Η προσωπική υγεία είναι συχνά μεταξύ των κορυφαίων αποφάσεων στις αρχές κάθε νέου έτους. Είτε πρόκειται για το ετήσιο εμβόλιο κατά της γρίπης, το πιο πρόσφατο αναμνηστικό εμβόλιο COVID-19 ή τα εμβόλια ορόσημο που καλύπτουν την πνευμονία, τον έρπητα ζωστήρα και τον τέτανο, ο εμβολιασμούς είναι ένας τρόπος για να προστατεύσετε την υγεία σας.
Γενικά, ο εμβολιασμός συνιστάται για όλους τους ενήλικες 65 ετών και άνω. Η πνευμονία μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή όταν υγρό γεμίζει τους αερόσακους των πνευμόνων. Ο έρπητας ζωστήρας, μια επανενεργοποίηση του ιού που προκαλεί την ανεμοβλογιά, μπορεί να προκαλέσει επώδυνο εξάνθημα με φουσκάλες -ο εμβολιασμός συνιστάται σε ενήλικες άνω των 50 ετών. Ο τέτανος προκαλείται από βακτηριακή λοίμωξη, συχνά από κόψιμο ή τραύμα. Το εμβόλιο Tdap συνιστάται κάθε 10 χρόνια και προστατεύει επίσης από τη διφθερίτιδα και τον κοκκύτη. Εάν είστε νέος γονέας ή νέος παππούς και γιαγιά, τότε θα πρέπει να κάνετε το ενημερωμένο εμβόλιο για τον κοκκύτη για να μειώσετε τον κίνδυνο μετάδοσης στο νεογέννητο μωρό.
Πώς θα προστατευτούν τα βρέφη από τη γρίπη
Όπως και με τα εμβόλια κατά του τετάνου, της διφθερίτιδας και του κοκκύτη και της COVID-19, τα αντισώματα που δημιουργούνται στο σώμα της μητέρας από το εμβόλιο της γρίπης μπορούν να διασχίσουν τον πλακούντα και να προσφέρουν προστασία στο μωρό. Ως αποτέλεσμα, από το 2012 συνιστώνται τα εμβόλια κατά της γρίπης στον έγκυο πληθυσμό από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Τα εμβόλια της γρίπης είναι πιο αποτελεσματικά στην προστασία των βρεφών όταν χορηγούνται κατά τη διάρκεια του τρίτου τριμήνου, όπου παρατηρούνται τα υψηλότερα ποσοστά νοσηλειών που σχετίζονται με τη γρίπη μεταξύ των εγκύων. Οι μητέρες δεν το σκέφτονται και οι γιατροί συχνά δεν το παρουσιάζουν ως προστασία του μωρού. Αλλά η γρίπη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης εγκυμονεί κινδύνους όπως πρόωρο τοκετό, μικρά βρέφη και απώλεια εμβρύου -εκτός από τους μητρικούς κινδύνους όπως νοσηλεία και θάνατος.
Μέρος μιας 20χρονης μελέτης επιτήρησης των CDC στις ΗΠΑ (Centers for Disease Control and Prevention) δημοσιεύτηκε στο Journal of the American Medical Association Pediatrics και έδειξε πόσο σημαντικό είναι το εμβόλιο κατά της γρίπης στην εγκυμοσύνη για τα μωρά. Περιλαμβάνοντας σχεδόν 3.800 βρέφη, οι ερευνητές ποσοτικοποίησαν πόσο αποτελεσματικός είναι ο μητρικός εμβολιασμός στην πρόληψη νοσηλειών και επισκέψεων στο τμήμα επειγόντων περιστατικών για παιδιά κάτω των 6 μηνών -ηλικία κατά την οποία τα βρέφη δεν είναι κατάλληλα για εμβολιασμό.
Από τα 2.007 βρέφη που γεννήθηκαν από εμβολιασμένες μητέρες, τα 223 προσβλήθηκαν από γρίπη και η προστασία των βρεφών μέσω του μητρικού εμβολιασμού είχε αποτελεσματικότητα 39% έναντι της νοσηλείας και 19% αποτελεσματικότητα έναντι των επισκέψεων στο τμήμα επειγόντων περιστατικών βρεφών. Αυτή η προστασία αυξάνεται στο 53% όταν εξετάζονται βρέφη μικρότερα των 3 μηνών.
