Εάν είστε θετικοί στην νόσο COVID και πληροίτε τα κριτήρια για αντιιικά φάρμακα, πιθανότατα θα ζητήσετε από τον γιατρό σας να σας προστατεύσει από σοβαρή ασθένεια. Τα αντιικά είναι επίσης διαθέσιμα για την καταπολέμηση των ιών της γρίπης, με συνταγή γιατρού. Αλλά τα οφέλη τους είναι μερικές φορές υπερεκτιμημένα. Πότε λοιπόν πρέπει να κάνετε τον κόπο να δείτε έναν γιατρό για μια συνταγή για αντιιικά φάρμακα για τη γρίπη; Και πόσο αποτελεσματικά είναι;
Η γρίπη είναι μια ιογενής λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος που μπορεί να εξαπλωθεί μέσω του φτερνίσματος, του βήχα ή αγγίζοντας μολυσμένα αντικείμενα και στη συνέχεια αγγίζοντας τη μύτη ή το στόμα. Τα κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν πονοκέφαλο, πονόλαιμο, πυρετό, καταρροή ή βουλωμένη μύτη και πόνους στο σώμα που διαρκούν μία εβδομάδα ή περισσότερο. Η γρίπη είναι στην πραγματικότητα μια ομάδα ιών, χωρισμένη σε πολλές υποομάδες. Η γρίπη Α και Β είναι οι πιο κοινές ομάδες που κυκλοφορούν στον άνθρωπο.
Τι είναι τα αντιικά φάρμακα;
Τα αντιικά αντιγριπικά στοχεύουν συγκεκριμένα μέρη του ιικού κύκλου ζωής, που εμποδίζουν την αναπαραγωγή και την εξάπλωση του ιού. Τα περισσότερα αντιιϊκά φάρμακα στοχεύουν τη νευραμινιδάση, ένα ένζυμο που χρησιμοποιεί ο ιός για να απελευθερωθεί από τα κύτταρα. Η νευραμινιδάση του ιού της γρίπης, εκλύει ιικά σωματίδια από την μεμβράνη των προσβεβλημένων κυττάρων και παίζει ρόλο στη διείσδυση του ιού σε μη προσβεβλημένα κύτταρα. Από την άλλη πλευρά, τα αντιικά φάρμακα για την COVID λειτουργούν αναστέλλοντας άλλα μέρη του κύκλου ζωής του ιού που εμπλέκονται στην αναπαραγωγή του ίδιου του ιού.
Υπάρχουν διάφορα αντιιικά φάρμακα για τη γρίπη. Το Relenza (ζαναμιβίρη) είναι μια εισπνεόμενη σκόνη και το Tamiflu (οσελταμιβίρη) είναι μια κάψουλα. Και τα δύο είναι πενθήμερες θεραπείες. Το Rapivab (περαμιβίρη) που είναι μία εφάπαξ ένεση, είναι ένας αναστολέας της νευραμινιδάσης. Αυτά τα αντιικά μπορεί επίσης να έχουν παρενέργειες, όπως πονοκέφαλο, έμετο, βήχα ή πυρετό.
Πόσο αποτελεσματικά είναι τα αντιικά για τη γρίπη;
Τα αντιικά φάρμακα έχουν τη μεγαλύτερη επίδραση εάν ξεκινήσουν 24-72 ώρες μετά τα συμπτώματα. Αυτό γίνεται για να αποτρέψουν τον ιό να φτάσει σε υψηλά επίπεδα στον οργανισμό. Μεταξύ των υγιών ενηλίκων, εάν το Relenza ή το Tamiflu ξεκινήσουν εντός 48 ωρών από τα πρώτα συμπτώματα, μπορούν να μειώσουν τη διάρκεια συμπτωμάτων όπως βήχας, βουλωμένη μύτη, πονόλαιμος, κόπωση, πονοκέφαλος, μυϊκός πόνος και πυρετός κάπως λιγότερο από μία ημέρα.
Για άτομα που έχουν αναπτύξει σοβαρά συμπτώματα γρίπης ή που έχουν υπάρχουσες παθήσεις όπως η καρδιοπάθεια ή η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), τα αντιικά που ξεκινούν αργότερα (αλλά πριν από την πέμπτη ημέρα των συμπτωμάτων) μπορούν να μειώσουν τη σοβαρότητα της λοίμωξης και να μειώσουν την πιθανότητα νοσηλείας και θανάτου.
