Των Samuel J. White και Philippe B. Wilson, The Conversation.
Υπολογίζεται ότι έως και το 42% των ανθρώπων υποφέρουν από συμπτώματα αλλεργικής ρινίτιδας, τα οποία μπορεί να κυμαίνονται από ήπια έως σοβαρά. Ενώ οι περισσότεροι πάσχοντες θα ανακουφιστούν από θεραπείες όπως τα αντιισταμινικά, τα ρινικά σπρέι και τις οφθαλμικές σταγόνες, αυτό δεν ισχύει για όλους. Αντί για μια παροδική ενόχληση, για κάποιους μπορεί η αλλεργία να είναι μια χρόνια πάθηση.
Εάν υποφέρετε άσχημα από αλλεργική ρινίτιδα και δεν βρίσκετε χρήσιμες τις φαρμακευτικές θεραπείες, μπορεί να παραπεμφθείτε για ανοσοθεραπεία. Αυτός είναι ένας τρόπος οικοδόμησης ανοχής του ανοσοποιητικού συστήματος στα αλλεργιογόνα, με τη χορήγηση μικρών, σταδιακά αυξανόμενων δόσεων ενός αλλεργιογόνου μέσω ένεσης, υγρών σταγόνων ή δισκίων.
Πως λειτουργεί η ανοσοθεραπεία
Όταν κάποιος με αλλεργία έρχεται σε επαφή με ένα αλλεργιογόνο, το ανοσοποιητικό του σύστημα το εκλαμβάνει ως απειλή και παράγει ένα αντίσωμα που ονομάζεται ανοσοσφαιρίνη Ε, ή IgE, για να το εξουδετερώσει. Στη συνέχεια, τα αντισώματα IgE συνδέονται με τα μαστοκύτταρα, έναν τύπο ανοσοκυττάρων που βρίσκονται στη μύτη, τα μάτια και τους πνεύμονες. Αυτό προκαλεί απελευθέρωση ισταμίνης και άλλων πρωτεϊνών και οδηγεί στα κλασικά συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας, όπως το φτάρνισμα, η καταρροή, το μπούκωμα και η φαγούρα στα μάτια.
Η ανοσοθεραπεία στοχεύει να προκαλέσει μια αλλαγή στην ανοσολογική απόκριση της παραγωγής αντισωμάτων που εξουδετερώνουν το αλλεργιογόνο και έτσι να αποτρέψει την αλλεργική αντίδραση και τα συμπτώματα. Επιπλέον, η ανοσοθεραπεία επηρεάζει τα ρυθμιστικά Τ κύτταρα -αυτοί οι ειδικοί τύποι ανοσοκυττάρων εμποδίζουν την απελευθέρωση φλεγμονωδών μεσολαβητών όπως η ισταμίνη.
Συνήθως η ανοσοθεραπεία περιλαμβάνει μια αρχική φάση, η οποία διαρκεί περίπου τρεις έως έξι μήνες. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι δόσεις των αλλεργιογόνων αυξάνονται σταδιακά, ξεκινώντας από μια πολύ χαμηλή δόση και αυξάνοντας τη δοσολογία κάθε εβδομάδα ή δύο έως ότου επιτευχθεί μια δόση στόχος. Αυτό ακολουθείται από μια φάση όπου η δόση στόχος χορηγείται για να διατηρηθεί η ανοσολογική ανοχή. Αυτή η φάση συντήρησης μπορεί να διαρκέσει από τρία έως πέντε χρόνια ή περισσότερο. Όλες οι φάσεις γενικά χορηγούνται υπό την καθοδήγηση ενός αλλεργιολόγου.
Έτσι, η ανοσοθεραπεία μπορεί να πάρει αρκετούς μήνες ή και χρόνια για να δείτε τα πλήρη οφέλη. Ωστόσο, μπορεί να τροποποιήσει την υποκείμενη ανοσολογική απόκριση στα αλλεργιογόνα και να προσφέρει μακροχρόνια ανακούφιση από τα συμπτώματα της αλλεργίας.
Υπογλώσσια ανοσοθεραπεία
Ενώ η ανοσοθεραπεία χρησιμοποιείται συνήθως για τη θεραπεία αλλεργίας λόγω της γύρης, μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία άλλων τύπων αλλεργιών, όπως τροφικές αλλεργίες, αλλεργίες σε δηλητήριο εντόμων και αλλεργίες σε φάρμακα.
