Του Duane Mellor, The Conversation.
Όταν πρόκειται για γαλακτοκομικά προϊόντα, τείνετε να αγοράζετε προϊόντα πλήρους ή χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά; Για πολλούς, η επιλογή χαμηλών λιπαρών μπορεί να φαίνεται ως η πιο «υγιεινή» επιλογή.
Πράγματι, μια έρευνα του 2020 στις ΗΠΑ διαπίστωσε ότι στους 1.000 ερωτηθέντες, ένας στους τρεις αναζήτησε τροφές ή ποτά με «χαμηλά λιπαρά» ή «μειωμένα λιπαρά», με τα γαλακτοκομικά να είναι η πιο κοινή κατηγορία τροφίμων για επιλογές χαμηλών λιπαρών. Είναι όμως πραγματικά καλύτερα για εμάς το γάλα, το τυρί, το γιαούρτι και το βούτυρο με χαμηλά λιπαρά;
Πολλές κυβερνήσεις και φορείς δημόσιας υγείας συνιστούν τα γαλακτοκομικά ως βασικό μέρος μιας υγιεινής διατροφής (αν και είναι απολύτως δυνατό να είσαι υγιής χωρίς αυτά, όπως πολλοί άνθρωποι σε όλο τον κόσμο).
Το γάλα χαμηλών λιπαρών παρασκευάζεται αφαιρώντας την κρέμα από το γάλα. Έτσι, μπορείτε να πάρετε πλήρες γάλα (3,5% λιπαρά), ημιαποβουτυρωμένο ή μισό λιπαρό γάλα (1,8% λιπαρά) ή πλήρως αποβουτυρωμένο γάλα (0,1%-0,3% λιπαρά). Η ίδια διαδικασία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παρασκευή τυριών και γιαουρτιών με χαμηλά λιπαρά. Ωστόσο, η αφαίρεση του λίπους μπορεί να επηρεάσει το πώς στεγνώνει το τυρί και πώς αναπτύσσονται οι γεύσεις κατά την ωρίμανση.
Οι περισσότερες σχετικές διατροφικές οδηγίες ενθαρρύνουν την κατανάλωση γαλακτοκομικών με χαμηλά λιπαρά, εκτός από τα πολύ μικρά παιδιά. Αλλά μια ανασκόπηση της διαθέσιμης έρευνας διαπίστωσε ότι τα παιδιά που κατανάλωναν γαλακτοκομικά με πλήρη λιπαρά ήταν πιο υγιή και πιο αδύνατα από εκείνα που κατανάλωναν γαλακτοκομικά με μειωμένα λιπαρά.
Θα μπορούσε να είναι ότι οικογένειες που τείνουν να έχουν ιστορικό διαβίωσης με προβλήματα υγείας που σχετίζονται με τη διατροφή ή υψηλότερο σωματικό βάρος να είναι πιο πιθανό να τρώνε προϊόντα με χαμηλά λιπαρά. Μια εναλλακτική άποψη είναι ότι τα πλήρη σε λιπαρά γαλακτοκομικά προϊόντα μπορεί να είναι πιο χορταστικά και να βοηθούν στη ρύθμιση της όρεξης, που σημαίνει ότι οι άνθρωποι τρώνε λιγότερο συνολικά. Είτε έτσι είτε αλλιώς, αυτές οι παρατηρήσεις στα παιδιά έχουν παρατηρηθεί και σε ενήλικες.
Εξήγηση της επιστήμης
Δεν είναι μόνο ότι τα γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά μπορεί να μην είναι καλύτερα για την υγεία μας. Υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι ορισμένα από τα λιπαρά οξέα που βρίσκονται στα γαλακτοκομικά λίπη μπορεί πραγματικά να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών παθήσεων και διαβήτη τύπου 2. Πράγματι, φαίνεται ότι η υψηλότερη πρόσληψη γαλακτοκομικών προϊόντων που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το γιαούρτι με πλήρη λιπαρά χωρίς ζάχαρη και ορισμένα τυριά, μπορεί να σχετίζεται με χαμηλότερους κινδύνους καρδιακών παθήσεων και διαβήτη τύπου 2.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι τα πιθανά οφέλη για την υγεία που συνδέονται με τα γαλακτοκομικά τρόφιμα δεν επεκτείνονται στο βούτυρο ούτε στο γάλα, αλλά συνδέονται σε μεγάλο βαθμό με την πρόσληψη γιαουρτιού και ορισμένων τύπων τυριών.
Υπάρχει επίσης ένας μύθος ότι το γάλα και το τυρί με χαμηλά λιπαρά μπορούν να οδηγήσουν σε αύξηση βάρους, αλλά αυτό είναι λάθος. Φαίνεται να βασίζεται σε ιστορικές πρακτικές καλλιέργειας που χρησιμοποιούσαν το αποβουτυρωμένο γάλα που είχε απομείνει από την παρασκευή κρέμας για να παχαίνουν χοιρίδια.
Δεδομένων των ελάχιστων αποδεικτικών στοιχείων, γιατί τόσες πολλές οδηγίες υγιεινής διατροφής συνιστούν να επιλέγουμε εκδόσεις γαλακτοκομικών προϊόντων με χαμηλά ή μειωμένα λιπαρά; Έρευνες διαπίστωσαν ότι η υψηλότερη πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών οξέων συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, διαβήτη τύπου 2 και άνοιας. Αλλά αυτή η έρευνα εξετάζει τα κορεσμένα λιπαρά οξέα γενικά και όχι ειδικά τα κορεσμένα λιπαρά οξέα που βρίσκονται στα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα οποία έχει αποδειχθεί τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικες ότι είναι δυνητικά ωφέλιμα για την υγεία. Αυτό πιστεύεται ότι έχει να κάνει με τον τρόπο που ζυμώνονται αυτά τα τρόφιμα.
Επομένως, αυτές οι συστάσεις αποτελούν μέρος προτάσεων για τον ευρύτερο περιορισμό της συνολικής πρόσληψης λίπους, παρά επειδή τα γαλακτοκομικά με πλήρη λιπαρά είναι «κακά» για την υγεία. Η αλλαγή από το πλήρες γάλα σε ημιαποβουτυρωμένο γάλα είναι πιθανό να εξοικονομήσει στον μέσο άνθρωπο λιγότερο από 50 θερμίδες την ημέρα. Αυτό σημαίνει ότι, ακόμη και όταν εξετάζουμε τις θερμίδες και την ενέργεια, η επίδραση της μείωσης του λίπους είναι μικρή.
Έτσι, εάν καταναλώνετε γαλακτοκομικά προϊόντα, είναι πιθανό ότι δεν χρειάζεται να ανησυχείτε πολύ για την περιεκτικότητα σε λιπαρά. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα όταν πρόκειται για γιαούρτι και τυρί χωρίς ζάχαρη, τα οποία όταν καταναλώνονται με πλήρη λιπαρά φαίνεται να έχουν πιθανά οφέλη για την υγεία.
