Αντηλιακά: Ένας πλήρης οδηγός

Ο καρκίνος του δέρματος είναι ο πιο συχνά διαγνωσμένος καρκίνος στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ με την υπερβολική έκθεση στον ήλιο να είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας κινδύνου. Αυτός είναι ο λόγος που η χρήση αντηλιακού γίνεται όλο και πιο διαδεδομένη, με τα αντηλιακά φίλτρα να είναι πλέον πανταχού παρόντα: σε ενυδατικές κρέμες καθημερινής χρήσης, μακιγιάζ, ακόμη και lip gloss. Έχει υπολογιστεί ότι η επίπτωση της υπεριώδους ακτινοβολίας μπορεί να μειωθεί κατά 80% κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου εάν το αντηλιακό εφαρμόζεται σωστά από την ηλικία των 6 μηνών -πριν δεν επιτρέπεται- έως 18 ετών.

Η ηλιακή ακτινοβολία που φτάνει στο δέρμα μας είναι κατά 95% UVA (320–400 nm), προκαλώντας κυρίως φωτογήρανση αλλά και καρκίνους ενώ το άλλο 5% είναι UVB (290–320 nm) και προκαλεί εγκαύματα, καταστροφή του DNA των κυττάρων του δέρματος και καρκίνους. Υπάρχουν δύο τύποι αντηλιακών φίλτρων οι φυσικές ουσίες και οι χημικές. Τα φυσικά φίλτρα είναι μέταλλα (όπως το οξείδιο του ψευδαργύρου και το διοξείδιο του τιτανίου) και λειτουργούν σαν μικροσκοπικές ομπρέλες αντανακλώντας το υπεριώδες φως. Είναι αδρανή, επικάθονται στο δέρμα, δεν διασπώνται με την πάροδο του χρόνου και, γενικά, δεν προκαλούν αλλεργικές αντιδράσεις. Τα χημικά φίλτρα δρουν απορροφώντας το υπεριώδες φως μέσω φωτοχημικών αντιδράσεων, αλλά αποδομούνται με την έκθεση στον ήλιο και ως εκ τούτου απαιτούν επανεφαρμογή κάθε 2-3 ώρες ενώ μπορεί να προκαλέσουν σε ορισμένους ανθρώπους αλλεργικές αντιδράσεις.

Tα αντηλιακά δεν είναι όλα εξίσου αποτελεσματικά. Ακολουθούν παρακάτω ορισμένα πράγματα που πρέπει να ξέρετε:  

Τί δείχνει ο αριθμός SPF

Όλα τα αντηλιακά έχουν έναν αριθμό που υποδηλώνει τον δείκτη προστασίας τους από την υπεριώδη ακτινοβολία Β (UVB) που θεωρείται η πιο καταστρεπτική. O δείκτης αυτός λέγεται SPF (Sun Protection Factor) και κατά μια ερμηνεία υποδηλώνει τον χρόνο σε λεπτά που μπορείτε να εκτεθείτε στον ήλιο χωρίς να κοκκινίσετε. Προσοχή όμως, ο SPF σχετίζεται μόνο με τις επιπτώσεις της UVB η οποία κοκκινίζει το δέρμα και όχι με την UVA. Θεωρητικά, εάν χρειάζεστε 10 λεπτά για να κοκκινίσετε χωρίς αντηλιακό, τότε, εφόσον χρησιμοποιείται σωστά ένα αντηλιακό με SPF 30 έχετε 30 φορές παραπάνω χρόνο (300 λεπτά) έκθεσης στον ήλιο για να κοκκινίσετε και αν χρησιμοποιείται ένα αντηλιακό με SPF 50 έχετε 500 λεπτά.

Ένας καλύτερος τρόπος του τί υποδηλώνει ο SPF είναι ότι δείχνει πόση ακτινοβολία αφήνει να περάσει το αντηλιακό στο δέρμα. Αν ο αριθμός είναι 15, αφήνει να περάσει το 1/15 δηλαδή 6,7% και άρα μπλοκάρει το 93,3% της UVB. Οι υψηλές τιμές του SPF, όπως 60 και 70, δίνουν μια μάλλον λανθασμένη εντύπωση ότι μπορούν να παρέχουν πολύ μεγαλύτερη προστασία από τον αριθμό 30 αλλά αυτό δεν είναι ακριβές. Για παράδειγμα, ενώ ένα αντηλιακό με SPF 30 μπλοκάρει το 96,7% της UVB, ένα με τιμή 50 μπλοκάρει το 98% και ένα με τιμή 70 το 98,6%. Οι διαφορές αυτές είναι μικρές. 

