Ερευνητές από το Cedars-Sinai Cancer, στις ΗΠΑ, βρήκαν ότι το λιπώδες ήπαρ, μια πάθηση που συνδέεται με την παχυσαρκία, προάγει την μετάσαση του καρκίνου του παχέος εντέρου στο ήπαρ. Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Cell Metabolism, περιγράφει λεπτομερώς τη διαδικασία σε κυτταρικό επίπεδο και θα μπορούσε να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο οι γιατροί διαχειρίζονται την ασθένεια σε ορισμένους ασθενείς.
«Αυτή τη στιγμή το 25% έως 30% των ενηλίκων των ΗΠΑ είναι παχύσαρκοι, γεγονός που καθιστά πιθανό να έχουν επίσης λιπώδες ήπαρ», δήλωσε ο Ekihiro Seki, καθηγητής Ιατρικής και Βιοϊατρικών Επιστημών στο Cedars-Sinai. «Η μελέτη μας διαπίστωσε ότι τα λιπώδη ηπατικά κύτταρα εκκρίνουν σάκους πρωτεϊνών και γενετικού υλικού που προάγουν την εξάπλωση του καρκίνου του παχέος εντέρου στο ήπαρ, υποδεικνύοντας ότι οι γιατροί πρέπει να διαχειρίζονται διαφορετικά τους ασθενείς με ορθοκολικό καρκίνο και συγχρόνως λιπώδες ήπαρ».
Ο Seki σημείωσε ότι η μελέτη εξέτασε μια ήπια μορφή λιπώδους ήπατος, την οποία οι κλινικοί γιατροί μπορεί να μην γνωρίζουν ή να μην προσέχουν. Τόνισε επίσης ότι αυτή η κατάσταση είναι πιθανό να υποδιαγνωσθεί.
«Η μελέτη μας έδειξε ότι ακόμη και το ήπιο λιπαρό συκώτι αύξησε τον κίνδυνο εξάπλωσης του καρκίνου», είπε ο Seki. «Έτσι, προτρέπουμε τους γιατρούς να δώσουν πραγματικά προσοχή σε ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου που μπορεί να έχουν λιπώδες ήπαρ. Μεταξύ των δειγμάτων ασθενών μας, σημειώσαμε ότι πάνω από το 40% των ασθενών είχαν λιπώδες ήπαρ, αλλά οι γιατροί συχνά δεν ζητούν την εξειδικευμένη μαγνητική τομογραφία που απαιτείται για να το εντοπίσει, που σημαίνει ότι πολλές περιπτώσεις χάνονται».
Τελικά, το 70% των ασθενών με καρκίνο του παχέος εντέρου θα αναπτύξουν ηπατική μετάσταση, η οποία είναι η κύρια αιτία θανάτου για αυτούς τους ασθενείς, σύμφωνα με τον Seki.
Οι ερευνητές προσπάθησαν να ανακαλύψουν γιατί ορισμένοι ασθενείς αναπτύσσουν επιθετική μετάσταση ενώ άλλοι όχι, και να προσδιορίσουν γιατί μόνο ορισμένοι ασθενείς ανταποκρίνονται καλά στη θεραπεία. «Η υπόθεσή μας ήταν ότι το λιπαρό συκώτι κάνει κάτι που προκαλεί αυτές τις διαφορές», είπε ο Seki.
Ο Seki και η ομάδα του εξέτασαν εργαστηριακά ποντίκια με μετάσταση ήπατος από καρκίνο του παχέος εντέρου, μερικά από τα οποία είχαν τραφεί με δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά που τους έκανε να αναπτύξουν λιπώδες ήπαρ. Παρατήρησαν ότι τα ηπατικά κύτταρα στα ποντίκια με λιπώδες ήπαρ παρήγαγαν μεγαλύτερες ποσότητες εξωκυτταρικών κυστιδίων -σωματιδίων που απελευθερώνονται από τα κύτταρα και μεταφέρουν πρωτεΐνες και γενετικό υλικό.
«Τα εξωκυτταρικά κυστίδια που παράγονται από τα λιπώδη κύτταρα του ήπατος περιέχουν τρεις τύπους microRNA που διεγείρουν τον πολλαπλασιασμό, τη μετανάστευση και την εισβολή του καρκίνου», είπε ο Seki. «Τα καρκινικά κύτταρα προσλαμβάνουν αυτά τα εξωκυτταρικά κυστίδια και αυτά τα microRNA αντιδρούν με μια άλλη πρωτεΐνη για να προωθήσει την ανάπτυξη του όγκου. Έτσι ο πρωτοπαθής καρκίνος στα ποντίκια με λιπώδες ήπαρ γίνεται πιο επιθετικός και πιο μεταστατικός».
Αυτή η πρωτεΐνη ίσως κάνει τους όγκους ανθεκτικούς στην ανοσοθεραπεία, μια κοινή θεραπεία για την καταπολέμηση του καρκίνου. Οι ερευνητές βρήκαν τους ίδιους τύπους καταστάσεων όταν συνέκριναν δείγματα ιστού από ανθρώπους ασθενείς με ή χωρίς λιπώδες ήπαρ με μετάσταση του καρκίνου του παχέος εντέρου στο συκώτι.
Ο Seki είπε ότι χρειάζονται περαιτέρω μελέτες για να εξεταστεί εάν το λιπώδες ήπαρ σε αδύνατους ασθενείς, το οποίο είναι κοινό στους ασιατικούς πληθυσμούς, έχει την ίδια επίδραση στην μετάσταση του καρκίνου. Πρόσθετη έρευνα θα μπορούσε να βοηθήσει στον προσδιορισμό του αν ο μεταστατικός καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ανθεκτικός στην ανοσοθεραπεία σε ασθενείς με λιπώδες ήπαρ και το πώς αυτή η αντίσταση μπορεί να αντιστραφεί.
Η μελέτη παρέχει μια νέα εικόνα σχετικά με τους μηχανισμούς πίσω από την προώθηση της μετάστασης του καρκίνου του παχέος εντέρου στο ήπαρ και την αδύναμη απόκριση στις αντικαρκινικές θεραπείες.