Μια μελέτη, με επικεφαλής ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στο Irvine, εντοπίζει έναν λόγο για τον οποίο οι ηλικιωμένοι είναι πιο ευάλωτοι σε μολυσματικές ασθένειες από τους νεότερους, ένα κρίσιμο ζήτημα που αναδείχτηκε πρόσφατα στην πανδημία COVID-19. Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Aging.
Τα αποτελέσματα της μελέτης ανοίγουν το δρόμο για νέους πιθανούς θεραπευτικούς στόχους σχετικά με την αναζωογόνηση του ανοσοποιητικού συστήματος στους ηλικιωμένους και ως εκ τούτου στη μείωση του κινδύνου μολυσματικών ασθενειών.
«Μέσω αυτής της μελέτης, αποκτήσαμε μια νέα κατανόηση του γιατί οι ηλικιωμένοι είναι πιο ευαίσθητοι στις μολυσματικές ασθένειες, κάτι που θα μας επιτρέψει να εντοπίσουμε πιθανές νέες θεραπείες», δήλωσε ο ανώτερος συγγραφέας Michael Demetriou, καθηγητής νευρολογίας στην Ιατρική Σχολή του UCI και επικεφαλής του Τμήματος Σκλήρυνσης κατά Πλάκας και Νευροανοσολογίας στο UCI. Ο πρώτος συγγραφέας και επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Παθολογίας, Haik Mkhikian, πρόσθεσε: «Έχουμε εντοπίσει μια πιθανή πηγή νεότητας για το ανοσοποιητικό σύστημα».
Η δύναμη των Τ κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος, μειώνεται με τη γήρανση, αυξάνοντας έτσι τη σοβαρότητα και τη θνησιμότητα από λοιμώδη νοσήματα. Τα Τ κύτταρα είναι η άμυνα του ανοσοποιητικού συστήματος που συντονίζει τις ανοσολογικές αποκρίσεις για την καταπολέμηση των λοιμώξεων. Η προσθήκη σύνθετων και διακλαδισμένων αλυσίδων υδατανθράκων (γλυκάνες) στις πρωτεΐνες καταστέλλει τη λειτουργία των Τ κυττάρων.
Σε αυτή τη μελέτη, οι ερευνητές δείχνουν ότι, με την ηλικία, οι διακλαδισμένες γλυκάνες αυξάνονται στα Τ-λεμφοκύτταρα των γυναικών περισσότερο από ό,τι των ανδρών. Οι αυξήσεις σχετίζονται με σε έναν σημαντικό μεταβολίτη σακχάρου (Ν-ακετυλογλυκοζαμίνη) στο αίμα και της σηματοδότησης μιας κυτοκίνης, της ιντερλευκίνης-7.
«Η έρευνά μας αποκαλύπτει ότι η αντιστροφή της αύξησης των διακλαδισμένων γλυκανών αναζωογονεί τη λειτουργία των Τ κυττάρων των ποντικιών και των ανθρώπων και μειώνει τη σοβαρότητα της λοίμωξης από σαλμονέλα σε ηλικιωμένα θηλυκά ποντίκια», είπε ο Demetriou. Η αναζωογόνηση αυτή μπορεί να επιτευχθεί με μείωση των επιπέδων σακχάρου του αίματος.
Ο Mkhikian πρόσθεσε: «Αυτό υποδηλώνει πολλούς πιθανούς νέους θεραπευτικούς στόχους για την αναζωογόνηση των παλαιών Τ κυττάρων, όπως η αλλαγή των διακλαδισμένων γλυκανών ή η αύξηση που προκαλείται από την ηλικία στη σηματοδότηση της Ν-ακετυλογλυκοζαμίνης και της IL-7 στο αίμα».
Η ανοσολογική δυσλειτουργία που σχετίζεται με τη γήρανση, συμβάλλει στην αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα τόσο από μολυσματικές όσο και από νεοπλασματικές ασθένειες σε ενήλικες ηλικίας 65 ετών και άνω. Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, περίπου το 90% των θανάτων από γρίπη αφορά άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών, παρά το γεγονός ότι αυτή η ηλικιακή ομάδα αντιπροσωπεύει μόνο το 15% του πληθυσμού της χώρας.
Πιο πρόσφατα, η ευπάθεια των ηλικιωμένων σε ιογενείς λοιμώξεις έχει τονιστεί με τραγικό τρόπο από την εμφάνιση του σοβαρού οξέος αναπνευστικού συνδρόμου του κορωνοϊού 2 (SARS-CoV-2). Αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας εμφανίζεται επίσης με κοινές βακτηριακές λοιμώξεις όπως αυτές που προκαλούνται από το εντερικό παθογόνο Salmonella.
Επιπλέον, η αποτελεσματικότητα των εμβολιασμών μειώνεται με την ηλικία, αυξάνοντας περαιτέρω τον κίνδυνο μόλυνσης στους ηλικιωμένους. Η ραγδαία γήρανση του πληθυσμού στον ανεπτυγμένο κόσμο επιδεινώνει αυτό το ζήτημα και εντείνει την ανάγκη για παρεμβάσεις που στοχεύουν αποτελεσματικά στην ανοσοποίηση.
Προηγούμενες μελέτες εξέτασαν τις μεταγραφικές αλλαγές σε υψηλά καθαρισμένα γερασμένα υποσύνολα Τ κυττάρων. Σε αυτή τη μελέτη, οι ερευνητές ανέλυσαν πληθυσμούς Τ-λεμφοκυττάρων ανά ηλικία και φύλο, με τα αποτελέσματα να υποδηλώνουν διαφορές ανάλογα με το φύλο. Συνεπώς, οι αποτελεσματικές παρεμβάσεις για την αναστροφή της δυσλειτουργίας του ανοσοποιητικού στους ηλικιωμένους ενήλικες μπορεί να απαιτούν ειδικές για το φύλο στρατηγικές.
Πηγή: Age-associated impairment of T cell immunity is linked to sex-dimorphic elevation of N-glycan branching, Nature Aging (2022). DOI: 10.1038/s43587-022-00187-y.
