To άλμα στον αριθμό των ατόμων με σοβαρές ασθένειες που προκαλούνται από τον στρεπτόκοκκο της ομάδας Α -αναφέρεται επίσης ως Streptococcus pyogenes ή Strep A- έχει γίνει πρωτοσέλιδο πρόσφατα. Υπήρξε ένας υψηλότερος από το συνηθισμένο αριθμός θανάτων από λοιμώξεις από στρεπτόκοκκο της ομάδας Α, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών, προκαλώντας ερωτήματα σχετικά με το γιατί και πώς αυτές οι λοιμώξεις εξαπλώνονται και ποια συμπτώματα προκαλούν.
Λίγο μετά τη μείωση του αριθμού των λοιμώξεων COVID-19 παγκοσμίως, άρχισε μια σημαντική αύξηση ατόμων που διαγνώστηκαν με ασθένειες προκαλούμενες από τον στρεπτόκοκκο της ομάδας Α σε διάφορα μέρη του κόσμου, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας. Η αύξηση των κρουσμάτων έχει αναφερθεί σε πολλές χώρες της Ευρώπης, επηρεάζοντας κυρίως παιδιά κάτω των 10 ετών.
Γιατί το βακτήριο έγινε ξαφνικά παγκόσμια ανησυχία;
Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α επηρεάζει αποκλειστικά τους ανθρώπους και η εξάπλωσή του γίνεται μέσω αερομεταφερόμενων σταγονιδίων καθώς και μέσω της επαφής από άτομο με άτομο.
Μεταξύ των διαφορετικών ασθενειών που προκαλούνται από αυτό το βακτήριο είναι οι λοιμώξεις της αναπνευστικής οδού, όπως η αμυγδαλίτιδα και η φαρυγγίτιδα (συμπτώματα του κλασικού στρεπτόκοκκου), καθώς και επιφανειακές λοιμώξεις του δέρματος που είναι γνωστές ως πυόδερμα.
Ωστόσο, ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α μπορεί μερικές φορές να εξελιχθεί σε διεισδυτικές λοιμώξεις που θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή των ασθενών, όπως νεκρωτική απονευρωσίτιδα, σηψαιμία (δηλητηρίαση αίματος) και σύνδρομο στρεπτοκοκκικού τοξικού σοκ.
Για να δημιουργήσει αυτό το ευρύ φάσμα ασθενειών σε διάφορα μέρη του σώματος, το βακτήριο έχει αρκετούς τρόπους που προάγουν τη μόλυνση και του επιτρέπουν να εισβάλει, να αποικίσει και να επιβιώσει σε διαφορετικούς ιστούς. Αυτά περιλαμβάνουν μόρια όπως υπεραντιγόνα, εξωτοξίνες και συγκολλητίνες που βοηθούν τα παθογόνα να αποφύγουν το ανοσοποιητικό σύστημα του ξενιστή.
Μια νέα παραλλαγή του στρεπτόκοκκου της ομάδας Α που ονομάζεται M1UK έχει αναφερθεί -και έχει συνδεθεί με την αύξηση των περιπτώσεων οστρακιάς καθώς και με την αύξηση των διεισδυτικών λοιμώξεων. Τα στελέχη της υποκατηγορίας M1UK έχουν την ικανότητα να ενισχύουν την έκφραση του υπεραντιγόνου SpeA και η υπερπαραγωγή αυτή μπορεί να ευθύνεται για την αυξημένη μετάδοση και την επιθετικότητα αυτών των λοιμώξεων.
Που οφείλεται η άνοδος των περιστατικών στα παιδιά;
Έως και περίπου το 10% των παιδιών σχολικής ηλικίας συνήθως μεταφέρουν αυτά τα βακτήρια στο λαιμό τους και την ανώτερη αναπνευστική οδό χωρίς να έχουν συμπτώματα και με την πάροδο του χρόνου θα αναπτύξουν κάποιο επίπεδο ανοσίας σε αυτά.