Επίσης, ο κίνδυνος για τις έγκυες γυναίκες κατά την περίοδο της γρίπης, ειδικά κατά το τρίτο τρίμηνο, είναι διπλός. Πρώτον, οι έγκυες γυναίκες είναι ανοσοκατεσταλμένες -το ανοσοποιητικό τους σύστημα βρίσκεται σε μια μικρή διακοπή- ως ένας τρόπος για να προστατεύσουν το αναπτυσσόμενο μωρό. Διαφορετικά, το σώμα τους θα μπορούσε να δει αυτό το νέο ον ως έναν εισβολέα που αξίζει να επιτεθεί. Το μειονέκτημα αυτού του φαινομένου είναι ότι οι μαμάδες έχουν λιγότερα όπλα για να πολεμήσουν τους πραγματικούς εισβολείς, όπως είναι οι ιοί. Δεύτερον, ακόμη και σε υγιείς μητέρες χωρίς γρίπη, το τρίτο τρίμηνο συνοδεύεται από μακρύ, αργό περπάτημα καθώς το αναπτυσσόμενο μωρό προσκρούει στο χώρο που συνήθως καταλαμβάνεται από τους πνεύμονες που διαστέλλονται. Οτιδήποτε βλάπτει την ικανότητα των πνευμόνων να φουσκώνουν πλήρως είναι κίνδυνος για πνευμονία (ή επιδείνωση των συμπτωμάτων του ανώτερου αναπνευστικού).
Επειδή αυτά είναι πτυχές της εγκυμοσύνης που δεν αλλάζουν, οι γιατροί είναι αποφασισμένοι να αυξήσουν την απορρόφηση του εμβολίου κατά της γρίπης από τον έγκυο πληθυσμό με ειλικρινή συζήτηση. Ο καλύτερος τρόπος για να προστατευτούν τα πολύ μικρά παιδιά και τα βρέφη μας είναι να εμβολιαστούν όλοι οι γύρω τους. Το εμβόλιο κατά της γρίπης είναι απολύτως ασφαλές. Είναι ένα από τα ασφαλέστερα γνωστά εμβόλια -είναι ουσιαστικά αμετάβλητο εδώ και 50 χρόνια.
Γιατί είναι τόσοι πολλοί άνθρωποι άρρωστοι αυτή την περίοδο;
Οι ασθένειες του αναπνευστικού όπως η COVID-19 και η γρίπη αυξάνονται τους ψυχρότερους μήνες και δεν είναι μόνο επειδή οι άνθρωποι περνούν περισσότερο χρόνο σε εσωτερικούς χώρους. Ο Δρ. Matthew Binnicker, συν-διευθυντής του Clinical Virology Lab στην Mayo Clinic, εξηγεί ποιοι άλλοι παράγοντες προωθούν την εξάπλωση των ιών το χειμώνα.
«Είναι ένα πραγματικά ενδιαφέρον φαινόμενο που βλέπουμε ασθένειες του αναπνευστικού όπως η COVID-19 και η γρίπη, κάθε χρόνο να προκαλούν κύμα λοιμώξεων τους ψυχρότερους μήνες στο βόρειο ημισφαίριο. Συμβαίνει συνήθως μεταξύ Νοεμβρίου και τέλη Φεβρουαρίου», λέει ο Binnicker. Ορισμένοι πιστεύουν ότι αυτό οφείλεται στο ότι περισσότεροι άνθρωποι βρίσκονται σε εσωτερικούς χώρους, κάτι που βέβαια παίζει ρόλο. Αλλά ένας άλλος παράγοντας είναι η υγρασία. «Τους θερμότερους μήνες, υπάρχει περισσότερη υγρασία, και όταν μιλάμε, βήχουμε, φτερνιζόμαστε, οι μεγαλύτερες ποσότητες υγρασίας στον αέρα κάνουν τα σταγονίδια που απελευθερώνουμε από τον βήχα, το φτάρνισμα ή την ομιλία να είναι μεγαλύτερα. Τα μεγαλύτερα σε μέγεθος σταγονίδια πέφτουν στο έδαφος πιο γρήγορα». Όμως, το χειμώνα, όταν ο αέρας είναι πιο ξηρός, τα σταγονίδια που μπορεί να περιέχουν ιούς υπάρχουν στον αέρα για μεγαλύτερες χρονικές περιόδους και έτσι οι ασθένειες μπορούν να εξαπλωθούν πιο εύκολα.
Αποδεικνύεται επίσης ότι η ανοσία ενός ατόμου δεν λειτουργεί το ίδιο καλά τους χειμερινούς μήνες. Αυτό συμβαίνει επειδή οι βλεφαρίδες -πρόκειται για μικρές προεξοχές που μοιάζουν με τρίχες και επικαλύπτουν κύτταρα στην ανώτερη αναπνευστική οδό, μετακινώντας ξένα αντικείμενα έξω από τη μύτη- δεν λειτουργούν καλά όταν υπάρχουν ψυχρότερες θερμοκρασίες και χαμηλότερη υγρασία. Για αυτούς τους λόγους ένας ιός είναι σε θέση να επιμένει στην ανώτερη αναπνευστική μας οδό για μεγαλύτερες χρονικές περιόδους. To συμπέρασμα είναι ότι εκτός από τη λήψη προφυλάξεων όπως ο εμβολιασμός και η καλή υγιεινή των χεριών, οι υγραντήρες θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην πρόληψη της μετάδοσης αυτών των ιών.