Οι διάφοροι αριθμοί SPF προσφέρουν την εξής προστασία:

  • SPF 2: Αφήνει το 1/2 της UVB να περάσει στο δέρμα και άρα έχει 50% προστασία.
  • SPF 4: Αφήνει το 1/4 ή το 25%, άρα έχει 75% προστασία.
  • SPF 8: Αφήνει το 1/8 ή το 12,5%, άρα έχει 87,5% προστασία.
  • SPF 15: Αφήνει το 1/15 ή το 6,7%, άρα έχει 93,3% προστασία.
  • SPF 30: Αφήνει το 1/30 ή το 3,3% έχει 96,7% προστασία.
  • SPF 50: Αφήνει το 1/50 ή το 2% και άρα έχει 98% προστασία.
  • SPF 70: Αφήνει το 1/70 ή το 1,4% και άρα έχει 98,6% προστασία.

Πόση ποσότητα αντηλιακού πρέπει να χρησιμοποιείτε;

Υπάρχουν δύο πτυχές για τη σωστή εφαρμογή ενός αντηλιακού: ο όγκος και η συχνότητα. Πρέπει να εφαρμόζετε περίπου 2 mg ανά τετραγωνικό εκατοστό δέρματος για να πετύχετε τον χαρακτηρισμένο δείκτη SPF. Για το μέσο πρόσωπο/λαιμό/αυτιά, αυτό ισοδυναμεί 2,5 ml ή μισό κουταλάκι του γλυκού. Για το μέσο ενήλικο σώμα είναι έξι γεμάτα κουταλάκια του γλυκού ή περίπου 36 γραμμάρια (συμπεριλαμβανομένου του προσώπου) -ισοδυναμεί με ένα σφηνάκι. Αν χρησιμοποιείτε αντηλιακό με χημικά φίλτρα ή αν ιδρώσετε ή κολυμπήσετε, πρέπει να επαναλάβετε την επάλειψη. Αν κάνετε ηλιόλουστες διακοπές και χρειαστεί να εφαρμόσετε το αντηλιακό τρεις φορές την ημέρα, θα καταναλώσετε 108 ml και για επτά ημέρες θα χρειαστείτε 756 ml -αυτό αφορά μόνο εσάς, όχι την υπόλοιπη οικογένεια. Αν εφαρμόζετε τη μισή ποσότητα που απαιτείται για την επαρκή κάλυψη, αυτό σημαίνει αντί για ένα επίπεδο προστασίας SPF 30 έχετε 15. Γενικά, το αντηλιακό μπορεί να προσφέρει προστασία ακόμα και τρία χρόνια μετά την αγορά τους, ακόμη και μετά το άνοιγμα, αλλά αν το χρησιμοποιείτε συχνά, δεν θα σας κρατήσει τόσο πολύ. 

Η επιλογή του αντηλιακού εξαρτάται από προσωπική σας προτίμηση και το τί είναι προσιτό για εσάς. Η σύσταση είναι να έχετε κάποιο που έχει σαν βάση τα μέταλλα και να χρησιμοποιείτε τη φυσική προστασία, όπως να φοράτε καπέλο με φαρδύ γείσο και μεγάλα γυαλιά ηλίου, αποφεύγοντας να ξαπλώνετε στον ήλιο. Αν και τα μεταλλικά αντηλιακά θεωρούνται γενικά «καλύτερα» από τα χημικά αντηλιακά, στην πράξη απλώνονται πιο δύσκολα και τείνουν να παρέχουν περίπου 50% λιγότερη προστασία από τα χημικά αντηλιακά.

