Γράφει η Αναστασία Μοσχοβάκη Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Οι ιοί κοξάκι ανήκουν στην οικογένεια Picornaviridae και στο γένος Enterovirus, που περιλαμβάνει επίσης τον ιό πολιομυελίτιδας. Οι λοιμώξεις από τον ιό κοξάκι εμφανίζονται σε όλες τις ηλικιακές ομάδες. Ιδιαίτερα ευπρόσβλητοι είναι παιδιά και έφηβοι. Η μετάδοση γίνεται μέσω της κοπράνων-στοματικής οδού, με την εισπνοή μολυσμένων αερολυμάτων, με στενή προσωπική επαφή, μολυσμένα αντικείμενα και μολυσμένες επιφάνειες. Ο πολλαπλασιασμός του ιού γίνεται μετά την αρχική προσβολή αρχικά στην ανώτερη αναπνευστική οδό, και στο λεπτό έντερο. Στη συνέχεια εμφανίζεται ιαιμία και αναπαραγωγή σε άλλες ανατομικές θέσεις και όργανα.
Οι ιοί κοξάκι χωρίζονται σε ιούς της ομάδας Α και της ομάδας Β. Στην Ελλάδα έχουμε κυρίως ιούς της ομάδας Α. Γενικά, οι ιοί κοξάκι της ομάδας Α τείνουν να μολύνουν το δέρμα και τους βλεννογόνους, προκαλώντας οξεία αιμορραγική επιπεφυκίτιδα (AHC) πληγές και εξανθήματα δέρματος στόματος.
Οι σπανιότεροι ιοί coxsackie της ομάδας Β τείνουν να μολύνουν εσωτερικά όργανα την καρδιά, τον υπεζωκότα, το πάγκρεας και το ήπαρ, προκαλώντας πλευροδυνία , μυοκαρδίτιδα , περικαρδίτιδα και ηπατίτιδα. Τόσο οι ιοί κοξάκι της ομάδας Α όσο και της ομάδας Β μπορούν να προκαλέσουν μη ειδικές εμπύρετες ασθένειες, εξανθήματα, νόσο του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος και άσηπτη μηνιγγίτιδα. Παρά ταύτα η πρόγνωση για τη μόλυνση από τον ιό coxsackie είναι άριστη, με πάνω από το 90% των ασθενών να έχουν ήπια, αυτοπεριοριζόμενα συμπτώματα. Η θνησιμότητα λόγω μόλυνσης από τον ιό coxsackie είναι ασυνήθιστη.
Στη συνήθη της μορφή η λοίμωξη εμφανίζεται με πυρετό, ανορεξία, κακουχία πονόλαιμο. Τα εξανθήματα χεριών ποδιών στόματος δεν είναι σπάνια και αρκετοί ασθενείς αναπτύσσουν επώδυνες πληγές στόματος.
Πολλά άτομα εμφανίζουν και δερματικό εξάνθημα με φυσαλλιδώδεις βλάβες σε χέρια, πόδια γλουτούς και γεννητικά όργανα. Μερικοί ασθενείς αναπτύσσουν επιπεφυκίτιδα. Ο ασθενής συνέρχεται μετά την πάροδο δεκαημέρου.
Εκτός από το τυπικό αυτό σύνδρομο που προκαλεί ο ιός κοξάκι στην Ελλάδα κλινικά σύνδρομα ανάλογα με τον τύπο του ιού και τις επιπλοκές είναι:
- Γριπώδης συνδρομή (τύποι Α και Β). Εμφανίζεται λοίμωξη αναπνευστικού που συνήθως διαρκεί μία –τέσσερις ημέρες.
- Επιδημική πλευροδυνία (ιός Β1-5). Σε μη επιπλεγμένες περιπτώσεις, το σύνδρομο διαρκεί 4-6 ημέρες με πόνο στο στήθος που προεξάρχει. Ευαισθησία πρήξιμο είναι συχνά στην περιοχή του διαφράγματος. Πονοκέφαλος, πονόλαιμος, πυρετός μπορεί να συνυπάρχουν.
- Μηνιγγίτιδα και νευρολογικά σύνδρομα (ιοί Α και Β), εμετός, πυρετός, αυχενική δυσκαμψία εμφανίζονται. Η νόσος είναι σοβαρή.
- Καρδιακή νόσος (ιοί Β). Αναπτύσσεται προκάρδιο άλγος με προσβολή περικαρδίου, μυοκαρδίου ή περικαρδιακή συλλογή. Η καρδιά μπορεί να αναπτύξει μυοκαρδιοπάθεια μετά την αποδρομή της λοίμωξης ή συχνές υποτροπές.
- Άλλα κλινικά σύνδρομα. Προκαλούνται κύρια από ιούς Β και περιλαμβάνουν: Θυρεοειδοπάθεια, Αυτοάνοσες εκδηλώσεις, Ραβδομυόλυση (καταστροφή και λύση μυών), Σπειραματονεφρίτιδα.
Ο αυτοάνοσος ινσουλινοεξαρτώμενος διαβήτης έχει συνδεθεί με λοιμώξεις από τον ιό coxsackie της ομάδας Β. Έχουν ενοχοποιηθεί αυτοάνοσες διεργασίες που διαμεσολαβούνται από την ιντερφερόνη και Τ-κύτταρα.
Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη, Ιατρός Ειδική Παθολόγος, Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά, Τηλ. 2102122198, Email: amoschovaki@yahoo.gr http://iatreioamoschovaki.gr https://
24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά: 2106252770.
