Της Natasha Yates General Practitioner, PhD Candidate, Bond University. Πηγή: The Conversation.
Φάρμακα όπως το Ozempic είναι πολύ αποτελεσματικά στο να βοηθήσουν τους περισσότερους ανθρώπους που τα παίρνουν να χάσουν βάρος. Η σεμαγλουτίδη (Wegovy και Ozempic) και η τιρζεπατίδη (Zepbound και Mounjaro) είναι τα πιο γνωστά στην κατηγορία των φαρμάκων που μιμούνται μια ορμόνη (GLP-1) για να μειώσουν τα αισθήματα πείνας.
Αλλά το βάρος επανέρχεται όταν σταματήσετε να τα χρησιμοποιείτε; Η σύντομη απάντηση είναι ναι. Η διακοπή της τιρζεπατίδης και της σεμαγλουτίδης θα έχει ως αποτέλεσμα την ανάκτηση βάρους στους περισσότερους ανθρώπους. Είναι λοιπόν αυτά τα φάρμακα απλώς μια ακριβή μορφή δίαιτας γιο-γιο; Ας δούμε τι δείχνουν τα στοιχεία μέχρι στιγμής.
Εάν έχετε βακτηριακή λοίμωξη, τα αντιβιοτικά θα βοηθήσουν το σώμα σας να καταπολεμήσει τα μικρόβια που προκαλούν την ασθένειά σας. Παίρνετε την πλήρη πορεία της φαρμακευτικής αγωγής και η μόλυνση έχει φύγει. Για την παχυσαρκία, η λήψη τιρζεπατίδης ή σεμαγλουτίδης μπορεί να βοηθήσει το σώμα σας να απαλλαγεί από το λίπος. Ωστόσο, δεν διορθώνει εξαρχής τους λόγους που πήρατε βάρος, επειδή η παχυσαρκία είναι μια χρόνια, πολύπλοκη πάθηση. Όταν σταματήσετε τα φάρμακα, το βάρος επιστρέφει.
Ίσως μια πιο χρήσιμη σύγκριση είναι με την υψηλή αρτηριακή πίεση, γνωστή και ως υπέρταση. Η θεραπεία για την υπέρταση είναι δια βίου. Το ίδιο συμβαίνει και με την παχυσαρκία. Τα φάρμακα λειτουργούν, αλλά μόνο όσο τα παίρνετε. -αν και η παχυσαρκία είναι πιο περίπλοκη από την υπέρταση, καθώς πολλοί διαφορετικοί παράγοντες την προκαλούν και τη διαιωνίζουν.
Ως εκ τούτου, απαιτούνται πολλές ταυτόχρονες προσεγγίσεις. Η λήψη φαρμάκων μπορεί να είναι σημαντικό μέρος της αποτελεσματικής διαχείρισης, αλλά από μόνη της, συχνά είναι ανεπαρκής. Και σε ένα ανεπιθύμητο αποτέλεσμα, η διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής μπορεί να υπονομεύσει άλλες στρατηγικές για να χάσετε βάρος, όπως το να τρώτε λιγότερο.
Ερευνητικές δοκιμές δείχνουν ότι το 6-13,5% των συμμετεχόντων σταματούν να παίρνουν αυτά τα φάρμακα, κυρίως λόγω παρενεργειών. Αλλά αυτές οι μελέτες δεν λαμβάνουν υπόψη όσους αναγκάζονται να σταματήσουν λόγω κόστους ή έλλειψης των φαρμάκων. Δεν γνωρίζουμε πόσοι άνθρωποι χρειάστηκε να σταματήσουν αυτά τα φάρμακα τα τελευταία χρόνια για αυτούς τους λόγους. Η κατανόηση του τι κάνει το σταμάτημα στο σώμα είναι επομένως σημαντική.
Όταν σταματήσετε να χρησιμοποιείτε τιρζεπατίδη ή σεμαγλουτίδη, συμβαίνουν πολλά πράγματα:
- Αρχίζετε να αισθάνεστε πάλι πεινασμένοι, επειδή τόσο ο εγκέφαλος όσο και το έντερό σας δεν έχουν πλέον τη φαρμακευτική αγωγή για να σας κάνει να αισθάνεστε χορτάτοι.
- Το σάκχαρο στο αίμα αυξάνεται, επειδή το φάρμακο δεν δρα πλέον στο πάγκρεας για να βοηθήσει στον έλεγχο αυτού. Εάν έχετε διαβήτη καθώς και παχυσαρκία, μπορεί να χρειαστεί να πάρετε άλλα φάρμακα για να τα διατηρήσετε σε ένα αποδεκτό εύρος. Είτε έχετε διαβήτη είτε όχι, μπορεί να χρειαστεί να τρώτε τροφές με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη για να σταθεροποιήσετε το σάκχαρό σας.