Τι είναι τα ευρέος φάσματος, τα αστέρια και ο κύκλος της UVA; 

Ο SPF δείχνει την προστασία που προσφέρει μόνο από την UVB. Ο λόγος είναι ότι τα τεστ για τον αριθμό SPF έχουν γίνει με βάση το κοκκίνισμα του δέρματος αλλά η UVA ουσιαστικά δεν προκαλεί κοκκίνισμα ούτε πόνο (έχει μια πολύ μικρή επίδραση). Συνεπώς ένα αντηλιακό με υψηλό δείκτη SPF, αν δεν έχει φίλτρα προστασίας για την UVA δεν προσφέρει συνολική προστασία. Τα αντηλιακά που προστατεύουν τόσο από την UVB όσο και από την UVA αποκαλούνται “ευρέος φάσματος”. Αν και αυτό από μόνο του είναι κάπως αόριστο διότι δεν λέει πόση προστασία υπάρχει από την UVA, μόνο τα ευρέος φάσματος πρέπει να χρησιμοποιούνται. 

Υπάρχουν ωστόσο επισημάνσεις για το πόσο μπορεί να προστατεύει ένα αντηλιακό από την UVA. Όταν αγοράζετε ένα αντηλιακό που παρέχει προστασία από την UVA, ενδέχεται να παρατηρήσετε μια βαθμολογία αστεριών UVA στη συσκευασία. Τα αστέρια κυμαίνονται από το 0 έως το 5 και υποδεικνύουν το ποσοστό της ακτινοβολίας UVA που απορροφάται από το αντηλιακό σε σύγκριση με τη UVB, με άλλα λόγια την αναλογία μεταξύ του επιπέδου προστασίας που παρέχεται για την UVA και για την UVB. Λάβετε υπόψη ότι αν επιλέξετε χαμηλό SPF, μπορεί να έχει υψηλό επίπεδο αστεριών, όχι επειδή παρέχει ικανοποιητική προστασία από την UVA, αλλά επειδή η αναλογία μεταξύ της προστασίας UVA και UVB είναι περίπου η ίδια. Αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο είναι σημαντικό να επιλέξετε υψηλό SPF.  Ένα αντηλιακό με SPF 30 και βαθμολογία UVA 4 ή 5 αστέρων θεωρείται καλό πρότυπο προστασίας. Σύμφωνα με τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η προστασία UVA για κάθε αντηλιακό πρέπει να είναι τουλάχιστον το ένα τρίτο του αναφερόμενου SPF. Ένα προϊόν που πληροί αυτήν την απαίτηση επισημαίνεται με ένα λογότυπο όπου γύρω από τα γράμματα UVA υπάρχει ένας κύκλος. Η Βρετανική Ένωση Δερματολόγων συνιστά ένα αντηλιακό με SPF τουλάχιστον 30 και βαθμολογία UVA 4 ή 5 αστέρια. 

Τι σημαίνει το σύμβολο PA+

Τα αστέρια και ο κύκλος δεν είναι κάτι που παρέχουν ικανοποιητική πληροφόρηση. Έτσι ορισμένα αντηλιακά, κυρίως στην Ασία, άρχισαν να περιλαμβάνουν την βαθμολογία PA+ για να δείξουν την προστασία από την UVA με ένα πιο σαφή τρόπο. Αυτό το σύστημα αξιολόγησης αναπτύχθηκε στην Ιαπωνία και γίνεται ολοένα και πιο δημοφιλές στην Ευρώπη, αλλά όχι ακόμα στις ΗΠΑ.

Τα συστήματα PA+ και SPF παρέχουν πληροφορίες σχετικά με το πόσο τα αντηλιακά προστατεύσουν το δέρμα από τις ακτίνες του ήλιου, βοηθώντας σας να λάβετε ενημερωμένες αποφάσεις. Το κάθε σύστημα εστιάζει σε διαφορετικό τύπο ακτίνων. Η βαθμολογία PA+ μετρά το πώς οι ακτίνες UVA κάνουν το δέρμα να γίνει καφέ και να παραμένει καφέ, μια διαδικασία που ονομάζεται PPD (Persistent Pigment Darkening). Ωστόσο, δεν γίνεται καφέ το δέρμα όλων των ανθρώπων από την έκθεση στις ακτίνες UVA. Στην δοκιμή για τον προσδιορισμό της βαθμολογίας PA+ ενός αντηλιακού, το χρώμα του δέρματος διαφορετικών ανθρώπων μετά την έκθεση σε UVA είναι ασυνεπές. Ορισμένα δέρματα γίνονται πιο σκούρα, άλλα όχι τόσο σκούρα, και μερικά χρειάζονται περισσότερο χρόνο από άλλα για να σκουραίνουν.

