Όλο και περισσότερα στοιχεία δείχνουν ότι το μαγείρεμα με φυσικό αέριο μπορεί να επιδεινώσει το άσθμα στα παιδιά. Το άσθμα είναι η πιο κοινή χρόνια ασθένεια μεταξύ των παιδιών, επηρεάζοντας περίπου 262 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και προκαλώντας 455.000 θανάτους το 2019, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Το μαγείρεμα με αέριο σε εσωτερικούς χώρους έχει συνδεθεί με το 12,7% όλων των περιπτώσεων παιδικού άσθματος στις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με μελέτη, η οποία συνέκρινε την επίδρασή με αυτή του παθητικού καπνίσματος. Περίπου το 35% των αμερικανικών κουζινών έχουν εστίες φυσικού αερίου. Προηγούμενες έρευνες έδειξαν ότι έχουν υψηλότερα επίπεδα διοξειδίου του αζώτου που με τη σειρά του έχει συνδεθεί με υψηλότερα ποσοστά άσθματος.
Η μελέτη χρησιμοποίησε την ίδια μέθοδο με μια άλλη του 2018, η οποία απέδωσε το 12,3% του παιδικού άσθματος στην Αυστραλία σε καύση αερίου. Χρησιμοποίησε μια μετα-ανάλυση του 2013 και 41 μελέτες για να προσδιορίσει τον κίνδυνο άσθματος για παιδιά σε σπίτια που χρησιμοποιούσαν κουζίνες υγραερίου. Συνδύασε αυτές τις πληροφορίες με δεδομένα απογραφής του 2019 από εννέα πολιτείες των ΗΠΑ.
Η περιβαλλοντική δεξαμενή σκέψης Rocky Mountain Institute ηγήθηκε της μελέτης, η οποία δημοσιεύθηκε στο International Journal of Environmental Research and Public Health. Ο επικεφαλής της μελέτης Τάλορ Γκρούενγουωλτ, επιστήμονας δεδομένων στην ομάδα υπεράσπισης της ηλεκτροκίνησης Rewiring America, είπε ότι τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι περίπου 650.000 παιδιά στις ΗΠΑ υποφέρουν από άσθμα και θα μπορούσαν να μην έχουν αν δεν εκτίθεντο σε εστίες υγραερίου. Υποδεικνύοντας έναν συγκρίσιμο κίνδυνο άσθματος από το παθητικό κάπνισμα, είπε ότι «η χρήση αερίου είναι σχεδόν σαν να μένει ένας καπνιστής στο σπίτι».
Η American Gas Association επέκρινε τη μελέτη ως στρατευμένη μαθηματική άσκηση που δεν προσθέτει καμία νέα επιστήμη. Και είπε ότι οι συγγραφείς της μελέτης «δεν πραγματοποίησαν μετρήσεις ή δοκιμές με βάση τη χρήση της συσκευής στην πραγματική ζωή, τα ποσοστά εκπομπών ή την έκθεση».
Τα υποπροϊόντα
Το φυσικό αέριο είναι εξαιρετικό για μαγείρεμα -ανάβει αμέσως και ρυθμίζεται εύκολα. Όμως η καύση αερίου παράγει μια ποικιλία υποπροϊόντων, μερικά σχετικά καλοήθη και άλλα όχι και τόσο για την ανθρώπινη υγεία. Και αυτό χωρίς καν να ληφθούν υπόψη οι ευρύτερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην υγεία, στις οποίες η καύση ορυκτών καυσίμων, όπως το φυσικό αέριο, είναι ο σημαντικότερος παράγοντας.
Το φυσικό αέριο που παρέχεται σε οικιακές συσκευές όπως οι σόμπες είναι σχεδόν όλο μεθάνιο, με ίχνη άλλων υδρογονανθράκων όπως το αιθάνιο και λίγο άζωτο και διοξείδιο του άνθρακα (CO2). Καίγεται πολύ αποτελεσματικά, όπως μπορείτε να δείτε από τις μπλε φλόγες που δεν καπνίζουν στην κουζίνα σας. Η διαδικασία απελευθερώνει CO2 και νερό, με ίχνη άλλων αερίων.
Για κάθε κιλό CO2 που παράγεται από την καύση φυσικού αερίου, απελευθερώνονται επίσης 34 γραμμάρια μονοξειδίου του άνθρακα, 79 γραμμάρια οξειδίων του αζώτου και 6 γραμμάρια διοξειδίου του θείου. Αρκετές μελέτες έχουν βρει ότι απελευθερώνεται και φορμαλδεΰδη. Η καύση του αερίου απελευθερώνει επίσης μικροσκοπικά σωματίδια αιθάλης, που συχνά αναφέρονται ως PM2.5 (σωματίδια με διάμετρο μικρότερη από 2,5 μικρά). Το μαγείρεμα με υγραέριο παράγει διπλάσια PM2,5 από τις ηλεκτρικές εστίες.
