Απλώς η μυρωδιά των θαλασσινών μπορεί να κάνει όσους έχουν αλλεργία σε αυτά να αρρωστήσουν και επομένως πιο πιθανό να τα αποφύγουν. Την ίδια συμπεριφορά αποφυγής εκδηλώνουν άτομα που εμφανίζουν τροφική δηλητηρίαση μετά την κατανάλωση ενός συγκεκριμένου γεύματος.
Οι επιστήμονες γνώριζαν από καιρό ότι το ανοσοποιητικό σύστημα έπαιξε βασικό ρόλο στις αντιδράσεις μας σε αλλεργιογόνα και παθογόνα στο περιβάλλον, αλλά δεν ήταν σαφές εάν έπαιξε κάποιο ρόλο στην ώθηση αυτών των τύπων συμπεριφορών προς αλλεργικά ερεθίσματα.
Σύμφωνα με έρευνα του Yale που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature, αποδεικνύεται ότι το ανοσοποιητικό σύστημα παίζει καθοριστικό ρόλο στην αλλαγή της συμπεριφοράς μας.
«Βρήκαμε ότι η ανοσολογική αναγνώριση ελέγχει τη συμπεριφορά, και συγκεκριμένα τις αμυντικές συμπεριφορές έναντι των τοξινών που μεταδίδονται πρώτα μέσω των αντισωμάτων και μετά στον εγκέφαλό μας», δήλωσε ο Ruslan Medzhitov, καθηγητής ανοσοβιολογίας στο Yale School of Medicine, και ανώτερος συγγραφέας της μελέτης.
Χωρίς επικοινωνία με το ανοσοποιητικό σύστημα, ο εγκέφαλος δεν προειδοποιεί το σώμα για πιθανούς κινδύνους στο περιβάλλον και δεν προσπαθεί να αποφύγει αυτές τις απειλές, δείχνει η μελέτη.
Μια ερευνητική ομάδα στο εργαστήριο του Medzhitov, με επικεφαλής την Esther Florsheim, τότε μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Yale και τώρα επίκουρη καθηγήτρια στο State University της Αριζόνα, και ο Nathaniel Bachtel, μεταπτυχιακός φοιτητής στη Σχολή Ιατρικής, μελέτησαν ποντίκια που είχαν ευαισθητοποιηθεί σε αλλεργικές αντιδράσεις στην όβα, μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στα αυγά του κοτόπουλου. Όπως ήταν αναμενόμενο, αυτά τα ποντίκια έτειναν να αποφεύγουν νερό με όβα, ενώ τα ποντίκια ελέγχου έτειναν να προτιμούν πηγές νερού με όβα. Η αποστροφή για τις πηγές νερού με όβα σε ευαισθητοποιημένα ποντίκια διήρκεσε για μήνες.
Στη συνέχεια, η ομάδα εξέτασε εάν θα μπορούσαν να αλλάξουν τη συμπεριφορά των ευαισθητοποιημένων ποντικών χειρίζοντας μεταβλητές του ανοσοποιητικού συστήματος. Βρήκαν, για παράδειγμα, ότι τα ποντίκια που ήταν αλλεργικά στην όβα έχασαν την απέχθειά τους για την πρωτεΐνη στο νερό εάν μπλοκάρονταν τα αντισώματα ανοσοσφαιρίνης Ε (IgE), που παράγονται από το ανοσοποιητικό σύστημα. Τα αντισώματα IgE πυροδοτούν την απελευθέρωση μαστοκυττάρων, ενός τύπου λευκών αιμοσφαιρίων που, μαζί με άλλες πρωτεΐνες του ανοσοποιητικού, διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην επικοινωνία με περιοχές του εγκεφάλου που ελέγχουν τη συμπεριφορά αποστροφής. Χωρίς IgE ως εκκινητή, η μετάδοση των πληροφοριών διακόπηκε, έτσι ώστε τα ποντίκια να μην αποφεύγουν πλέον το αλλεργιογόνο.
Ο Medzhitov είπε ότι τα ευρήματα δείχνουν πώς το ανοσοποιητικό σύστημα εξελίχθηκε για να βοηθήσει τα ζώα να αποφύγουν τις επικίνδυνες οικολογικές θέσεις. Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο το ανοσοποιητικό σύστημα απομνημονεύει πιθανούς κινδύνους, πρόσθεσε, θα μπορούσε μια μέρα να βοηθήσει στην καταστολή των υπερβολικών αντιδράσεων σε πολλά αλλεργιογόνα και άλλα παθογόνα.
Περισσότερες πληροφορίες: Immune sensing of food allergens promotes avoidance behaviour. Nature, 2023; DOI: 10.1038/s41586-023-06362-4.
