Των Viktoria Mileva και Alex Jones, The Conversatioη.
Φανταστείτε ότι κάθεστε σε μια σημαντική συνέντευξη για δουλειά. Είστε κατάλληλα ντυμένη και έχετε αφιερώσει χρόνο για να φτιάξετε τα μαλλιά σας και να κάνετε μακιγιάζ. Χαμογελάτε, απαντάτε σε ερωτήσεις και προσπαθείτε να φανείτε ικανές για πρόσληψη.
Το πάνελ, που αποτελείται από άνδρες και γυναίκες, δεν χαρίζει τίποτα. Τι πιστεύετε ότι μπορεί να επηρεάζει τις αντιλήψεις τους; Αν και υπάρχει η παλιά παροιμία ότι δεν πρέπει να κρίνουμε ένα βιβλίο από το εξώφυλλό του, το μακιγιάζ είναι ένας τρόπος με τον οποίο μπορεί να σας κρίνουν. Δεν έχει να κάνει μόνο με το αν απλά αρέσει ή αντιπαθεί κάποιος το μακιγιάζ σας -μπορεί να αλλάξει την αντίληψη που έχουν οι άνδρες και οι γυναίκες για εσάς με διάφορους τρόπους. Στη μελέτη μας, διαπιστώσαμε ότι οι γυναίκες που φορούν μακιγιάζ εμφανίζονται πιο κυριαρχικές όταν κρίνονται από άλλες γυναίκες, και φαίνεται να έχουν μεγαλύτερο κύρος όταν κρίνονται από άνδρες.
Στρατηγικές επιτυχίας
Τόσο η κυριαρχία όσο και το κύρος είναι τρόποι με τους οποίους ένα άτομο μπορεί να φτάσει σε υψηλότερη θέση στην κοινωνία. Οι άνθρωποι που ακολουθούν την κυρίαρχη στρατηγική δεν φοβούνται να χρησιμοποιήσουν βία και εκφοβισμό για να πάρουν το δρόμο τους και να φτάσουν στην κορυφή.
Πάρτε, για παράδειγμα, την πρωταθλήτρια του Ultimate Fighting Championship, Ronda Rousey και το smack talk πριν από τον αγώνα. Όπως πολλοί επαγγελματίες μαχητές, η Rousey χρησιμοποιεί τα λόγια για να εκφοβίσει αντιπάλους της -μια κυρίαρχη στρατηγική. Από την άλλη πλευρά, η υποψήφια για την προεδρία του Δημοκρατικού Κόμματος Χίλαρι Κλίντον είχε ακολουθήσει μια πολύ πιο ήρεμη και ενημερωμένη προσέγγιση για να επιτύχει τους στόχους της -σε αντίθεση με τον εκφοβισμό του αντιπάλου της Ντόναλντ Τραμπ. Αυτό είναι ένα κλασικό παράδειγμα στρατηγικής κύρους. Και οι δύο αυτές γυναίκες έχουν μεγάλη επιρροή, αλλά υπάρχει ξεκάθαρη διαφορά στους τρόπους με τους οποίους επιτυγχάνουν ένα υψηλότερο στάτους.
Και τα δύο φύλα μπορούν να επιτύχουν υψηλότερη θέση μέσω αυτών των κυρίαρχων διαδρομών. Αλλά για πολλές συνηθισμένες γυναίκες, ένας δρόμος για υψηλότερο στάτους είναι η χρήση του μακιγιάζ.
Οι γυναίκες που φορούν καλλυντικά συνήθως θεωρούνται ότι έχουν υψηλότερη θέση επαγγελματικά. Έτσι, στη μελέτη μας, θέλαμε να μάθουμε ποια «διαδρομή», κυριαρχία ή το κύρος θεωρούνταν ότι χρησιμοποιούν οι γυναίκες που φορούν μακιγιάζ για να φτάσουν σε αυτή την υψηλότερη θέση.
Η εφαρμογή του μακιγιάζ ποικίλλει δραματικά από άτομο σε άτομο. Εφαρμόσαμε ψηφιακά την ίδια ποσότητα λεπτού μακιγιάζ σε πραγματικές εικόνες γυναικείων προσώπων, με βάση τη μέση ποσότητα καλλυντικών που φορούσε ένα δείγμα γυναικών. Στη συνέχεια, ζητήσαμε από άνδρες και γυναίκες να βαθμολογήσουν τα πρόσωπα, με και χωρίς το μακιγιάζ, ως προς την ελκυστικότητα, την κυριαρχία και το κύρος. Τα αποτελέσματα ήταν κάπως απροσδόκητα.
