Της Mary Bushell, The Conversation.
Η άνοιξη για μερικά άτομα φέρνει φαγούρα, κόκκινα μάτια, ρινική καταρροή, βουλωμένη μύτη και φτάρνισμα. Η αλλεργική ρινίτιδα προκαλείται όταν ένα αλλεργιογόνο εισέρχεται στη μύτη ή στα μάτια -τα αλλεργιογόνα διαφέρουν από άτομο σε άτομο.
Τα αερομεταφερόμενα αλλεργιογόνα είναι αβλαβείς ουσίες που ο οργανισμός έχει εσφαλμένα αναγνωρίσει ως επιβλαβείς. Αυτό πυροδοτεί μια ανοσολογική απόκριση, η οποία οδηγεί στην απελευθέρωση φλεγμονωδών χημικών ουσιών, μία από τις οποίες είναι η ισταμίνη. Τα κοινά εποχικά αλλεργιογόνα περιλαμβάνουν γύρη δέντρων, γρασιδιού και ζιζανίων, ενώ τα αλλεργιογόνα όλο το χρόνο περιλαμβάνουν τα ακάρεα σκόνης, τη μούχλα και το τρίχωμα των κατοικίδιων ζώων. Ποια φάρμακα μπορούν να αποτρέψουν ή να μειώσουν τα συμπτώματα των αλλεργιών λόγω γύρης και πώς λειτουργούν;
Αντιισταμινικά
Γνωρίζοντας ότι η απελευθέρωση της ισταμίνης είναι μια αιτία των συμπτωμάτων της αλλεργικής ρινίτιδας, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι τα αντιισταμινικά είναι ένα από τα πιο συχνά συνιστώμενα φάρμακα. Τα αντιισταμινικά εμποδίζουν την ισταμίνη να δεσμευτεί στους υποδοχείς ισταμίνης στο σώμα μειώνοντας έτσι τα συμπτώματα.
Γενικά υπάρχουν δύο τύποι αντιισταμινικών. Τα παλαιότερα που εισήχθησαν στη δεκαετία του 1940 και μπορεί να προκαλέσουν υπνηλία και τα νεότερα, που εισήχθησαν στη δεκαετία του 1980 και έχουν λιγότερο αυτή την παρενέργεια. Τα τελευταία περιλαμβάνουν τη βιλαστίνη (Allertine, Bilargen), τη σετιριζίνη (Zyrtec), τη λοραταδίνη (Claratyne) και τη φεξοφεναδίνη (Telfast, Fenasyn). Από τα νέα φάρμακα, η σετιριζίνη είναι πιο πιθανό να προκαλέσει καταστολή.
Τα παλαιότερα αντιισταμινικά (όπως η προμεθαζίνη) διασχίζουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, προκαλώντας υπνηλία ή ακόμη και ομίχλη εγκεφάλου την επόμενη μέρα. Έχουν παρενέργειες και πιθανές αλληλεπιδράσεις με φάρμακα και ως εκ τούτου έχουν μικρή θέση στη διαχείριση τη αλλεργικής ρινίτιδας. Τα νεότερα αντιισταμινικά είναι εξίσου αποτελεσματικά με τα παλαιότερα.
Τα αντιισταμινικά λαμβάνονται συνήθως από το στόμα (ως δισκίο ή διάλυμα) αλλά υπάρχουν και τοπικά σκευάσματα όπως ρινικά σπρέι (αζελαστίνη) και οι οφθαλμικές σταγόνες. Τα ρινικά σπρέι έχουν ίδια ή καλύτερη αποτελεσματικότητα από τα από του στόματος αντιισταμινικά. Η ατομική απόκριση όμως ποικίλλει ευρέως. Για αυτόν τον λόγο, μπορεί να χρειαστεί να δοκιμάσετε αρκετούς διαφορετικούς τύπους αντιισταμινικών για να δείτε ποιο λειτουργεί καλύτερα για εσάς.
Η αύξηση της δόσης ενός αντιισταμινικού ή ο συνδυασμός ενός από του στόματος και τοπικού αντιισταμινικού δεν παρέχει πρόσθετο όφελος. Η επιπλέον πληρωμή για μια επωνυμία δεν έχει μεγαλύτερο αποτέλεσμα από το γενόσημο (και τα δύο έχουν το ίδιο δραστικό συστατικό και είναι βιοϊσοδύναμα, που σημαίνει ότι έχουν τα ίδια αποτελέσματα για τους ασθενείς).
Ρινικά σπρέι
Εάν τα συμπτώματά σας δεν βελτιωθούν μόνο από τα αντιισταμινικά, συνιστάται συχνά ένα ρινικό σπρέι που περιέχει ένα κορτικοστεροειδές. Τα κορτικοστεροειδή εμποδίζουν την απελευθέρωση πολλών βασικών χημικών ουσιών που προκαλούν φλεγμονή. Ο τρόπος λειτουργίας τους είναι περίπλοκος: εν μέρει, τα κορτικοστεροειδή «απενεργοποιούν» την παραγωγή φλεγμονωδών διαμεσολαβητών όψιμης φάσης (κυτοκίνες και χημειοκίνες). Αυτό μειώνει τη μελλοντική απελευθέρωση περισσότερων φλεγμονωδών μεσολαβητών, γεγονός που μειώνει τη φλεγμονή.
