Φτιαγμένο από μήλα που έχουν υποστεί ζύμωση και φυσικά πλούσιο σε οξικό οξύ, το μηλόξυδο είναι δημοφιλές τα τελευταία χρόνια για τα υποτιθέμενα οφέλη του για την υγεία -από αντιβακτηριακές ιδιότητες έως αντιοξειδωτικές επιδράσεις και δυνατότητα διαχείρισης των σακχάρων στο αίμα.
Η προέλευσή του ως τονωτικό υγείας εκτείνεται πολύ πιο πίσω. Ο Ιπποκράτης το χρησιμοποιούσε για τη θεραπεία δερματικών πληγών και πυρετού.
Μια πειραματική μελέτη εξέτασε εάν το μηλόξυδο θα μπορούσε να είναι αποτελεσματικό στο αδυνάτισμα, τη μείωση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα και τη μείωση των λιπιδίων του αίματος (χοληστερόλη και τριγλυκερίδια). Τα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι θα μπορούσε να μειώσει και τα τρία -αλλά δεν είναι τόσο εύκολο όσο το να πίνετε ένα ρόφημα μηλόξυδου την ημέρα.
Μια ομάδα επιστημόνων στο Λίβανο πραγματοποίησε μια διπλά τυφλή, τυχαιοποιημένη, κλινική δοκιμή σε μια ομάδα υπέρβαρων και παχύσαρκων νέων ηλικίας 12-25 ετών. Οι ερευνητές μοίρασαν τυχαία 30 συμμετέχοντες σε μία από τις τέσσερις ομάδες. Οι συμμετέχοντες έλαβαν οδηγίες να καταναλώνουν είτε 5, 10 ή 15 ml μηλόξυδο αραιωμένο σε 250 ml νερό κάθε πρωί πριν φάνε οτιδήποτε για 12 εβδομάδες. Μια ομάδα ελέγχου κατανάλωσε ένα ανενεργό ποτό ( εικονικό σκεύασμα) φτιαγμένο από γαλακτικό οξύ που προστέθηκε στο νερό για να έχει την ίδια εμφάνιση και γεύση.
Τυπικά αυτού του είδους η μελέτη παρέχει στοιχεία υψηλής ποιότητας καθώς μπορεί να δείξει την αιτία και το αποτέλεσμα -δηλαδή η παρέμβαση (μηλόξυδο σε αυτή την περίπτωση) οδηγεί σε ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Η μελέτη ήταν διπλά τυφλή, πράγμα που σημαίνει ότι ούτε οι συμμετέχοντες ούτε οι επιστήμονες που συμμετείχαν στη συλλογή των δεδομένων γνώριζαν ποιος ήταν σε ποια ομάδα.
Λοιπόν, τι βρήκαν; Μετά από μια περίοδο τριών μηνών, η κατανάλωση μηλόξυδου συνδέθηκε με σημαντικές πτώσεις στο σωματικό βάρος και στο δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ). Κατά μέσο όρο, όσοι έπιναν μηλόξυδο κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου έχασαν 6-8 κιλά βάρος και μείωσαν τον ΔΜΣ τους κατά 2,7-3 βαθμούς, ανάλογα με τη δόση. Έδειξαν επίσης σημαντικές μειώσεις στην περιφέρεια της μέσης και των γοφών.
Οι συγγραφείς αναφέρουν επίσης σημαντικές μειώσεις στα επίπεδα γλυκόζης, τριγλυκεριδίων και χοληστερόλης στις ομάδες του μηλίτη μήλου. Αυτό το εύρημα απηχεί προηγούμενες μελέτες. Η ομάδα εικονικού φαρμάκου, στην οποία χορηγήθηκε νερό με γαλακτικό οξύ, είχε πολύ μικρότερες μειώσεις στο βάρος και στο ΔΜΣ. Επίσης, δεν υπήρξαν σημαντικές μειώσεις στη γλυκόζη και τα λιπίδια του αίματος.
Από μελέτες σε ζώα, πιστεύεται ότι το οξικό οξύ στο μηλόξυδο μπορεί να επηρεάσει την έκφραση των γονιδίων που εμπλέκονται στην καύση λιπών για ενέργεια. Η νέα μελέτη δεν διερεύνησε εάν αυτός ο μηχανισμός εμπλέκεται σε οποιαδήποτε απώλεια βάρους.
