O καρκίνος του πνεύμονα εξακολουθεί να μαστίζει τον παγκόσμιο πληθυσμό, ενώ μόνο στη χώρα μας καταγράφονται ετησίως περί τα 10.000 νέα περιστατικά, με το κάπνισμα να συμβάλλει καθοριστικά στον επιπολασμό της νόσου. Ο Θωρακοχειρουργός-Αγγειοχειρουργός, κ. Κωνσταντίνος Μαρκόπουλος μας μιλά για τη φωτοδυναμική θεραπεία, τη νέα, πολλά υποσχόμενη μέθοδο αντιμετώπισης του καρκίνου του πνεύμονα που πρόσφατα ξεκίνησε να εφαρμόζεται και στη χώρα μας.
Κύριε Μαρκόπουλε μπορείτε να μας εξηγήσετε τους μηχανισμούς δράσης της φωτοδυναμικής θεραπείας;
Η φωτοδυναμική θεραπεία για τον καρκίνο του πνεύμονα βασίζεται στην ενέργεια που μεταδίδεται μέσω ακτίνων Laser σε συγκεκριμένο μήκος κύματος (630 nm) κατευθείαν μέσα στα καρκινικά κύτταρα. Προϋπόθεση είναι η ενδοφλέβια χορήγηση μιας ουσίας (Porfirmer Sodium), η οποία επιλεκτικά και αποκλειστικά εγκαθίσταται στα καρκινικά κύτταρα. Ο βομβαρδισμός των καρκινικών κυττάρων με το συγκεκριμένο laser προκαλεί διάσπαση της ουσίας και απελευθέρωση μοριακού Ο2, το οποίο καταστρέφει το κύτταρο. Η αποτελεσματικότητα είναι μείωση του όγκου από 40-70% και αν συνδυαστεί με χημειοθεραπεία (ΧΘΠ) ή κυρίως ανοσοθεραπεία, που οι πρώτες μελέτες δείχνουν μεγάλη συνέργεια, τότε τα αποτελέσματα είναι εξαιρετικά.
Πόσα χρόνια εφαρμόζεται η θεραπεία αυτή στη χώρα μας;
Η μέθοδος ξεκίνησε πολύ πρόσφατα στην Ελλάδα και για την ακρίβεια στο Ιατρικό Κέντρο Ψυχικού με βάση κοινό πρωτόκολλο με το Roswell Park του Buffalo της Νέας Υόρκης, όπου πρωτοξεκίνησε η μέθοδος. Εξάλλου, η μέθοδος πρόσφατα έλαβε έγκριση FDA στις ΗΠΑ.
Ποιους ασθενείς αφορά η φωτοδυναμική θεραπεία; Υπάρχουν αντενδείξεις;
Η μέθοδος αφορά στα μη μικροκυτταρικά καρκινώματα πνεύμονα που είναι το 85% των κακόηθων όγκων που συναντώνται στον πνεύμονα. H φωτοδυναμική θεραπεία είναι επιλογή σε ασθενείς που δεν δύναται να χειρουργηθούν είτε διότι έχουν βαριά ΧΑΠ, είτε διότι έχουν βαριά καρδιοπάθεια. Σε αυτές τις περιπτώσεις, εφαρμόζεται η φωτοδυναμική θεραπεία, χωρίς γενική αναισθησία. Επιπλέον, εφαρμόζεται σε περιπτώσεις υποτροπής του καρκίνου, όπως επίσης και στα μεσοθηλιώματα. Η μέθοδος έχει σπάνια επιπλοκές που κυρίως είναι αιμορραγία, όταν διηθούνται μεγάλα αγγεία, γι’αυτό αποφεύγονται οι ίνες laser σε απόσταση μικρότερη του 1,5 εκατοστά από τα αγγεία.
Μετά τη θεραπεία, τι θα πρέπει να περιμένει ο ασθενής;
Μετά τη θεραπεία, ο ασθενής παραμένει 3-5 ημέρες νοσηλευόμενος και με απόλυτη ασφάλεια από το ηλιακό φως, διότι το φάρμακο προκαλεί μεγάλη φωτοευαισθησία σε μάτια και δέρμα. Έτσι είναι υποχρεωτική η ολόσωμη κάλυψη με ρούχα και τα γυαλιά ηλίου για 6 εβδομάδες, και υποχρεωτικός περιορισμός μετακίνησης για 4 εβδομάδες, δηλαδή έξοδος μόνον κατά τις νυχτερινές ώρες. Κατά τα άλλα, η μείωση του όγκου αναμένεται στις 3-6 εβδομάδες να είναι διαπιστωμένη.
Μπορούμε να μιλάμε για πλήρη ίαση του καρκίνου του πνεύμονα;
Ίαση αφορά το 80% όσων έχουν διαγνωστεί στο πρώτο στάδιο με όγκους μικρότερους των 2 εκατοστών. Αλλά και το 65% στο δεύτερο στάδιο μέχρι τα 3 έτη με λίγους λεμφαδένες. Άρα, η θετική έκβαση δεν είναι θέμα τύχης. Είναι πρώτον ζήτημα έγκαιρης διάγνωσης και δεύτερον ζήτημα γρήγορης και σωστής αντιμετώπισης, όταν έχει διαγνωστεί.
Αυτή τη στιγμή, πού στρέφονται οι ιατρικές έρευνες για την αντιμετώπιση του καρκίνου του πνεύμονα;
Περιμένουμε την επέκταση της ανοσοθεραπείας και τη συνέργεια της με τη φωτοδυναμική θεραπεία με πρωτόκολλα που θα σταματήσουν την ανάπτυξη του όγκου και θα δώσουν μεγάλη ευκαιρία αφαίρεσής του είτε σταθεροποίησης της κατάστασης. Σήμερα, με την ανάπτυξη της ρομποτικής χειρουργικής και της προώθησης της τεχνολογίας (laser) ο καρκίνος του πνεύμονα, σαφώς, έχει καλύτερη έκβαση και το μέλλον είναι ελπιδοφόρο με εύκολες μεθόδους, χωρίς πόνο και με 24-48 ώρες νοσηλείας.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.drmarkopoulos.gr.