Η μειωμένη πρόσληψη οξυγόνου ή ο «περιορισμός οξυγόνου» σχετίζεται με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής σε ποντίκια εργαστηρίου, υπογραμμίζοντας τις δυνατότητες αντιγήρανσης αυτής της μεθόδου. Ερευνητές με επικεφαλής τον Robert Rogers από το Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης, στη Βοστώνη των ΗΠΑ, και οι συνεργάτες του δημοσίευσαν τα ευρήματα στο περιοδικό PLOS Biology.
Οι ερευνητικές προσπάθειες για την παράταση της υγιούς διάρκειας ζωής έχουν εντοπίσει μια σειρά από χημικές ενώσεις και άλλες παρεμβάσεις που δείχνουν πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα σε πειραματόζωα -για παράδειγμα, το φάρμακο μετφορμίνη. Επίσης είναι γνωστό ότι ο διατροφικός περιορισμός παρατείνει τη ζωή. Ο περιορισμός του οξυγόνου έχει επίσης συνδεθεί με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής στη μαγιά, στον νηματώδη σκώληκα και σε μύγες φρούτων. Ωστόσο, τα αποτελέσματά του περιορισμού του οξυγόνου στα θηλαστικά ήταν άγνωστα.
Ο Rogers και οι συνεργάτες του διεξήγαγαν εργαστηριακά πειράματα σε ποντίκια που εκτράφηκαν για να γεράσουν πιο γρήγορα από άλλα, ενώ εμφάνισαν τα κλασικά σημάδια γήρανσης των θηλαστικών σε όλο τους το σώμα. Οι ερευνητές συνέκριναν τη διάρκεια ζωής των ποντικών που ζούσαν σε κανονικά επίπεδα ατμοσφαιρικού οξυγόνου (περίπου 21%) με τη διάρκεια ζωής των ποντικών που, στην ηλικία των 4 εβδομάδων, είχαν μεταφερθεί σε περιβάλλον διαβίωσης με χαμηλότερο ποσοστό οξυγόνου, σε 11% -αυτό το οξυγόνο υπάρχει σε υψόμετρο 5.000 μέτρων). Τα ποντίκια με το περιορισμένο οξυγόνο έζησαν 50% περισσότερο από τα ποντίκια, με διάμεση διάρκεια ζωής τις 23,6 εβδομάδες σε σύγκριση με 15,7 εβδομάδες. Είχαν επίσης λιγότερα νευρολογικά ελλείμματα που σχετίζονται με τη γήρανση.
Προηγούμενη έρευνα είχε δείξει ότι ο περιορισμός θερμίδων παρατείνει τη διάρκεια ζωής του ίδιου είδους ποντικιών που γηράσκουν γρήγορα, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν σε αυτή τη νέα μελέτη. Ως εκ τούτου, οι ερευνητές αναρωτήθηκαν εάν ο περιορισμός του οξυγόνου επέκτεινε τη διάρκεια ζωής τους απλώς κάνοντας τα ποντίκια να τρώνε λιγότερο. Ωστόσο, διαπίστωσαν ότι ο περιορισμός του οξυγόνου δεν επηρέασε την πρόσληψη τροφής, υποδηλώνοντας ότι έπαιζαν ρόλο άλλοι μηχανισμοί.
Αυτά τα ευρήματα υποστηρίζουν την αντιγηραντική δυνατότητα του περιορισμού οξυγόνου στα θηλαστικά, ίσως συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων. Ωστόσο, θα χρειαστεί εκτενής πρόσθετη έρευνα για να αποσαφηνιστούν τα πιθανά οφέλη και να φωτιστούν οι μοριακοί μηχανισμοί με τους οποίους λειτουργεί.
Ο Rogers ανέφερε: «Βρίσκουμε ότι η χρόνια συνεχής υποξία (11% οξυγόνο, ισοδύναμο με αυτό που θα εμφανιζόταν στο Everest Base Camp) παρατείνει τη διάρκεια ζωής κατά 50% και καθυστερεί την έναρξη της νευρολογικής ανικανότητας σε ένα μοντέλο γήρανσης ποντικιού. Ενώ ο θερμιδικός περιορισμός είναι η πιο αποτελεσματική και καλά μελετημένη παρέμβαση για την αύξηση της διάρκειας ζωής και της υγείας, αυτή είναι η πρώτη φορά που ο «περιορισμός του οξυγόνου» αποδεικνύεται ως ευεργετικός σε ένα μοντέλο γήρανσης θηλαστικών».
Περισσότερες πληροφορίες: Rogers RS, Wang H, Durham TJ, Stefely JA, Owiti NA, Markhard AL, et al. Hypoxia extends lifespan and neurological function in a mouse model of aging, PLoS Biology (2023). DOI: 10.1371/journal.pbio.3002117.