Είναι καλά νέα; Αν και η μελέτη φαίνεται πολλά υποσχόμενη, υπάρχουν και λόγοι για προσοχή. Πρώτον, οι συμμετέχοντες στη μελέτη ήταν ηλικίας από 12 έως 25 ετών, επομένως δεν μπορούμε να πούμε εάν τα αποτελέσματα θα μπορούσαν να ισχύουν για όλους. Οι στατιστικές μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν στη μελέτη δεν μας επιτρέπουν να πούμε με σιγουριά ότι η ίδια απώλεια βάρους θα συνέβαινε ξανά εάν η μελέτη επαναλαμβανόταν.
Και ενώ οι ερευνητές διατήρησαν αρχεία για τη διατροφή και την άσκηση των συμμετεχόντων κατά τη διάρκεια της μελέτης, αυτά δεν δημοσιεύτηκαν στην εργασία. Αυτό καθιστά δύσκολο να προσδιοριστεί εάν η δίαιτα ή η άσκηση μπορεί να είχαν το πραγματικό αντίκτυπο. Δεν γνωρίζουμε αν οι συμμετέχοντες άλλαξαν την ποσότητα που έφαγαν ή τα είδη φαγητού που έφαγαν ή αν άλλαξαν τα επίπεδα άσκησής τους.
Η μελέτη χρησιμοποίησε ένα εικονικό σκεύασμα με όσο το δυνατόν ίδια εμφάνιση και γεύση με τη δραστική θεραπεία. Αλλά οι άνθρωποι μπορεί ακόμα να είναι σε θέση να προσδιορίσουν τις διαφορές. Οι ερευνητές μπορούν να ζητήσουν από τους συμμετέχοντες στο τέλος μιας μελέτης να μαντέψουν σε ποια ομάδα βρίσκονταν για να δοκιμάσουν την ακεραιότητα του εικονικού φαρμάκου. Δυστυχώς αυτό δεν έγινε σε αυτή τη μελέτη, επομένως δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι αν οι συμμετέχοντες γνώριζαν ή όχι τι έπιναν.
Τέλος, οι συγγραφείς δεν αναφέρουν εάν κάποιος εγκατέλειψε τη μελέτη. Αυτό θα μπορούσε να είναι σημαντικό και να επηρεάσει τα αποτελέσματα εάν άτομα που δεν έχασαν βάρος τα παράτησαν λόγω έλλειψης κινήτρων.
Άλλες ανησυχίες; Το μηλόξυδο είναι όξινο και υπάρχουν ανησυχίες ότι μπορεί να διαβρώσει το σμάλτο των δοντιών. Αυτό μπορεί να είναι πρόβλημα με οποιαδήποτε όξινα ποτά, συμπεριλαμβανομένων των ανθρακούχων ποτών, του νερού με λεμόνι και του χυμού πορτοκαλιού. Για να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος όξινης διάβρωσης, ορισμένοι οδοντίατροι συνιστούν να ξεπλένετε το στόμα σας με νερό μετά την κατανάλωση όξινων ποτών -επίσης αποφύγετε το βούρτσισμα των δοντιών αμέσως μετά το ποτό. Καλό είναι να πίνετε το ποτό με
καλαμάκι για να ελαχιστοποιήσετε την επαφή με τα δόντια.
Αυτή η μελέτη παρέχει ορισμένα στοιχεία για τη σχέση μεταξύ μηλόξυδου και απώλειας βάρους. Προτού όμως οι επαγγελματίες υγείας μπορέσουν να το προτείνουν ως στρατηγική απώλειας βάρους, χρειάζονται μεγαλύτερες και καλύτερα διεξαγόμενες μελέτες σε ένα ευρύτερο ηλικιακό εύρος. Μια τέτοια έρευνα θα πρέπει να γίνει παράλληλα με μια ελεγχόμενη διατροφή και άσκηση σε όλους τους συμμετέχοντες. Αυτό θα παρείχε πιο ισχυρές αποδείξεις ότι το μηλόξυδο θα μπορούσε να είναι χρήσιμο βοήθημα για την απώλεια βάρους. Ωστόσο, αν δεν σας πειράζει η γεύση του μηλόξυδου, μπορείτε να δοκιμάσετε να πιείτε λίγο για απώλεια βάρους, παράλληλα με μια υγιεινή ισορροπημένη και ποικίλη διατροφική πρόσληψη. Αυτή η μελέτη δεν προτείνει ότι οι άνθρωποι μπορούν να τρώνε ό,τι τους αρέσει και να πίνουν μηλόξυδο ως τρόπο ελέγχου του βάρους.