Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου ανακάλυψαν ότι τα ποντίκια που στεγάζονται μαζί έχουν πιο υγιές ανοσοποιητικό σύστημα από εκείνα που είναι απομονωμένα. Τα απομονωμένα ποντίκια μπορεί να είναι πιο επιρρεπή σε μακροπρόθεσμα προβλήματα λόγω αλλαγών του ανοσοποιητικού συστήματος το οποίο βρίσκεται σε εγρήγορση.
Ενώ θα χρειαστούν περαιτέρω δοκιμές σε ανθρώπους για να επιβεβαιωθούν τα συμπεράσματα, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η κοινωνική απομόνωση μπορεί να αλλάξει τον τρόπο λειτουργίας του ανοσοποιητικού μας συστήματος. Με άλλα λόγια, το ανοσοποιητικό σύστημα αντικατοπτρίζει τον τρόπο ζωής μας και αυτό που βιώνουμε στη ζωή.
Τα κοινωνικά απομονωμένα ποντίκια στη μελέτη είχαν αλλαγές στο ανοσοποιητικό τους σύστημα που τα έκανε καλύτερα προετοιμασμένα για την καταπολέμηση των λοιμώξεων. Ωστόσο, αυτό μπορεί επίσης να έχει επιζήμιες μακροπρόθεσμες συνέπειες στην υγεία.
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Brain, Behaviour and Immunity και χρηματοδοτήθηκε από το British Heart Foundation, διαπίστωσε ότι τα ποντίκια που ζούσαν μόνα τους είχαν πιο χαμηλή θερμοκρασία σώματος από αυτά που ζούσαν μαζί με άλλα ποντίκια. Ο λόγος ήταν ότι αυτά που στεγάζονταν μαζί με άλλα μπορούσαν να διατηρούν μια «ιδανική» θερμοκρασία σώματος.
Το ότι ήταν κοινωνικά απομονωμένα, και πιο κρύα, σήμαινε ότι το ανοσοποιητικό τους σύστημα άλλαξε για να είναι «σε εγρήγορση» και έτοιμο να καταπολεμήσει τις λοιμώξεις. Οι δοκιμές έδειξαν ότι αυτά τα ποντίκια ήταν σε θέση να εκκαθαρίσουν τις βακτηριακές λοιμώξεις πιο γρήγορα. Η αυξημένη αντίσταση στη μόλυνση αντιστράφηκε όταν αυτά τα ποντίκια έλαβαν μια τεχνητή φωλιά, επιτρέποντάς τους να αναδημιουργήσουν μια συμπεριφορά συνωστισμού όπως αυτή των κοινωνικά στεγασμένων ποντικιών.
Η κατάσταση «εγρήγορσης» του ανοσοποιητικού συστήματος έχει μακροπρόθεσμες συνέπειες καθώς μπορεί να προκαλέσει χρόνιες ασθένειες όπως η νόσος Αλτσχάιμερ, η άνοια και οι καρδιαγγειακές παθήσεις. Υπάρχει ήδη ένας μεγάλος όγκος στοιχείων που συνδέουν την αυξημένη ανοσολογική ενεργοποίηση με νευροεκφυλιστικές ασθένειες, ψυχιατρικές παθήσεις και αυτοάνοσες διαταραχές.
Η Alice Hamilton, ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου και επικεφαλής της μελέτης, δήλωσε: «Το να ζεις μόνος είναι ένα κοινωνικό πρόβλημα και επηρεάζει αρνητικά την υγεία με διάφορους τρόπους που μόλις αρχίζουμε να αντιμετωπίζουμε. Αυτή η μελέτη είναι ένα παράδειγμα που μας οδηγεί να πιστεύουμε ότι οι συνθήκες διαβίωσής μας μπορούν να έχουν ισχυρή επίδραση στο ανοσοποιητικό σύστημα και δυνητικά μακροπρόθεσμη επίδραση στην υγεία μας. Όταν είμαστε απομονωμένοι, το σώμα αισθάνεται ότι δεν υπάρχει κανείς να μας βοηθήσει και να μας φροντίσει αν κάτι πάει στραβά, οπότε λέει στο ανοσοποιητικό σύστημα να είναι έτοιμο για κάθε ενδεχόμενο. Αλλά είναι εξαιρετικά κουραστικό και καθόλου υγιές να είμαστε σε εγρήγορση όλη την ώρα, και τελικά ο εγκέφαλός μας μπορεί να υποφέρει από αυτή τη συνεχή κατάσταση συναγερμού.
Το επόμενο βήμα των ερευνητών θα ήταν να ελέγξουν τη θεωρία ότι οι άνθρωποι μπορεί να είναι σαν τα ζώα, καθώς υπάρχει μια συγκεκριμένη ανοσολογική και φυσιολογική απόκριση που ενεργοποιείται όταν οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και η αίσθηση του ανήκειν χορηγούνται ως θεραπεία.
Ο Fulvio D’Acquisto, καθηγητής Ανοσολογίας στο Πανεπιστήμιο του Roehampton, δήλωσε: «Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης, αν και διεξήχθη μόνο σε ζώα, μπορεί να έχουν μια σειρά από πραγματικά ενδιαφέρουσες επιπτώσεις για τον άνθρωπο. Έχουμε δει ότι η κοινωνική ανάμειξη βοηθά τα ποντίκια να διατηρήσουν μια ιδανική θερμοκρασία σώματος, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για μια «φυσιολογική» ανοσολογική απόκριση σε ασθένειες και λοιμώξεις. Αν ακολουθούσαμε αυτή την ιδέα στους ανθρώπους, συνταγογραφώντας κοινωνικές αλληλεπιδράσεις αυτό μπορεί να ήταν ευεργετικό όχι μόνο για την ψυχική αλλά και για την ανοσολογική ευεξία».
Πηγή: The immunomodulatory effects of social isolation in mice are linked to temperature control, Brain, Behavior, and Immunity (2022). DOI: 10.1016/j.bbi.2022.02.022.