Αποδεικνύεται ότι μια μικρή ποσότητα μακιγιάζ που εφαρμόζεται σε πρόσωπα κάνει τις γυναίκες να φαίνονται πιο ελκυστικές τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες. Αλλά αυτό δεν είναι το απροσδόκητο μέρος: αυτό που μας εξέπληξε ήταν ότι, όσον αφορά τις αντιλήψεις για την κοινωνική θέση, οι άνδρες πιστεύουν ότι οι γυναίκες με μακιγιάζ φανερώνουν κύρος, ενώ οι γυναίκες πιστεύουν ότι οι γυναίκες με μακιγιάζ δείχνουν κυρίαρχες. Το μακιγιάζ φαίνεται να σηματοδοτεί δύο διαφορετικούς δείκτες «στάτους» για κάθε φύλο.
Αρχικά πιστεύαμε ότι για τους άνδρες αυτό θα μπορούσε να εξηγηθεί από το ότι δεν χρειάζονταν απαραίτητα να ανταγωνίζονται άμεσα τις γυναίκες. Το κύρος μπορεί να θεωρηθεί θετικό χαρακτηριστικό και η ελκυστικότητα συμβαδίζει με άλλα θετικά χαρακτηριστικά -πιθανότατα έχετε ακούσει για το «φαινόμενο του φωτοστέφανου» (halo effect).
Το γιατί οι γυναίκες με μακιγιάζ έδειχναν πιο κυρίαρχες ήταν κάτι που θέλαμε να εξετάσουμε περαιτέρω. Ίσως είναι πιο απειλητικές για τις άλλες γυναίκες, επειδή μπορεί να προσελκύσουν τον σύντροφο κάποιας ή να κάνουν άλλες γυναίκες να αισθάνονται λιγότερο ελκυστικές. Πράγματι, η έρευνα έχει δείξει ότι οι γυναίκες τείνουν να ζηλεύουν περισσότερο τις σωματικά ελκυστικές γυναίκες, ενώ οι άνδρες τείνουν να εκτιμούν την ελκυστικότητά τους περισσότερο από τις γυναίκες.
Το εξετάσαμε αυτό με περισσότερες λεπτομέρειες. Ένα νέο σύνολο γυναικών βαθμολόγησε τα γυναικεία πρόσωπα με και χωρίς μακιγιάζ, για να απαντήσουν στην ερώτηση: «Πόση ζήλεια θα ένιωθες αν αυτή η γυναίκα αλληλεπιδρούσε με τον σύντροφό σου;». Δείξαμε επίσης φωτογραφίες γυναικείου προσώπου με και χωρίς μακιγιάζ δίπλα-δίπλα και ρωτήσαμε «ποιο πιστεύετε ότι οι άντρες θα έβρισκαν πιο ελκυστικό;» και «ποιο πιστεύετε ότι θα ήταν πιο αυθόρμητο;».
Όπως θα μπορούσε να προβλεφθεί από την υπόθεσή μας για την απειλή, οι γυναίκες με μακιγιάζ θεωρούνταν πιο άτακτες ή ερωτύλες και πιο ελκυστικές για τους άνδρες και ήταν επίσης πιο πιθανό να κάνουν τις γυναίκες να ζηλεύουν. Έτσι, το μακιγιάζ φαίνεται να είναι ικανό να κάνει τις άλλες γυναίκες να ζηλεύουν, και αυτός θα μπορούσε να είναι ο λόγος που οι γυναίκες βλέπουν τα μακιγιαρισμένα πρόσωπα ως πιο κυρίαρχα. Και φαίνεται ότι οι γυναίκες μπορούν να εντοπίσουν πώς λειτουργεί το μακιγιάζ στις αντιλήψεις των ανδρών, εντοπίζοντας ότι τα πρόσωπα με μακιγιάζ είναι πιο ελκυστικά και πιθανώς με κύρος για τους άνδρες.
Οι συνέπειες αυτού του τύπου σκέψης θα μπορούσαν να είναι σημαντικές. Για παράδειγμα, μελέτες υποδεικνύουν ότι τα πρόσωπα που κρίνονται ότι έχουν υψηλότερη ικανότητα είναι πιο πιθανό να «εκλεγούν» σε υψηλές θέσεις. Το μακιγιάζ μπορεί να διευκολύνει ή να εμποδίσει μια ποικιλία κοινωνικών αλληλεπιδράσεων, ανάλογα με το άτομο με το οποίο αλληλεπιδράτε. Έτσι, την επόμενη φορά που θα έχετε μια συνέντευξη για δουλειά, ίσως αξίζει τον κόπο να λάβετε υπόψη τον αριθμό των ανδρών και των γυναικών στο πάνελ εκ των προτέρων. Οι άντρες μπορεί να πιστεύουν ότι έχετε κύρος και να σας βλέπουν με θετικό πρίσμα, αλλά μπορεί να διαπιστώσετε ότι ορισμένες γυναίκες μπορεί να αισθάνονται αρνητικές δονήσεις -και όλα αυτά λόγω του τρόπου με τον οποίο εφαρμόζετε τα προϊόντα ομορφιάς σας.