Το αέριο καίγεται πολύ πιο καθαρά από τον άνθρακα. Η καύση άνθρακα παράγει συνήθως 125 φορές περισσότερο διοξείδιο του θείου από το φυσικό αέριο και περίπου 700 φορές περισσότερα από τα επίπεδα PM2,5.
Όμως, ενώ μια συσκευή αερίου είναι πολύ λιγότερο ρυπογόνος από μια φωτιά άνθρακα, ορισμένες από τις εκπομπές μπορούν να συσσωρευτούν στο σπίτι και ενδεχομένως να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία. Ειδικότερα, το διοξείδιο του αζώτου και τα σωματίδια PM2,5 συνδέονται με κακή υγεία. Τα σωματίδια PM2,5 απελευθερώνονται μεταξύ άλλων από πυρκαγιές, καυσαέρια ντίζελ και θερμαντήρες ξύλου. Μπαίνουν βαθιά στους πνεύμονες και οι τοξίνες που μεταφέρονται στα σωματίδια απορροφώνται στην κυκλοφορία του αίματος.
Δεν είναι σαφές εάν οι κουζίνες υγραερίου αποτελούν σημαντική αιτία προβλημάτων υγείας, επειδή τα νοικοκυριά έχουν επίσης πολλές άλλες πιθανές πηγές ρύπανσης σε εσωτερικούς χώρους. Πολλά σπίτια χρησιμοποιούν θερμάστρες αερίου, οι οποίες παράγουν παρόμοιες εκπομπές με τις κουζίνες, και υπάρχουν πολλές πηγές φορμαλδεΰδης εκτός από την καύση φυσικού αερίου (όπως έπιπλα, κόλλες και χαλιά). Ο επιμερισμός των επιπτώσεων στην υγεία λόγω της καύσης του αερίου είναι επομένως περίπλοκο. Επειδή το διοξείδιο του αζώτου και τα σωματίδια PM2,5 έχουν αξιοσημείωτη επίδραση στην αναπνοή, σημαντικό μέρος της έρευνας έχει κατευθυνθεί στο άσθμα.
Οι επιπτώσεις από τις κουζίνες υγραερίου του άσθματος ενηλίκων δεν είναι ξεκάθαρες. Υπάρχουν όμως ισχυρές ενδείξεις επιπτώσεων στην υγεία των παιδιών. Μια μετα-ανάλυση στην Ολλανδία έδειξε ότι το μαγείρεμα με αέριο σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο άσθματος στα παιδιά. Οι συγγραφείς κατέληξαν στο συμπέρασμα: «Τα παιδιά που ζουν σε σπίτι όπου χρησιμοποιείται αέριο στο μαγείρεμα, έχουν 42% αυξημένο κίνδυνο να έχουν τρέχον άσθμα, 24% αυξημένο κίνδυνο άσθματος κατά τη διάρκεια της ζωής τους και συνολικά 32% αυξημένο κίνδυνο να έχουν τρέχον και άσθμα κατά τη διάρκεια της ζωής τους».
Μπορούμε να μειώσουμε τον κίνδυνο;
Σίγουρα. Ο καλός αερισμός θα μειώσει τα επίπεδα διοξειδίου του αζώτου και σωματιδίων PM2,5 στο σπίτι σας. Όταν χρησιμοποιούνται, οι απορροφητήρες μπορούν να είναι αποτελεσματικοί. Ακόμα κι αν δεν έχετε απορροφητήρα, η βελτίωση της φυσικής ροής αέρα στο σπίτι όχι μόνο θα μειώσει τα προϊόντα της καύσης αερίων που σχετίζονται με το άσθμα, αλλά θα μειώσει και άλλους οικιακούς ρύπους με συνολικά οφέλη για την υγεία.
Αν και δεν χρειάζεται να πετάξετε την κουζίνα σας, μπορείτε σίγουρα να κάνετε απλές ενέργειες για να μειώσετε τον κίνδυνο, ιδιαίτερα εάν έχετε παιδιά ή εάν κάποιος στο σπίτι σας είναι ασθματικός. Και όταν έρθει η ώρα να αντικαταστήσετε αυτή την κουζίνα, σκεφτείτε μια συσκευή χωρίς αέριο, καθώς θα έχει λιγότερες επιπτώσεις στην υγεία σας και θα μειώσει επίσης το αποτύπωμα άνθρακα.