- Μακροπρόθεσμα, οι περισσότεροι άνθρωποι βιώνουν μια επιστροφή στα προηγούμενα επίπεδα αρτηριακής πίεσης και χοληστερόλης, καθώς το βάρος επανέρχεται.
- Η ανάκτηση βάρους θα είναι ως επί το πλείστον με τη μορφή λίπους, επειδή θα αποκτηθεί πιο γρήγορα από τους σκελετικούς μύες.
Όσο λαμβάνατε φαρμακευτική αγωγή, θα έχετε χάσει αναλογικά λιγότερους σκελετικούς μύες από το λίπος, η απώλεια μυών είναι αναπόφευκτη όταν χάνετε βάρος, ανεξάρτητα από το αν χρησιμοποιείτε φάρμακα ή όχι. Το πρόβλημα είναι πως όταν σταματάτε τη φαρμακευτική αγωγή, το σώμα σας κατά προτίμηση βάζει λίπος.
Δίαιτα γιο γιο
Τα άτομα των οποίων το βάρος ποικίλλει με την τιρζεπατίδη ή τη σεμαγλουτίδη μπορεί να αντιμετωπίσουν μερικά από τα μειονεκτήματα της δίαιτας γιο-γιο. Όταν συνεχίζετε να κάνετε και να μην κάνετε δίαιτες, είναι σαν μια βόλτα με τρενάκι του τρόμου για το σώμα σας. Κάθε φορά που ανακτάτε βάρος, το σώμα σας πρέπει να αντιμετωπίσει αιχμές στην αρτηριακή πίεση, τον καρδιακό ρυθμό και τον τρόπο με τον οποίο το σώμα σας χειρίζεται τα σάκχαρα και τα λίπη. Αυτό μπορεί να στρεσάρει την καρδιά σας και το συνολικό καρδιαγγειακό σύστημα, καθώς πρέπει να ανταποκρίνεται σε μεγαλύτερες διακυμάνσεις από το συνηθισμένο.
Είναι ενδιαφέρον ότι ο κίνδυνος για το σώμα από τις διακυμάνσεις του βάρους είναι μεγαλύτερος για άτομα που δεν είναι παχύσαρκα. Αυτό θα πρέπει να είναι μια προσοχή για όσους δεν είναι παχύσαρκοι αλλά εξακολουθούν να χρησιμοποιούν τιρζεπατίδη ή σεμαγλουτίδη για να προσπαθήσουν να χάσουν βάρος.
Ο φόβος της ανάκτησης βάρους κατά τη διακοπή αυτών των φαρμάκων είναι έγκυρος και πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα. Καθώς η παχυσαρκία έχει πολλές αιτίες και διαιωνιστικούς παράγοντες, απαιτούνται πολλές προσεγγίσεις που βασίζονται σε στοιχεία για τη μείωση της επαναπρόσληψης βάρους. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει:
- Να έχετε ποιοτικό ύπνο.
- Άσκηση με τρόπο που χτίζει και διατηρεί τους μυς -λαμβάνοντας το φάρμακο, πιθανότατα θα έχετε χάσει μυς μαζί με το λίπος, αν και αυτό δεν είναι αναπόφευκτο, ειδικά εάν ασκείστε τακτικά.
- Αντιμετώπιση συναισθηματικών και πολιτιστικών πτυχών της ζωής που συμβάλλουν στην υπερκατανάλωση τροφής ή/και στην κατανάλωση ανθυγιεινών τροφών, και πώς βλέπετε το σώμα σας. Το στίγμα και η ντροπή γύρω από το σχήμα και το μέγεθος του σώματος δεν θεραπεύονται με τη λήψη αυτού του φαρμάκου. Ακόμα κι αν έχετε μια υγιή σχέση με το φαγητό, ζούμε σε μια κουλτούρα που είναι λιποφοβική και κάνει διακρίσεις σε βάρος των ατόμων με μεγαλύτερο σώμα.
- Γεύματα με υψηλή περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά και φυτικές ίνες, και χαμηλότερο συνολικό μέγεθος μερίδας.
Πολλοί άνθρωποι θα σταματήσουν να παίρνουν τιρζεπατίδη ή σεμαγλουτίδη κάποια στιγμή, δεδομένου ότι είναι ακριβά και σε ανεπάρκεια. Όταν το κάνετε, είναι σημαντικό να καταλάβετε τι θα συμβεί και τι μπορείτε να κάνετε για να αποφύγετε τις συνέπειες. Οι τακτικές αναθεωρήσεις με τον γιατρό σας είναι επίσης σημαντικές.
