Οι ενέσεις απώλειας βάρους και αντιμετώπισης του διαβήτη όπως το Wegovy και το Ozempic (και τα δύο περιέχουν σεμαγλουτίδη) μπορεί να έχουν ευρύτερα ιατρικά οφέλη από ό,τι πιστευόταν αρχικά, αφού μια μελέτη σε ποντίκια υποδηλώνει ότι δρουν στον εγκέφαλο για να μειώσουν τη φλεγμονή σε όλο το σώμα.
Το εύρημα θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί αυτή η κατηγορία φαρμάκων φαίνεται να μειώνει τις καρδιακές προσβολές περισσότερο από ό,τι θα περίμενε κανείς μόνο από τις επιδράσεις τους στην απώλεια βάρους. Προσφέρει επίσης υποστήριξη στη χρήση τους για την καταπολέμηση ενός ευρύτερου φάσματος καταστάσεων υγείας που περιλαμβάνουν φλεγμονή, συμπεριλαμβανομένης της νόσου Αλτσχάιμερ και της νόσου Πάρκινσον.
Η σεμαγλουτίδη δρα μιμούμενη μια ορμόνη του εντέρου που ονομάζεται GLP-1. Κανονικά αυτή η ορμόνη απελευθερώνεται μετά το φαγητό και μειώνει την όρεξη. Μας κάνει να αισθανόμαστε χορτάτοι και ενεργοποιεί την απελευθέρωση της ινσουλίνης, μιας ορμόνης που εμπλέκεται στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα.
Αρκετές μελέτες έχουν προτείνει ότι, εκτός από το να προκαλεί απώλεια βάρους, η σεμαγλουτίδη μειώνει τη χρόνια φλεγμονή, η οποία είναι μια ήπια αύξηση σε ορισμένα είδη δραστηριότητας του ανοσοποιητικού συστήματος. Για παράδειγμα, η σεμαγλουτίδη μειώνει το επίπεδο μιας ένωσης στο αίμα που ονομάζεται C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP), ένα καθιερωμένο σημάδι φλεγμονής, λέει ο Daniel Drucker στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο στον Καναδά.
Ένας αυξανόμενος όγκος μελετών υποδηλώνει ότι η φλεγμονή εμπλέκεται σε πολυάριθμες καταστάσεις που δεν είχαν προηγουμένως συνδεθεί με το ανοσοποιητικό σύστημα, συμπεριλαμβανομένων των καρδιακών παθήσεων και της νόσου Αλτσχάιμερ, αν και αυτό δεν έχει ακόμη μεταφραστεί σε νέες θεραπείες. Η παχυσαρκία συνδέεται επίσης με τη φλεγμονή, επομένως η επίδραση της σεμαγλουτίδης στην CRP θα μπορούσε απλώς να είναι μια παρενέργεια της απώλειας βάρους των ανθρώπων, παρά το ίδιο το φάρμακο που μειώνει τη φλεγμονή.
Για να το ανακαλύψουν, ο Drucker και οι συνεργάτες του ερεύνησαν πώς πολλά ανάλογα (μιμητικά) της GLP-1 επηρεάζουν τη φλεγμονή στα ποντίκια. Πρώτα, έκαναν ένεση βακτηρίων από τα έντερα των ποντικών σε άλλα σημεία της κοιλιάς τους, προκαλώντας τους βακτηριακή μόλυνση του αίματος. Αυτό οδηγεί σε μια ισχυρή ανοσολογική απόκριση. Σε ορισμένα ποντίκια, ενέθηκαν επίσης ένα ανάλογο της GLP-1 -είτε σεμαγλουτίδη είτε άλλο μέλος αυτής της κατηγορίας φαρμάκων που ονομάζεται εξενατίδη.
Τα ανάλογα της GLP-1 μείωσαν τη φλεγμονώδη απόκριση των ζώων στη μόλυνση. Αυτό απέτυχε όταν οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ποντίκια που είχαν τροποποιηθεί γενετικά έτσι ώστε να τους λείπει ο ο υποδοχέας της GLP-1 στα εγκεφαλικά κύτταρα. Η μείωση της φλεγμονής απέτυχε επίσης όταν το πείραμα γινόταν χρησιμοποιώντας φυσιολογικά ποντίκια τα οποία είχαν μια ένωση που μπλοκάρει τον υποδοχέα GLP-1 που εγχύθηκε στον εγκέφαλό τους.
Μαζί, αυτά τα αποτελέσματα δείχνουν ότι τα ανάλογα της GLP-1 όπως το Ozempic μειώνουν τη φλεγμονή δρώντας στα εγκεφαλικά κύτταρα και ότι αυτό δεν είναι απλώς αποτέλεσμα της απώλειας βάρους.
«Η απώλεια βάρους είναι καλή, αλλά δεν χρειάζεται να χάσετε βάρος για να έχετε τα οφέλη», λέει ο Drucker. Για παράδειγμα, σε μια πρόσφατη τυχαιοποιημένη δοκιμή του Wegovy, το φάρμακο άρχισε να προλαμβάνει τα καρδιακά επεισόδια μέσα στους πρώτους μήνες, προτού οι άνθρωποι χάσουν πολύ βάρος, λέει.
«Ήταν γνωστή η επίδραση αυτών των φαρμάκων στη φλεγμονή», λέει ο Ivan Koychev από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. «Αυτή η μελέτη είναι χρήσιμη γιατί διευκρινίζει τον υποκείμενο μηχανισμό». Θεωρητικά, τα φάρμακα που αμβλύνουν τη φλεγμονή θα μπορούσαν να προκαλέσουν περισσότερες λοιμώξεις, αν και αυτό δεν έχει παρατηρηθεί μέχρι στιγμής σε άτομα που κάνουν τις ενέσεις για απώλεια βάρους ή διαβήτη, λέει ο Koychev.
Περισσότερες πληροφορίες: Central glucagon-like peptide 1 receptor activation inhibits Toll-like receptor agonist-induced inflammation.