Μπορεί λοιπόν να δείτε επάνω σε ένα αντηλιακό τα γράμματα “PA” που σημαίνουν Protection Grade of UVA (Βαθμός προστασίας της UVA) και ορισμένα συν που δείχνουν το μέγεθος της προστασίας:

PA+ = Κάποια προστασία UVA.
PA++ =Μέτρια προστασία UVA.
PA+++ = Υψηλή προστασία UVA.
PA++++ = Εξαιρετικά υψηλή προστασία UVA.

O SPF 100 είναι καλύτερος από τον SPF 50;

Έχει ειπωθεί ότι δεν υπάρχουν καλά δεδομένα που να δείχνουν ότι τα αντηλιακά μπορούν να προστατεύσουν πέρα ​​από ένα επίπεδο SPF πάνω από 70 και επομένως η σήμανση για υψηλότερα επίπεδα μπορεί να παρέχει μια ψευδή αίσθηση προστασίας από τον ήλιο. Όμως ένας δείκτης SPF 100, αν και δεν προσφέρει απόλυτη προστασία, είναι ασφαλώς καλύτερος από τον SPF 50. Αυτό αποδείχθηκε σε μια κλινική δοκιμή υψηλής ποιότητας με 199 συμμετέχοντες, που έκανε μια έξυπνη σύγκριση, Κάθε άτομο να χρησιμοποιήσει SPF 50 στη μια πλευρά του προσώπου του και SPF 100 στην άλλη πλευρά. Και τα δύο αντηλιακά ήταν ευρέος φάσματος μιας πολύ γνωστής μάρκας.

Οι συμμετέχοντες έβαλαν τα αντηλιακά τους και στη συνέχεια πέρασαν περίπου έξι ώρες έξω για σκι στο Βέιλ του Κολοράντο. Την επόμενη μέρα οι ερευνητές εξέτασαν ποια πλευρά του προσώπου τους κάηκε περισσότερο από τον ήλιο. Διαπιστώθηκε ότι πάνω από το 40% των συμμετεχόντων είχαν εγκαύματα από τον ήλιο στην πλευρά του SPF 50 σε σύγκριση με μόνο 13% στην πλευρά του SPF 100. Ωστόσο οι συμμετέχοντες δεν ήταν πολύ καλοί στο να βάζουν το αντηλιακό, παρά το γεγονός ότι έλαβαν σαφείς οδηγίες. Εφάρμοσαν μόνο τη μισή ποσότητα του αντηλιακού που απαιτείται για να φτάσουν στο δηλωμένο SPF. Άρα, πρέπει να επιλέγουμε ένα αντηλιακό με όσο το δυνατόν υψηλότερο SPF; Με βάση αυτή τη μελέτη, ναι.

Τα αντηλιακά προστατεύουν όσο υπόσχονται;

Όλα τα αντηλιακά με την ίδια βαθμολογία SPF και UVA θα πρέπει τεχνικά να προσφέρουν το ίδιο επίπεδο προστασίας, εφόσον εφαρμοστούν σωστά. Επομένως δεν πρέπει έχει σημασία αν το αντηλιακό κοστίζει 2 ή 200 ευρώ ή αν είναι κρέμα, τζελ ή λοσιόν. Αυτό συμβαίνει επειδή τα αντηλιακά ρυθμίζονται αυστηρά παγκοσμίως για την αποτελεσματικότητα και την ασφάλειά τους. Αλλά το πώς επισημαίνονται εξαρτάται από το πού βρίσκονται. Στην ΕΕ, τα αντηλιακά προϊόντα ταξινομούνται ως καλλυντικά: «κάθε παρασκεύασμα που προορίζεται να έρθει σε επαφή με το ανθρώπινο δέρμα, αποκλειστικά ή κυρίως για την προστασία του από την υπεριώδη ακτινοβολία απορροφώντας, διασκορπίζοντας ή ανακλώντας την ακτινοβολία». Τα αντηλιακά πρέπει προστατεύουν από τις ακτίνες UVA και UVB και υπάρχουν τυπικά εγκεκριμένα πρωτόκολλα δοκιμών που απαιτεί η Ευρωπαϊκή Ένωση από τους κατασκευαστές οι οποίοι πρέπει να αποδείξουν ότι το αντηλιακό προϊόν τους παρέχει τα αναφερόμενα επίπεδα προστασίας. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα αντηλιακά ταξινομούνται ως φάρμακα χωρίς ιατρική συνταγή, και ρυθμίζονται από τον FDA, οπότε υπάρχει η θεωρητική σιγουριά ότι παρέχει το επίπεδο προστασίας που αναφέρει.