Είναι πιθανό ότι κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, τα παιδιά επειδή ήταν στο σπίτι και δεν εκτέθηκαν στα βακτήρια όσο πριν, έτσι το ανοσοποιητικό τους σύστημα πιθανότατα δεν είναι τόσο καλό στην καταπολέμηση αυτών των λοιμώξεων. Χωρίς αυτή την έκθεση, ορισμένα παιδιά είναι πιθανό να είναι πιο επιρρεπή στη μόλυνση. Η εξάπλωση του νέου στελέχους M1UK είναι επίσης πιθανόν να είναι ένας άλλος λόγος, αν και αυτό είναι κάτι που μελετάται επί του παρόντος.
Οι σοβαρές λοιμώξεις από τον στρεπτόκοκκο της ομάδας Α εξακολουθούν να είναι αρκετά σπάνιες. Ωστόσο, δεν πρέπει να αγνοείτε τον στρεπτόκοκκο στο λαιμό και θα πρέπει να λαμβάνετε θεραπεία από το γιατρό για συμπτώματα που μπορεί να υποδηλώνουν διεισδυτική λοίμωξη. Ο στρεπτοκοκκικός λαιμός απαιτεί θεραπεία, διαφορετικά μπορεί να οδηγήσει σε άλλα προβλήματα, συμπεριλαμβανομένων των διεισδυτικών λοιμώξεων.
Επειδή ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α είναι κοινός και πολλοί φορείς είναι ασυμπτωματικοί, μπορεί να είναι δύσκολο να αποφευχθεί η έκθεση. Η καλή υγιεινή των χεριών, η κάλυψη του βήχα και του φτερνίσματος, η παραμονή στο σπίτι όταν είστε άρρωστοι και το να μην στέλνετε τα παιδιά στο σχολείο εάν έχουν πολύ πονόλαιμο είναι καλά μέτρα.
Γρήγορο τεστ
Εάν πιστεύετε ότι έχετε λοίμωξη από στρεπτόκοκκο, όπως με επώδυνη κατάποση, πυρετό, πρησμένες αμυγδαλές ή εξάνθημα, μιλήστε στον οικογενειακό γιατρό σας για να διαπιστώσετε εάν η λοίμωξη προκαλείται από τον στρεπτόκοκκο της ομάδας Α. Ένα γρήγορο τεστ στρεπτόκοκκου μπορεί να γίνει με μπατονέτα στο λαιμό. Εάν το τεστ είναι θετικό, μπορούν να συνταγογραφηθούν αντιβιοτικά.
Οι διεισδυτικές λοιμώξεις από στρεπτόκοκκο ομάδας Α είναι πολύ επικίνδυνες και αποτελούν επείγουσα ιατρική κατάσταση, αν και τα αρχικά συμπτώματα μπορεί να μην είναι εμφανή. Αυτά θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν πυρετό, ρίγη, συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη και ναυτία ή έμετο, λοιμώξεις του δέρματος που μπορεί να είναι πολύ επώδυνες και να εξαπλώνονται γρήγορα.
Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι προηγούμενες ιογενείς λοιμώξεις, όπως η ανεμοβλογιά, μπορεί να προδιαθέσουν για την ανάπτυξη στρεπτόκοκκου της ομάδας Α. Τα παιδιά με ανεμοβλογιά θα πρέπει να παρακολουθούνται προσεκτικά για συμπτώματα διεισδυτικού στρεπτόκοκκου.
Επί του παρόντος, δεν υπάρχει εμβόλιο κατά του στρεπτόκοκκου της ομάδας Α, αν και υπάρχει εμβόλιο για την ανεμοβλογιά. Πολλές ερευνητικές ομάδες σε όλο τον κόσμο εργάζονται για την ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού εμβολίου κατά αυτού του ανθρώπινου παθογόνου.
