Αν πιστεύετε ότι η ζάχαρη, η σόδα και τα κολλώδη γλυκά κάνουν κακό στα δόντια σας, έχετε δίκιο. Αλλά υπάρχει κάτι ακόμα χειρότερο: το να πίνετε ένα ποτό γουλιά-γουλιά, και ιδιαίτερα όταν έχει πολλή ζάχαρη. Σκεφτείτε τον καφέ που είναι στο γραφείο σας, το τσάι που πίνετε όλη την ημέρα και κάθε φλιτζάνι που δεν τελειώνετε με μια γρήγορη κίνηση. Η έρευνα δείχνει ότι το οξύ είναι ο πρωταρχικός καθοριστικός παράγοντας ενός ροφήματος που βλάπτει τα δόντια. Και σχεδόν κάθε διαθέσιμο ποτό, συμπεριλαμβανομένου του αφρώδους νερού, είναι όξινο σε κάποιο βαθμό. Εκτός κι αν το ποτό σας είναι νερό, το να σιγορουφάτε ένα ποτό για ώρες είναι επιζήμιο για τη στοματική σας υγεία.
«Το σμάλτο των δοντιών είναι η πιο σκληρή μεταλλοποιημένη ουσία στο σώμα σας, αλλά η παρατεταμένη έκθεση σε οξύ, ειδικά όξινα υγρά, μπορεί να κάνει τα δόντια να απομεταλλωθούν, να διαβρωθούν και να γίνουν πιο ευαίσθητα στην τερηδόνα», λέει ο Dante Devoti, επίκουρος καθηγητής οδοντιατρικής στο Κολέγιο Οδοντιατρικής του Πανεπιστημίου Κολούμπια. «Το να πίνετε ένα φλιτζάνι καφέ, τσάι, χυμό ή άλλο ποτό σε μία μόνο συνεδρίαση είναι καλύτερο για τα δόντια σας από το να πίνετε ένα φλιτζάνι όλη την ημέρα».
Ο ρόλος του στοματικού pH
Για να έχετε ένα υγιές στόμα, η ισορροπία οξέος και βάσης στο εσωτερικό του πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο ουδέτερη. Υπενθύμιση: το pH μετρά πόσο όξινο ή βασικό (αλκαλικό) είναι κάτι, σε κλίμακα από το 1 έως το 14. Ένα pH 7 είναι ουδέτερο. Όσο χαμηλότερο είναι το pH (λιγότερο από 7), τόσο πιο όξινο είναι. Όσο υψηλότερο είναι το pH (πάνω από 7), τόσο πιο αλκαλικό είναι. Όσο περισσότερο το οξύ παραμένει στο στόμα σας, τόσο πιο γρήγορα θα προκληθεί βλάβη. Το σάλιο ξεπλένει τα σωματίδια των τροφίμων και εξουδετερώνει το στοματικό pH, αλλά αυτό δεν γίνεται αμέσως. Όποτε τρώτε ή πίνετε κάτι άλλο εκτός από νερό, χρειάζονται περίπου 60 λεπτά για να ανεβάσει το σάλιο σας το pH από το πιο επιβλαβές όξινο εύρος προς το πιο προστατευτικό ουδέτερο εύρος.
Οι ρουφηξιές αυξάνουν τη διάβρωση των δοντιών
Όταν πίνετε αργά το ίδιο φλιτζάνι στη διάρκεια της ημέρας, το σάλιο δεν έχει χρόνο να αυξήσει το pH του στόματός σας. Το επίμονα χαμηλό pH δημιουργεί ένα περιβάλλον όπου τα δόντια διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο διάβρωσης, καθώς η δομή των δοντιών διαλύεται. Περαιτέρω, «η προσθήκη σακχάρων, κρέμας ή αρωματικών παραγόντων στον καφέ, το τσάι και άλλα ποτά τα κάνει ακόμη πιο προσβλητικά για τα δόντια σας, ειδικά αν πίνετε γουλιά-γουλιά».
Οξύ συν ζάχαρη είναι ο χειρότερος συνδυασμός για τη στοματική υγεία. «Η κατανάλωση σόδας είναι ουσιαστικά ένα λουτρό με ζαχαρούχο οξύ για τα δόντια», λέει ο Devoti. Τα αναψυκτικά έχουν pH μεταξύ 3 και 4. Τα δόντια αρχίζουν να καταστρέφονται όταν το pH του στόματος είναι χαμηλότερο από 5,5. Επιπλέον, τα σάκχαρα μιας σόδας αποτελούν πηγή τροφής για επιβλαβή βακτήρια που υπάρχουν στο στόμα. Τα βακτήρια καταναλώνουν σάκχαρα και τα μετατρέπουν σε οξύ, μειώνοντας ακόμη περισσότερο το pH του στόματος. «Τα ζαχαρούχα ποτά δημιουργούν έναν κύκλο καταστροφής στα δόντια σας», λέει ο Devoti.
Αυτό δεν σημαίνει ότι τα αναψυκτικά διαίτης χωρίς ζάχαρη είναι ασφαλή για τα δόντια: Είναι όξινα και τα υποκατάστατα χημικά έχουν άλλα αρνητικά. «Όταν υπάρχουν επαναλαμβανόμενες, μακροχρόνιες εκθέσεις, σχεδόν όλα τα τρόφιμα και ποτά μπορούν να θεωρηθούν επιβλαβή για τα δόντια», λέει ο Devoti. «Οι καλές στοματικές συνήθειες είναι κάτι περισσότερο από το βούρτσισμα και το νήμα. Το συχνό τσιμπολόγημα ή η κατανάλωση ροφημάτων κατά τη διάρκεια της ημέρας, μπορούν να επηρεάσουν εξίσου την υγεία των δοντιών».