέπει να διερευνήσουν την επίδραση της Omad σε μεγαλύτερο αριθμό συμμετεχόντων και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και να διεξάγουν αυτές τις δοκιμές σε πραγματικό περιβάλλον. Θα είναι επίσης ενδιαφέρον να γνωρίζουμε εάν η χρονική στιγμή του γεύματος μπορεί να βελτιώσει περαιτέρω τα αποτελέσματα και εάν το διατροφικό προφίλ του γεύματος κάνει τη διαφορά.
Άλλα μειονεκτήματα
Εάν κάποιος τρώει μόνο ένα γεύμα την ημέρα, τότε θα είναι πολύ δύσκολο γι’ αυτόν να καλύψει όλες τις διατροφικές του ανάγκες, ειδικά για ενέργεια, πρωτεΐνες, φυτικές ίνες, βιταμίνες και μέταλλα. Η μη λήψη αρκετών από αυτά τα θρεπτικά συστατικά μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια μυϊκής μάζας, κίνδυνο δυσκοιλιότητας και κακή υγεία του εντέρου.
Κάποιος που ακολουθεί την Omad θα πρέπει να διασφαλίσει ότι παίρνει μια καλή μερίδα πρωτεΐνης και άφθονα λαχανικά, ξηρούς καρπούς, σπόρους και μερικά φρούτα και δημητριακά ολικής αλέσεως κατά τη διάρκεια του μεμονωμένου ημερήσιου γεύματος για να καλύψει αυτές τις διατροφικές απαιτήσεις. Θα χρειαστεί επίσης μια καλή μερίδα γαλακτοκομικών για να ληφθούν οι απαιτήσεις σε ασβέστιο και ιώδιο.
Αυτή δεν είναι μια δίαιτα που θα συνιστούσαμε σε παιδιά, στις εγκύους ή σε γυναίκες που ελπίζουν να μείνει έγκυες ή θηλάζουν, και σίγουρα όχι σε ένα άτομο που μπορεί να διατρέχει κίνδυνο διατροφικής διαταραχής.
Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι ενώ αυτή η δίαιτα μπορεί να λειτουργήσει για διασημότητες, που έχουν πρόσβαση σε διατροφολόγους, διατροφή υψηλής ποιότητας και διατροφικά συμπληρώματα. Για τους περισσότερους από εμάς, αυτό το είδος διατροφής θα μπορούσε να είναι μη βιώσιμο -και δυνητικά επιβλαβές μακροπρόθεσμα.
