Γράφει η Χαριτωμένη Βαβούλη*
Η ηλιοθεραπεία δεν είναι ο καλύτερος τρόπος για να περνάει κανείς τον χρόνο του. Ενώ η επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας στο δέρμα μας μπορεί να είναι ευεργετική ή ακόμα και θεραπευτική, μπορεί επίσης να είναι και ιδιαιτέρως βλαπτική. Μελέτες δείχνουν ότι τόσο η υπεριώδης (UVA, UVB) όσο και η υπέρυθρη ακτινοβολία και το ορατό φως επηρεάζουν αρνητικά το δέρμα. Μπορούμε να αποτρέψουμε το ηλιακό έγκαυμα και να μειώσουμε τον κίνδυνο βλάβης από τον ήλιο. Τα βήματα που χρειάζεται να κάνουμε περιλαμβάνονται στις ακόλουθες οδηγίες:
- Είναι σημαντικό να περιορίσουμε την έκθεση στον ήλιο από τις 10 το πρωί έως τις 4 το απόγευμα, όταν οι υπεριώδεις ακτίνες είναι ισχυρότερες. Χρησιμοποιούμε καθημερινά αντηλιακό ευρέος φάσματος με υψηλή προστασία από τις ακτίνες UVA και UVB. Η επάλειψη χρειάζεται να γίνεται 20-30 λεπτά πριν την έκθεση στον ήλιο. Συνιστάται ανανέωση τουλάχιστον κάθε 2-3 ώρες, όταν βρισκόμαστε σε εξωτερικό χώρο και πιο συχνά μετά το κολύμπι και την εφίδρωση. Υπάρχουν αντηλιακά που μπορούν να εφαρμοστούν απευθείας πάνω σε βρεγμένο δέρμα (wet skin technology).
- Εφαρμογή επαρκούς ποσότητας σε όλες τις εκτεθειμένες περιοχές (περίπου 30 ml για όλο το σώμα και 2 ml για το πρόσωπο ενός ενήλικα). Χρειάζεται ομοιόμορφη κάλυψη και προσοχή σε σημεία επικίνδυνα για έγκαυμα που παραλείπονται όπως: η περιοχή γύρω από τα μάτια, τα χείλη, τα αυτιά, ο λαιμός, ο αυχένας.
- Συνιστούμε υποαλλεργικά αντιηλιακά χωρίς συστατικά που μπορούν να προκαλέσουν φωτοαλλεργία. Προσέχουμε την έκθεση στον ήλιο όταν παίρνουμε φάρμακα τα οποία αυξάνουν την ευαισθησία του δέρματος.
- Φοράμε καπέλο με φαρδύ γείσο, μακρυμάνικα πουκάμισα, μακριά παντελόνια. Προτιμούμε υφάσματα σκούρα με σφιχτή πλέξη που δεν φεγγίζουν. Προτείνουμε ρούχα ειδικής ύφανσης με ενσωματωμένο δείκτη προστασίας από την υπεριώδη ακτινοβολία, που είναι ένας εύκολος τρόπος για να προστατέψουμε το δέρμα από τον ήλιο, εάν θέλουμε να αποφύγουμε τα αντιηλιακά. Αυτά τα ρούχα βαθμολογούνται από το UPF (Ultraviolet Protection Factor). Ένα ρούχο με UPF 50 θα μπλοκάρει το 98% όλων των ακτίνων UVA και UVB.
- Χρησιμοποιούμε γυαλιά ηλίου που φιλτράρουν τις ακτίνες UV οι οποίες προκαλούν βλάβες και στα μάτια (π.χ. έγκαυμα στον κερατοειδή χιτώνα, καταρράκτη, εκφύλιση ωχράς κηλίδας, καρκίνο, μελάνωμα).
- Το αντηλιακό δεν είναι μόνο για την παραλία. Χρησιμοποιείται όλο τον χρόνο ακόμα και όταν έχει συννεφιά. Στη διάρκεια μιας φωτεινής, συννεφιασμένης μέρας με λίγα σύννεφα, είναι πιθανό να απορροφηθεί το 60-85% της υπεριώδους ακτινοβολίας που υπάρχει σε μια καθαρή και φωτεινή ημέρα. Είναι λάθος η μη επάλειψη το απόγευμα. Η UVA υπάρχει σε όλη τη διάρκεια της ημέρας, από την ανατολή ως τη δύση του ηλίου.
- Κάθε προϊόν διατηρεί τη σύνθεσή του και άρα και την αποτελεσματικότητά του όταν φυλάσσεται σε συγκεκριμένες θερμοκρασίες. Πάνω από αυτές αλλοιώνεται η χημική του σύνθεση. Το αντιηλιακό έχει επίσης ημερομηνία λήξης. Ιδανικά φυλάσσεται στο ψυγείο. Προτείνεται ανανέωση κάθε 6 έως 12 μήνες και προτιμώνται μικρές συσκευασίες.
- Τα βρέφη έως 6 μηνών δεν πρέπει να εκτίθενται άμεσα στον ήλιο. Στην ευαίσθητη αυτή περίοδο, όπου το δέρμα είναι πολύ λεπτό, με ανώριμη λειτουργία φραγμού και μειωμένη ικανότητα παραγωγής μελανίνης, προτιμούμε να μη γίνεται χρήση αντηλιακών προϊόντων, αλλά χρήση ειδικών σκιάστρων και κάλυψη με προστατευτικά ρούχα. Σε μεγαλύτερα βρέφη και έως την ηλικία των 2 ετών, εφαρμόζουμε τις ίδιες γενικές αρχές, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αντηλιακό με φυσικά φίλτρα και υψηλό δείκτη SPF 50/50+ στα ακάλυπτα μέρη. Στα παιδιά 2-12 ετών επιλέγουμε αντηλιακά με SPF 30/50/50+ που περιέχουν φυσικά ή/και χημικά φίλτρα και ειδική σύνθεση για εύκολη εφαρμογή.
Η Χαριτωμένη Βαβούλη είναι Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος, Επιμελήτρια Α’ στο Νοσοκομείο “Ανδρέας Συγγρός”.