Η ανοσοθεραπεία χορηγείται συνήθως με ένεση (υποδόρια ανοσοθεραπεία). Η ένεση περιέχει εκχυλίσματα ειδικής γύρης ή συστατικών τους με υψηλή καθαρότητα. Αυτό είναι ασφαλές και τα στοιχεία εδώ και πολλά χρόνια έχουν δείξει ότι είναι αποτελεσματικό. Μια εναλλακτική λύση χωρίς βελόνα είναι η χορήγηση του αλλεργιογόνου από το στόμα (υπογλώσσια ανοσοθεραπεία). Αυτή η μέθοδος περιλαμβάνει τη χορήγηση εκχυλισμάτων αλλεργιογόνων με τη μορφή υγρών σταγόνων ή δισκίων κάτω από τη γλώσσα. Απαιτεί λιγότερες επισκέψεις σε γιατρό από την υποδόρια ανοσοθεραπεία, καθώς μπορεί να ληφθεί στο σπίτι.
Η από του στόματος μέθοδος μπορεί να είναι οριακά λιγότερο αποτελεσματική από τις ενέσεις, αλλά θεωρείται κάπως πιο ασφαλής. Αν και είναι ασυνήθιστες, σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις μπορεί να εμφανιστούν κατά τη διάρκεια της ανοσοθεραπείας και είναι πιο πιθανές με την υποδόρια ανοσοθεραπεία. Ευτυχώς, καθώς αυτή η θεραπεία πραγματοποιείται υπό την επίβλεψη ενός επαγγελματία υγείας, μπορεί να αναγνωρίσει και να διαχειριστεί τυχόν παρενέργειες.
Όπως η ανοσοθεραπεία γενικά, έτσι και η υπογλώσσια ανοσοθεραπεία είναι μια πορεία θεραπείας που έχει σχεδιαστεί για την απευαισθητοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος σε συγκεκριμένα αλλεργιογόνα που προκαλούν συμπτώματα αλλεργικής ρινίτιδας. Η θεραπεία συνήθως ξεκινά λίγους μήνες πριν από την εποχή της γύρης και μια πορεία υπογλώσσιας ανοσοθεραπείας διαρκεί περίπου τρία χρόνια. Σε μια μελέτη, ασθενείς που έλαβαν υπογλώσσια ανοσοθεραπεία για τρία, τέσσερα ή πέντε χρόνια εμφάνισαν κλινικό όφελος που παρέμεινε για έως και οκτώ χρόνια.
Μια μελέτη του 2005 ανέλυσε 22 δοκιμές με 979 ασθενείς, ενώ μια άλλη ανασκόπηση το 2010 εξέτασε 60 δοκιμές με αρκετές χιλιάδες ασθενείς. Και οι δύο μελέτες βρήκαν ότι η υπογλώσσια ανοσοθεραπεία ήταν αποτελεσματική στη μείωση των συμπτωμάτων και στη χρήση φαρμάκων όπως τα αντιισταμινικά. Η έρευνα έδειξε επίσης ότι η υπογλώσσια ανοσοθεραπεία ήταν αποτελεσματική τόσο για τις εποχικές αλλεργίες όσο και για τις αλλεργίες όλου του χρόνου. Φαίνεται να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική για την αλλεργική ρινίτιδα που προκαλείται από γύρη χόρτου ή δέντρων. Πάντως, τα αποτελέσματα ήταν πιο ποικίλα στα παιδιά. Συνολικά, τα στοιχεία υποδεικνύουν ότι η υπογλώσσια ανοσοθεραπεία είναι ασφαλής και αποτελεσματική επιλογή θεραπείας για την αλλεργική ρινίτιδα στους ενήλικες. Χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να επιβεβαιωθεί η αποτελεσματικότητα για συγκεκριμένες γύρες καθώς και τα μακροπρόθεσμα οφέλη της.
Πρέπει να ξέρετε ότι η ανοσοθεραπεία απαιτεί δέσμευση για τακτικές θεραπείες και μπορεί να χρειαστούν αρκετοί μήνες ή και χρόνια για να δείτε τα πλήρη οφέλη της. Επιπλέον, δεν ανταποκρίνονται όλοι οι ασθενείς το ίδιο καλά και μπορεί να μην είναι η κατάλληλη επιλογή για όλους. Μπορεί να είναι όμως ένα πολύτιμο εργαλείο για όσους επιδιώκουν να μειώσουν τη συχνότητα και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων τους.