Σε μια μελέτη από την πανδημία της γρίπης των χοίρων (H1N1) του 2009 στις Ηνωμένες Πολιτείες, η θεραπεία με αντιικά φάρμακα (Tamiflu και Relenza) μείωσε την πιθανότητα να χρειαστεί νοσηλεία. Περίπου το 60% των νοσηλειών που προλήφθηκαν ήταν μεταξύ 18-64 ετών, περίπου 20% σε παιδιά 0-17 ετών και 20% σε ενήλικες ηλικίας άνω των 65 ετών. Η έρευνα είναι λιγότερο σαφής σχετικά με το εάν τα αντιικά εμποδίζουν την ανάπτυξη επιπλοκών της γρίπης όπως η δευτερογενής βακτηριακή πνευμονία. Μπορεί, αλλά μέχρι στιγμής τα δεδομένα δεν είναι ξεκάθαρα.
Γίνονται λιγότερο αποτελεσματικά τα αντιικά φάρμακα;
Η αντίσταση κατά των ιών στο Tamiflu έχει αναφερθεί σε όλο τον κόσμο, κυρίως σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα, καθώς έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα που επιτρέπει υψηλότερα ιικά φορτία και παρατεταμένη αποβολή του ιού. Ο αντίκτυπος της αντίστασης στα αντιιϊκά φάρμακα είναι ασαφής, αλλά υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι τα ανθεκτικά στελέχη μπορούν να υποστηρίξουν την ικανότητά τους να αναπαράγονται αποτελεσματικά και να εξαπλώνονται. Μέχρι στιγμής δεν είναι σαφές εάν αυτά τα στελέχη προκαλούν πιο σοβαρή ασθένεια. Ωστόσο, τα προγράμματα επιτήρησης παρακολουθούν συνεχώς την εξάπλωση της αντοχής στα αντιιικά. Επί του παρόντος, υπάρχει ελάχιστη ανησυχία για στελέχη που είναι ανθεκτικά στο Tamiflu ή στο Relenza.
Το Tamiflu και το Relenza μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για την πρόληψη από τη γρίπη, εάν εκτεθούμε στον ιό ή έρθουμε σε επαφή με μολυσμένα άτομα. Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι μπορούν να μειώσουν την πιθανότητα εμφάνισης συμπτωματικής γρίπης κατά 70-90%. Πολλοί υγειονομικοί φορείς σε όλο τον κόσμο συνιστούν «προληπτική» θεραπεία για ασθενείς υψηλού κινδύνου σε νοσοκομεία ή σε περιβάλλον φροντίδας ηλικίας, όταν οι άνθρωποι έχουν έρθει σε επαφή με άλλα άτομα που έχουν μολυνθεί από γρίπη.
Ποιος λοιπόν πρέπει να μιλήσει στον γιατρό του για μια συνταγή; Η σύσταση είναι οι γιατροί να προσφέρουν αντιιικά φάρμακα σε άτομα με γρίπη που έχουν σοβαρή ασθένεια ή επιπλοκές. Οι γιατροί μπορούν επίσης να εξετάσουν το ενδεχόμενο θεραπείας για άτομα με σε υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης σοβαρής νόσου από γρίπη: ενήλικες ηλικίας 65 ετών και άνω έγκυες γυναίκες, άτομα με ορισμένες χρόνιες παθήσεις (καρδιοπάθεια, σύνδρομο Down, παχυσαρκία, χρόνιες αναπνευστικές παθήσεις, σοβαρές νευρολογικές παθήσεις), άτομα με μειωμένη ανοσία και παιδιά ηλικίας 5 ετών ή μικρότερα. Μπορεί επίσης να εξεταστεί το ενδεχόμενο αντιιικής θεραπείας για κατά τα άλλα υγιείς συμπτωματικούς ασθενείς που έχουν επιβεβαιώσει ή υποψιάζονται γρίπη, εάν μπορούν να ξεκινήσουν θεραπεία εντός 48 ωρών από την εμφάνιση συμπτωμάτων.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι γιατροί μπορούν να κάνουν μια κλινική διάγνωση της γρίπης με βάση τα συμπτώματα και τις γνωστές στενές θετικές επαφές του ασθενούς στη γρίπη. Ωστόσο, προτιμάται η διάγνωση της γρίπης να γίνεται με ένα από τα εγκεκριμένα διαγνωστικά τεστ, όπως ένα γρήγορο τεστ αντιγόνου (RAT: rapid antigen test) ή το πιο ακριβές τεστ PCR, παρόμοιο με αυτό που γίνεται για την COVID. Υπάρχουν πλέον συνδυαστικά τεστ που μπορούν να διακρίνουν μεταξύ του SARS-CoV-2 και του ιού της γρίπης. Θυμηθείτε, η γρίπη μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ασθένεια ή θάνατο, ιδιαίτερα σε άτομα από ομάδες υψηλού κινδύνου. Επομένως, εάν πιστεύετε ότι μπορεί να έχετε γρίπη, φορέστε μάσκα και μείνετε μακριά από άλλους.