Τα κορτικοστεροειδή και τα αντιισταμινικά έχουν διαφορετικούς μηχανισμούς δράσης. Έρευνες δείχνουν ότι τα κορτικοστεροειδή ρινικά σπρέι είναι πιο αποτελεσματικά από τα αντιισταμινικά στον έλεγχο της φαγούρας, της καταρροής και της συμφόρησης της μύτης. Και όταν ενσταλάσσονται στη μύτη μειώνουν επίσης τα οφθαλμικά συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας. Υπάρχουν επίσης ρινικά σπρέι που περιέχουν αντιισταμινικό και κορτικοστεροειδές.
Ενώ υπάρχει μια σειρά από κορτικοστεροειδή ρινικά σπρέι που περιέχουν διαφορετικά δραστικά συστατικά, μια μεγάλη μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2023 δείχνει ότι είναι εξίσου αποτελεσματικά μεταξύ τους και λειτουργούν καλύτερα όταν έχουν ληφθεί για αρκετές ημέρες.
Χρωμογλυκικό νάτριο
Ένα άλλο φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία των συμπτωμάτων της αλλεργικής ρινίτιδας είναι το χρωμογλυκικό νάτριο, το οποίο διατίθεται ως οφθαλμική σταγόνα και χωρίς ιατρική συνταγή στα φαρμακεία. Αυτό το φάρμακο είναι γνωστό ως σταθεροποιητής μαστοκυττάρων. Όπως υποδηλώνει το όνομα, σταθεροποιεί ή αποτρέπει τη διάσπαση των μαστοκυττάρων. Όταν τα μαστοκύτταρα διασπώνται, απελευθερώνουν ισταμίνη και άλλες χημικές ουσίες που προκαλούν φλεγμονή.
Αυτή η οφθαλμική σταγόνα είναι τόσο προληπτικό όσο και θεραπευτικό φάρμακο, που χρησιμοποιείται συνήθως πριν αρχίσουν οι αλλεργίες. Τα στοιχεία δείχνουν ότι είναι αποτελεσματικό στη μείωση των συμπτωμάτων της αλλεργικής επιπεφυκίτιδας (φλεγμονή των ματιών από αλλεργίες).
Αποσυμφορητικά
Τα αποσυμφορητικά συστέλλουν τα αιμοφόρα αγγεία. Μπορούν να ληφθούν από το στόμα, να χορηγηθούν ως ρινικό σπρέι ή να ενσταλαχτούν στα μάτια. Όταν χορηγούνται στα μάτια μειώνουν την ερυθρότητα και όταν χορηγούνται στη μύτη, σταματά η καταρροή.
Ωστόσο, τα αποσυμφορητικά πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο για μικρή διάρκεια και δεν είναι για μακροχρόνια χρήση. Στην πραγματικότητα, εάν ένα αποσυμφορητικό ρινικό σπρέι χρησιμοποιείται για περισσότερες από πέντε ημέρες, μπορεί να αντιμετωπίσετε μια παρενέργεια που ονομάζεται «ανάκαμψη συμφόρησης»: σοβαρή βουλωμένη μύτη.
Αλατόνερο
Διατίθενται επίσης ρινικά σπρέι φυσιολογικού ορού (αλμυρού νερού) ή προϊόντα έκπλυσης των αλλεργιογόνων για την ανακούφιση από την αλλεργική ρινίτιδα. Αν και δεν υπάρχουν πολλές μελέτες γι’ αυτό, η επίχυση με φυσιολογικό ορό μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας. Το αλατούχο διάλυμα είναι ασφαλές και δεν σχετίζεται με παρενέργειες. Σημειώστε ότι η ρινική έκπλυση με μη αποστειρωμένο νερό μπορεί να είναι επικίνδυνη.
Εάν υποφέρετε από συμπτώματα αλλεργικής ρινίτιδας και δεν είστε σίγουροι τι να δοκιμάσετε, μιλήστε με τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας, που μπορούν να σας καθοδηγήσουν και να εντοπίσουν την καλύτερη επιλογή για τα συμπτώματά σας, ανάλογα με τις ιατρικές καταστάσεις και τα φάρμακά σας.
Η ανοσοθεραπεία με αλλεργιογόνα είναι μια άλλη επιλογή που μπορούν να συζητήσουν οι πάσχοντες από αλλεργική ρινίτιδα, ωστόσο, δεν είναι μια γρήγορη λύση, καθώς η θεραπεία διαρκεί τρία έως πέντε χρόνια.
