Μια μελέτη που διεξήχθη σε ποντίκια βρήκε πώς η παχυσαρκία και μια δίαιτα πλούσια σε λιπαρά μπορεί να επιταχύνουν τη γήρανση στα αιμοφόρα αγγεία που παρέχουν αίμα στον εγκέφαλο.
Η εργασία παρουσιάστηκε στο American Physiology Summit, την εμβληματική ετήσια συνάντηση της Αμερικανικής Φυσιολογικής Εταιρείας, στο Λονγκ Μπιτς της Καλιφόρνια.
Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι η παχυσαρκία και η κακή διατροφή μπορεί να προκαλέσουν συσσώρευση βλάβης στα αιμοφόρα αγγεία, μειώνοντας την παροχή οξυγόνου σε μέρη του εγκεφάλου και οδηγώντας τελικά σε γνωστική εξασθένηση.
Η μελέτη θα μπορούσε να βοηθήσει τους επιστήμονες να βρουν τρόπους να παρέμβουν και να διατηρήσουν τη λειτουργία του εγκεφάλου σε άτομα με παχυσαρκία, η οποία εκτιμάται ότι επηρεάζει περίπου το 42% των ενηλίκων των ΗΠΑ.
«Αυτό το έργο υπογραμμίζει τους κρίσιμους ρόλους των αγγειακών παραγόντων και της κυτταρικής γήρανσης στη γνωστική επιδείνωση, εντοπίζοντας νέους πιθανούς θεραπευτικούς στόχους για την πρόληψη και τη θεραπεία της άνοιας», δήλωσε η Sharon Negri, πρώτη συγγραφέας της μελέτης.
Προηγούμενη έρευνα είχε βρει ισχυρούς δεσμούς μεταξύ της παχυσαρκίας στη μέση ηλικία και του αυξημένου κινδύνου γνωστικής έκπτωσης και άνοιας αργότερα στη ζωή. Οι επιστήμονες προσπάθησαν να αποκαλύψουν τους μηχανισμούς πίσω από αυτή τη συσχέτιση, με ιδιαίτερη έμφαση στο ρόλο της διατροφής και της αγγειακής υγείας.
Για να γίνει αυτό, μελέτησαν τον αντίκτυπο μιας δίαιτας υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά στη ροή του αίματος στον εγκέφαλο και στην απόδοση της μνήμης σε ηλικιωμένα παχύσαρκα ποντίκια.
Χρησιμοποιώντας ένα ειδικό μοντέλο ποντικιού, μπόρεσαν επίσης να μετρήσουν την κυτταρική γήρανση, μια διαδικασία κατά την οποία τα κύτταρα σταματούν να διαιρούνται και να δημιουργούν νέα κύτταρα. Η κυτταρική γήρανση αυξάνεται με την ηλικία και συμβάλλει σε μια ποικιλία ασθενειών.
«Η παχυσαρκία μπορεί να κάνει τα κύτταρα στα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου να γερνούν πιο γρήγορα και να φτάσουν στη γήρανση», είπε η Negri. «Εάν διαπιστωθεί σύνδεση μεταξύ παχυσαρκίας και κυτταρικής γήρανσης, θα μπορούσε να ανοίξει νέες γραμμές έρευνας με στόχο τη διερεύνηση θεραπευτικών οδών για την πρόληψη ή την επιβράδυνση της εξέλιξης της γήρανσης, με τη δυνατότητα να μετριαστούν προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την παχυσαρκία, συμπεριλαμβανομένης της γνωστικής έκπτωσης».
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι μετά από τρεις μήνες, τα ποντίκια που τρέφονταν με δίαιτα πλούσια σε λιπαρά είχαν αυξημένη κυτταρική γήρανση και μειωμένη πυκνότητα υγιών αιμοφόρων αγγείων στον εγκέφαλο, καθώς και ενδείξεις μειωμένης μάθησης σε ένα τεστ λαβύρινθου, σε σύγκριση με ποντίκια κανονικού βάρους που ταΐστηκαν τυπική δίαιτα.
Επιπλέον, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η αφαίρεση των γηρασμένων κυττάρων χρησιμοποιώντας το Navitoclax, ένα ερευνητικό φάρμακο για τον καρκίνο που σκοτώνει επιλεκτικά τα γηρασμένα κύτταρα, βελτίωσε τα χαρακτηριστικά των αγγείων του εγκεφάλου.
Εάν περαιτέρω πειράματα επιβεβαιώσουν ότι είναι δυνατό να αντιστραφούν οι επιβλαβείς συνέπειες της γήρανσης, το επόμενο σχέδιο των ερευνητών είναι να αξιολογήσουν εάν διάφορες παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην πρόληψη ή τη μείωση της γνωστικής εξασθένησης που προκαλείται από την παχυσαρκία.