Ωστόσο, μια αμερικανική μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο του 2021 στο περιοδικό Photodermatology, Photoimmunology & Photomedicine, χρησιμοποίησε εργαστηριακές δοκιμές και μοντελοποίηση υπολογιστή βρήκε αποκλείσεις από τον αναφερόμενο δείκτη SPF.  Εξετάστηκαν 51 αντηλιακά και σύμφωνα με αυτή την εργαστηριακή μελέτη, τα περισσότερα παρείχαν το 42-59% του σημασμένου SPF. Άρα οι καταναλωτές έχουν μειωμένη προστασία από την UVB σε σχέση με αυτό που θα νόμιζαν. Επίσης, τα αντηλιακά που εξετάστηκαν προσφέρουν προστασία από την UVA που ήταν το 24%, κατά μέσο όρο, της δηλωμένης προστασίας SPF στην ετικέτα. Αυτό είναι χαμηλότερο από τα αντηλιακά που πωλούνται στην Ευρώπη όπου η απαίτηση είναι η προστασία από την UVA να ανέρχεται τουλάχιστον στο ένα τρίτο του αναγραφόμενου SPF.

Αντηλιακό προσώπου μαζί με μακιγιάζ;

Σε σύγκριση με το δέρμα του σώματος, το δέρμα του προσώπου είναι πιο ευαίσθητο και ένα ακατάλληλο καλλυντικό μπορεί να φράξει τους πόρους του. Το ίδιο μπορεί να κάνει και ένα αντηλιακό, ωστόσο υπάρχουν στην αγορά αντηλιακά προσώπου, τα οποία έχουν διαμορφωθεί με χρήση ειδικών συστατικών που δεν φράζουν τους πόρους. Εάν εφαρμόζετε πολλά προϊόντα περιποίησης της επιδερμίδας, π.χ. για την ακμή ή ενυδατικά, ο κανόνας είναι ότι το τελευταίο προϊόν που εφαρμόζετε είναι το αντηλιακό σας. Εάν εφαρμόσετε πρώτα το αντηλιακό και μετά μια ενυδατική κρέμα ή ένα προϊόν για την ακμή, θα μειώσετε την αποτελεσματικότητα του αντηλιακού. Οποιοδήποτε προϊόν φροντίδας του δέρματος, ακόμη και το νερό (οι περισσότερες ενυδατικές κρέμες έχουν πάνω από 50% νερό), που εφαρμόζεται πάνω από το αντηλιακό μειώνει την αποτελεσματικότητά του. Αυτός είναι ο λόγος που πρέπει να βάζετε ξανά αντηλιακό μετά το κολύμπι ή την εφίδρωση. 

Εάν βάζετε επιπλέον προϊόντα, προστίθενται οι SPF;

Όχι. Όταν βάζετε μια στρώση καλλυντικού προϊόντος με SPF θα επιτύχετε αυτό του προϊόντος με τον υψηλότερο SPF. Βάζοντας ένα foundation με SPF 15 που μπλοκάρει το 93,3% της UVB και μετά βάζετε μια πούδρα με SPF 50 που μπλοκάρει το 98% της UVB. Ο SPF θα είναι 50. Αυτή είναι η περισσότερη προστασία που θα έχετε και δεν θα αυξηθεί όσα προϊόντα και να βάλετε. Ωστόσο, η τοποθέτηση προϊόντων με αντηλιακές ουσίες δεν είναι κακή ιδέα γιατί όντως αυξάνεται τις πιθανότητες να βάλετε αρκετή ποσότητα για να καλύψετε ολόκληρο το πρόσωπό σας. Ο σκοπός πρέπει να είναι να χρησιμοποιήσετε το σωστό όγκο, περίπου 2,5 ml για να καλύψετε ολόκληρο το πρόσωπό σας ώστε να να επιτύχετε το δηλωμένο SPF.

