Το μπλε φως που εκπέμπεται από τις οθόνες που παρακολουθούμε το βράδυ, μειώνει τη διάρκεια αλλά την ποιότητα του ύπνου μας. Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας μελέτης που πραγματοποιήθηκε από το Πανεπιστήμιο της Χάιφα και την Assuta Sleep Clinic.
Η μελέτη βρήκε επίσης ότι οι οθόνες που εκπέμπουν κόκκινο φως δεν προκαλούν πρόβλημα και ο ύπνος μετά την έκθεση σε αυτό ήταν παρόμοιος με τον κανονικό ύπνο. “Το φως που εκπέμπεται από τις περισσότερες οθόνες -υπολογιστές, smartphones και tablet- είναι το μπλε φως που διαταράσσει τους κύκλους του σώματος και τον ύπνο μας”, είπε ο καθηγητής Abraham Haim από το Πανεπιστήμιο της Haifa, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης. “Η λύση πρέπει να είναι η χρήση των υπαρχόντων φίλτρων που εμποδίζουν την εκπομπή αυτού του φωτός”.
Προηγούμενες μελέτες έχουν ήδη δείξει ότι παρακολουθώντας οθόνες πριν πάτε για ύπνο βλάπτει τον ύπνο σας. Έχει επίσης βρεθεί ότι η έκθεση στο μπλε φως με μήκος κύματος 450-500 νανόμετρων μειώνει την παραγωγή μελατονίνης, μιας ορμόνης που εκκρίνεται τη νύχτα και συνδέεται με τους φυσιολογικούς κύκλους του σώματος και τον ύπνο.
Στην παρούσα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Chronobiology International, οι ερευνητές επεδίωξαν να εξετάσουν εάν υπάρχει κάποια διαφορά στις μορφές ύπνου μετά την έκθεση στον μπλε φωτισμό μιας οθόνης σε σύγκριση με το κόκκινο φως πριν από τον ύπνο και, επιπλέον, να βρουν τί προκαλεί τη διαταραχή: το μήκος κύματος ή η ένταση;
Οι συμμετέχοντες στη μελέτη ήταν 19 άτομα ηλικίας 20-29 ετών που δεν γνώριζαν το σκοπό της μελέτης. Αρχικά, οι συμμετέχοντες φορούσαν έναν ακτινογράφο για μια εβδομάδα (μια συσκευή που παρέχει μια αντικειμενική μέτρηση του χρόνου που ένα άτομο κοιμάται ή ξυπνάει). Επίσης συμπλήρωσαν ένα ημερολόγιο ύπνου και ένα ερωτηματολόγιο σχετικά με τις συνήθειες ύπνου και την ποιότητα του ύπνου. Στη συνέχεια, οι συμμετέχοντες εκτέθηκαν στο εργαστήριο σε οθόνες υπολογιστών από τις 9 μ.μ. έως τις 11 μ.μ.- τις ώρες κατά τις οποίες εκκρίνεται μελατονίνη. Οι συμμετέχοντες εκτέθηκαν σε τέσσερις τύπους φωτός: μπλε φως υψηλής έντασης, μπλε φως χαμηλής έντασης, κόκκινο φως υψηλής έντασης και κόκκινο φως χαμηλής έντασης. Μετά την έκθεση στο φως, συνδέονταν με όργανα που μετρούσαν τα εγκεφαλικά κύματα και μπορούν να καθορίσουν τα στάδια του ύπνου που υφίσταται κάποιος κατά τη διάρκεια της νύχτας. Το πρωί, οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν διάφορα ερωτηματολόγια σχετικά με τα συναισθήματά τους.
Η έκθεση στο μπλε φως μείωσε τη διάρκεια του ύπνου κατά περίπου 16 λεπτά. Επιπλέον, η έκθεση στο μπλε φως μείωσε την παραγωγή μελατονίνης, ενώ η έκθεση στο ερυθρό φως όχι. Οι ερευνητές εξηγούν ότι η μειωμένη παραγωγή μελατονίνης αντικατοπτρίζει μια σημαντική διαταραχή των φυσικών μηχανισμών και του βιολογικού ρολογιού του σώματος. Για παράδειγμα, διαπιστώθηκε ότι η έκθεση στο μπλε φως εμποδίζει το σώμα να ενεργοποιήσει τον φυσικό μηχανισμό που μειώνει τη θερμοκρασία του σώματος.
“Το σώμα που μπαίνε σε ύπνο αρχίζει να μειώνει τη θερμοκρασία του, φτάνοντας στο χαμηλότερο σημείο γύρω στις 4:00 π.μ. Όταν το σώμα επιστρέψει στην κανονική του θερμοκρασία, ξυπνάμε” εξηγεί ο καθηγητής Haim. “Μετά την έκθεση στο κόκκινο φως, το σώμα συνέχισε να συμπεριφέρεται φυσικά, αλλά η έκθεση στο μπλε φως οδήγησε το σώμα να διατηρήσει την κανονική του θερμοκρασία όλη τη νύχτα -επιπλέον υπήρχαν ενδείξεις διαταραχής στο βιολογικό ρολόι”.
Το πιο σημαντικό εύρημα ήταν ότι η έκθεση στο μπλε φως διαταράσσει τον ύπνο. Ενώ μετά την έκθεση στο κόκκινο φως (στις δύο διαφορετικές εντάσεις) οι άνθρωποι ξύπνησαν κατά μέσο όρο 4,5 φορές (απαρατήρητες αφυπνίσεις), μετά την έκθεση σε ασθενές μπλε φως καταγράφηκαν. 6,7 αφυπνίσεις και μετά από έκθεση σε έντονο μπλε φως καταγράφηκαν 7,6 αφυπνίσεις.
