Νέα έρευνα ανακάλυψε νευρώνες στον εγκέφαλο που ανιχνεύουν και ανταποκρίνονται σε αλλαγές στα επίπεδα του σακχάρου στην κυκλοφορία του αίματος. Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Diabetes, το περιοδικό της Αμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας.
Η κατανόηση του τρόπου λειτουργίας αυτού του συστήματος ανίχνευσης του σακχάρου στο αίμα και του τρόπου λειτουργίας των νευροκυκλωμάτων μπορεί να δώσει στους ερευνητές και τους γιατρούς περισσότερες πληροφορίες για το πώς ο εγκέφαλος ρυθμίζει το σάκχαρο και να βοηθήσει στη θεραπεία μεταβολικών ασθενειών όπως ο διαβήτης και η παχυσαρκία, είπαν οι συγγραφείς της μελέτης.
«Γνωρίζουμε εδώ και πολύ καιρό ότι πολλοί νευρώνες μπορούν να ανιχνεύσουν το σάκχαρο τοπικά στον εγκέφαλο», είπε ο Δρ. Michael Schwartz, ενδοκρινολόγος στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον και συνδιευθυντής του Ινστιτούτου Διαβήτη UW Medicine. «Αυτό που είναι νέο, ωστόσο, είναι η απόδειξη ότι ένα υποσύνολο νευρώνων που βρίσκεται στον υποθάλαμο μπορεί να ανιχνεύσει και να ανταποκριθεί στο σάκχαρο στην κυκλοφορία του αίματος, με τρόπο ανάλογο με τα κύτταρα στο πάγκρεας που εκκρίνουν ινσουλίνη».
Σε αυτή τη μελέτη, οι ερευνητές μπόρεσαν να παρακολουθήσουν τόσο τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα όσο και τη δραστηριότητα των νευρώνων στον υποθάλαμο των ποντικιών σε πραγματικό χρόνο. Διαπίστωσαν πως όταν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα αυξάνονται, η δραστηριότητα αυτής της υποομάδας νευρώνων μειώνεται γρήγορα. Eικάζουν ότι αυτοί οι νευρώνες ανιχνεύουν και ανταποκρίνονται στη διακύμανση του σακχάρου στο αίμα που μεταδίδεται από τους αισθητήριους νευρώνες που τροφοδοτούν τα αγγεία (και όχι τα επίπεδα σακχάρου στον εγκέφαλο, τα οποία αλλάζουν πολύ πιο αργά), σημείωσε ο Schwartz.
Αυτές οι αισθητηριακές πληροφορίες μεταδίδονται στη συνέχεια σε ένα ή περισσότερα νευροκυκλώματα που ελέγχουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σε συνδυασμό με το πάγκρεας, το οποίο παράγει ινσουλίνη για το σώμα. Κλινικά, αυτό είναι σημαντικό γιατί όταν θεραπεύουν ασθενείς με διαβήτη, οι γιατροί συχνά διαπιστώνουν ότι το σύστημα των ασθενών διατηρεί ενεργά ένα αυξημένο επίπεδο σακχάρου στο αίμα, πιθανώς «επειδή ο εγκέφαλος πιστεύει ότι εκεί υποτίθεται ότι πρέπει να είναι το επίπεδο του σακχάρου στο αίμα», είπε ο Schwartz.
«Για παράδειγμα, εάν ένα φυσιολογικό σάκχαρο στο αίμα είναι 100, ένας ασθενής με διαβήτη μπορεί να έχει σάκχαρο πάνω από 300», είπε. «Αν είναι σε αυτό το υψηλό επίπεδο για μέρες ή εβδομάδες και αν το χαμηλώσετε ξαφνικά στο 100, ο εγκέφαλος θα σκεφτεί ότι είναι πολύ χαμηλό και θα προσπαθήσει να αυξήσει ξανά το επίπεδο σακχάρου στο αίμα».
Η απόδειξη ότι ο διαβήτης σχετίζεται με μια μειωμένη ικανότητα του εγκεφάλου να αισθάνεται το επίπεδο σακχάρου στο αίμα υποδηλώνει ότι στο μέλλον, η αντιστροφή αυτού του τύπου αισθητηριακού ελαττώματος μπορεί να επιτρέψει στον εγκέφαλο να ελέγχει το σάκχαρο στο αίμα με πιο κατάλληλο τρόπο, κατέληξε ο Schwartz.
Περισσότερες πληροφορίες: Identification of Hypothalamic Glucoregulatory Neurons That Sense and Respond to Changes in Glycemia. Diabetes, 2023; DOI: 10.2337/db23-0139.