Υπάρχουν αδιάβροχα αντηλιακά;

Μετά το 2002 σταμάτησε να χρησιμοποιείται ο όρος waterproof (αδιάβροχο) για τα αντηλιακά διότι δεν είναι έγκυρος. Κανένα αντηλιακό δεν μπορεί να είναι αδιάβροχο αφού πρέπει να εφαρμοστεί ξανά αν έχετε ιδρώσει ή έχετε κολυμπήσει. Οι μόνοι εγκεκριμένοι όροι είναι «ανθεκτικό στο νερό» ή «πολύ ανθεκτικό στο νερό» (water-resistant).

Ένα προϊόν που είναι ανθεκτικό στο νερό σημαίνει ότι η τιμή SPF μετρήθηκε μετά την εφαρμογή του και 40 λεπτά εμβάπτισης στο νερό και παραμένει η ίδια. Ένα πολύ ανθεκτικό στο νερό αντηλιακό σημαίνει ότι η τιμή SPF παραμένει ίδια μετά από 80 λεπτά στο νερό. Εάν κολυμπάτε ή ιδρώνετε, καλό είναι να χρησιμοποιείτε ένα αντηλιακό που φέρει την ένδειξη ανθεκτικό ή πολύ ανθεκτικό στο νερό. Τα αντηλιακά που είναι ανθεκτικά στο νερό έχουν σχεδιαστεί διαφορετικά από τα συνηθισμένα αντηλιακά, οπότε προσέξτε την ετικέτα. Συχνά όμως αυτά τα αντηλιακά δεν συνιστώνται για καθημερινή εφαρμογή γιατί τα συστατικά τους τα καθιστούν κάπως κολλώδη όταν χρησιμοποιούνται μαζί με μακιγιάζ. Αν δεν ασκείστε ή κάνετε μπάνιο, ένα κανονικό αντηλιακό είναι καλή επιλογή για τακτική χρήση.

Οι υπάλληλοι γραφείου πρέπει να βάζετε αντηλιακό κάθε 2-3 ώρες;

Μια μελέτη προσπάθησε να απαντήσει ακριβώς αυτό το ερώτημα. Συμμετείχαν 20 άτομα  που εφάρμοσαν 1 γραμμάριο αντηλιακό αναμεμειγμένο με 2% αόρατο μπλε φθορισμό στα πρόσωπά τους το πρωί. Λήφθηκαν ειδικές φωτογραφίες στις 8 π.μ. και στη συνέχεια κάθε δύο ώρες μέχρι τις 4 μ.μ. ενώ η υπαίθρια δραστηριότητα σε αυτά τα άτομα ήταν λιγότερη από μία ώρα. Έξι περιοχές του προσώπου αναλύθηκαν χρησιμοποιώντας λογισμικό ψηφιακής εικόνας. Το ποσοστό μείωσης του αντηλιακού ήταν 16,3% μετά δύο ώρες και αυτή ήταν η μεγαλύτερη μείωση που παρατηρήθηκε για ένα δώρο. Συνολικά η μείωση του αντηλιακού ήταν 28,2% στο τέλος του οκτάωρου. Το συμπέρασμα είναι ότι εάν εργάζεστε σε εσωτερικούς χώρους και εφαρμόζετε τη σωστή ποσότητα αντηλιακού το πρωί, είστε καλά προστατευμένοι μέχρι το τέλος της ημέρας και η επανεφαρμογή είναι περιττή. Αυτό οφείλεται πιθανώς στο ότι, σε εσωτερικούς χώρους, το αντηλιακό δεν χαλάσει όπως θα συνέβαινε αν ήσασταν έξω όλη μέρα.

Έχετε υπόψη ότι δεν χρειάζεστε αντηλιακό όταν βρίσκεστε σε εσωτερικούς χώρους. Υπήρξε κάποια έρευνα που υποδεικνύει ότι το ορατό φως μπορεί να προκαλέσει βλάβες μέσω ελευθέρων ριζών με τον τρόπο που το κάνει η UVA και επομένως θα μπορούσε δυνητικά συμβάλλει στη γήρανση του δέρματος. Το ορατό φως με μήκος κύματος πάνω από 400 nm πιθανώς να συμβάλλει στη γήρανση του δέρματος (κυρίως το ιώδες φως που έχει μήκος κύματος κοντά στην UVA) και ίσως σε καρκινογένεση αλλά αυτό κατά την άμεση έκθεση στο ηλιακό φως. Οι εντάσεις του φωτός εσωτερικού χώρου είναι πολύ πιο αδύναμες από αυτές της άμεσης έκθεσης στον ήλιο. Επίσης, ένα χημικό αντηλιακό δεν μπλοκάρει το ορατό φως -τα μεταλλικά φίλτρα το κάνουν. 

