Η άσκηση μπορεί να αυξήσει την πείνα – To παράδειγμα των χάμστερ

Η παγκόσμια κρίση παχυσαρκίας δεν δείχνει σημάδια υποχώρησης και χρειάζονται νέοι τρόποι αντιμετώπισης. Η κατανάλωση λιγότερων θερμίδων και η δαπάνη περισσότερης ενέργειας μέσω της σωματικής δραστηριότητας είναι ένας αποδεδειγμένος τρόπος για να χάσετε βάρος, αλλά είναι πιο εύκολο να το πείτε παρά να το κάνετε.

Το πρόβλημα με το να κινείστε περισσότερο είναι ότι μπορεί να αισθάνεστε πεινασμένοι μετά την άσκηση και πρέπει να καταπολεμήσετε τη βιολογικά προγραμματισμένη επιθυμία σας για φαγητό. Για αποτελεσματικούς τρόπους απώλειας βάρους, χρειάζεται μια καλύτερη κατανόηση του πώς λειτουργούν οι βιολογικές παρορμήσεις της πείνας. Τα χάμστερ δίνουν κάποιες ενδείξεις.

Τα χάμστερ αλλάζουν το σώμα και τη συμπεριφορά τους ανάλογα με την εποχή του χρόνου, όπως το να μεγαλώνουν ένα χοντρό τρίχωμα το χειμώνα ή να γεννούν μόνο την άνοιξη. Μερικά εποχικά ζώα προσαρμόζουν επίσης την όρεξή τους έτσι ώστε να μην πεινούν όταν υπάρχει λιγότερη τροφή. Για παράδειγμα, τα χάμστερ της Σιβηρίας χάνουν σχεδόν το μισό σωματικό του βάρος εγκαίρως για το χειμώνα, επομένως δεν χρειάζεται να φάνε τόσο πολύ για να επιβιώσουν τους χειμερινούς μήνες. Η κατανόηση των υποκείμενων φυσιολογικών διεργασιών που οδηγούν σε αυτήν την αλλαγή μπορεί να βοηθήσει στην κατανόηση της ανθρώπινης φυσιολογίας.

Το πόσο πεινασμένοι νιώθουμε ελέγχεται από ένα μέρος του εγκεφάλου που ονομάζεται υποθάλαμος. Ο υποθάλαμος βοηθά στη ρύθμιση της όρεξης και του σωματικού βάρους, όχι μόνο στα εποχικά ζώα αλλά και στους ανθρώπους. Τα τανυκύτταρα (σημαίνει «μακριά κύτταρα») είναι τα βασικά κύτταρα στον υποθάλαμο και μπορούν να αλλάξουν μέγεθος και σχήμα ανάλογα με την εποχή. Το καλοκαίρι, όταν έχει περισσότερο φως, τα ζώα τρώνε περισσότερο με τα τανυκύτταρα να είναι μακριά και να φτάνουν σε περιοχές του εγκεφάλου που ελέγχουν την όρεξη. Το χειμώνα, όταν οι μέρες είναι μικρότερες, τα κύτταρα είναι μικρά και λίγα. Αυτά τα κύτταρα είναι σημαντικά επειδή ρυθμίζουν τις ορμόνες στον εγκέφαλο που αλλάζουν την φυσιολογία των εποχικών ζώων, όπως τα χάμστερ.

Δεν καταλαβαίνουμε πλήρως πώς όλες αυτές οι ορμόνες στον υποθάλαμο αλληλεπιδρούν για να αλλάξουν την όρεξη και την απώλεια βάρους, αλλά μια έρευνα έδειξε ότι τα σήματα ανάπτυξης μπορεί να είναι σημαντικά. Ένας τρόπος με τον οποίο αυξάνονται τα σήματα ανάπτυξης στον εγκέφαλο είναι μέσω της άσκησης. Τα χάμστερ της Σιβηρίας δεν πέφτουν σε χειμερία νάρκη. Παραμένουν ενεργά τους χειμερινούς μήνες. Εάν τα χάμστερ έχουν πρόσβαση σε τροχό, θα ασκηθούν περισσότερο από το συνηθισμένο. Όταν ασκούνται στον τροχό, παχαίνουν και τρώνε περισσότερο. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα σε μια εποχή που κανονικά θα έπρεπε να ήταν μικρά και προσαρμοσμένα για το χειμώνα. Το αυξημένο σωματικό βάρος των χάμστερ που ασκούνται δεν αποτελείται μόνο από αυξημένους μυς, αλλά και αυξημένο λίπος.

Τα χάμστερ ερμηνεύουν σωστά τη διάρκεια της ημέρας το χειμώνα ή, τουλάχιστον, σε μια προσομοιωμένη χειμωνιάτικη μέρα (το φως έχει μικρότερη διάρκεια), επειδή εξακολουθούν να έχουν λευκή χειμωνιάτικη γούνα. Η αύξηση βάρους που διεγείρεται από την άσκηση έχει να κάνει με ορμόνες που συνήθως ρυθμίζουν την ανάπτυξη, γιατί όταν μπλοκαριστούν αυτές τις ορμόνες η αύξηση βάρους μπορεί να αντιστραφεί.

Όταν οι άνθρωποι ξεκινούν άσκηση, μερικές φορές παίρνουν βάρος και αυτό μπορεί να είναι παρόμοιο με αυτό που συμβαίνει στα χάμστερ όταν αυξάνεται η όρεξη για να αντισταθμιστεί η αυξημένη ενέργεια που καίγεται κατά τη διάρκεια της άσκησης. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι άνθρωποι δεν πρέπει να ασκούνται κατά τη διάρκεια του χειμώνα, επειδή φυσικά δεν χάνουμε βάρος όπως τα χάμστερ της Σιβηρίας, αλλά εξηγεί γιατί, για μερικούς ανθρώπους, η άσκηση μπορεί να τους κάνει να αισθάνονται πιο πεινασμένοι και έτσι μπορεί να χρειάζονται επιπλέον βοήθεια για την απώλεια βάρους.

Δείτε επίσης