Είναι τα χημικά φίλτρα ασφαλή για καθημερινή χρήση;

Υπάρχει πάντα το ερώτημα αν ορισμένα συστατικά των αντηλιακών μπορεί να βλάψουν με κάποιο τρόπο την υγεία. Το 2019 έγινε η πρώτη διερευνητική δοκιμή μέγιστης χρήσης (MUsT) που αξιολόγησε την απορρόφηση μέσω του δέρματος μιας χημικής ουσίας σε τέσσερα εμπορικά διαθέσιμα αντηλιακά προϊόντα. Μια μελέτη MUsT αξιολογεί τη συστηματική (ολόκληρη) απορρόφηση ενός τοπικού φαρμάκου ή προϊόντος όταν χρησιμοποιείται σύμφωνα με το μέγιστο όριο των οδηγιών χρήσης του προϊόντος.

Στη μελέτη αυτή και οι έξι χημικές ουσίες που δοκιμάστηκαν έδειξαν απορρόφηση από το σώμα που ήταν πάνω από 0,5 ng ανά mL. Τα ενεργά συστατικά που δοκιμάστηκαν ήταν αβοβενζόνη, οξυβενζόνη, οκτοκρυλένιο, ομοσαλικό, οκτισαλικό και οκτινοξάτη. Τι σημαίνει αυτό; Δεν γνωρίζουμε ακόμα την κλινική σημασία του ευρήματος, δηλαδή τί επιπτώσεις μπορεί να υπάρχουν από μια μακροχρόνια χρήση, αλλά οπωσδήποτε είναι κάτι που προκαλεί ανησυχία. Θα μπορούσατε να μεταβείτε στη χρήση μεταλλικών φίλτρων κατασκευασμένα από οξείδιο ψευδαργύρου ή διοξείδιο του τιτανίου. Και φυσικά αξιοποιείστε κάθε ευκαιρία για φυσική προστασία φορώντας ρούχα, καπέλο, γυαλιά και παραμένοντας στη σκιά.

Αίσθηση προκάλεσε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2021 από ένα ένα ανεξάρτητο εργαστήριο δοκιμών που ονομάζεται Valisure, και έλεγξε 300 επώνυμα αντηλιακά προϊόντα για να προσδιορίσει εάν περιείχαν επικίνδυνα επίπεδα μιας χημικής ουσίας που ονομάζεται βενζόλιο. Αυτή η χημική ουσία έχει προσδιοριστεί ότι αυξάνει τον κίνδυνο λευχαιμίας πέντε φορές. Ακόμη και μια μικρή δόση μπορεί να θέσει σε κίνηση μια αλυσίδα συμβάντων που μπορούν να οδηγήσουν σε καρκίνο μερικά χρόνια αργότερα. Το βενζόλιο βρέθηκε σε 78 από τα 300 προϊόντα και μερικές φορές σε πολύ υψηλότερες συγκεντρώσεις από τα ανώτατα επιτρεπόμενα όρια. Το βενζόλιο σχετίζεται ειδικά με καρκίνους αίματος όπως η λευχαιμία, και το γεγονός ότι οι μελέτες δείχνουν ότι χημικές ουσίες των αντηλιακών περνούν στο αίμα μετά την εφαρμογή είναι κάτι πολύ ανησυχητικό.

Επίσης αποφύγετε τα αντηλιακά που ψεκάζονται. Οι ειδικοί συνιστούν την αποφυγή του ψεκασμού επισημαίνοντας ότι τα πολύ μικρά σωματίδια, αυτά που είναι μικρότερο από 10 εκατομμυριοστά του μέτρου, έχουν τη δυνατότητα να εισέλθουν στους πνεύμονες. Εάν εισπνευσθούν, μπορούν να επηρεάσουν τους πνεύμονες και την καρδιά και να προκαλέσουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία σε άτομα με καρδιακή ή πνευμονική νόσο. 

Δείτε επίσης