Κάτω από την ίδια κατηγορία φαρμάκων με τις θεραπείες για τον διαβήτη τύπου 2 -παρεμβάσεις που οι γιατροί συνταγογραφούν εδώ και δεκαετίες- τα νέα φάρμακα απώλειας βάρους όπως το Ozempic και το Wegovy βοηθούν στη ρύθμιση των ενδείξεων πείνας των ασθενών, προσφέροντας τους ένα σκαλοπάτι για μακροχρόνιες αλλαγές στον τρόπο ζωής.
Μετά την ανακοίνωση της φαρμακευτικής εταιρείας Eli Lilly για έναρξη μιας διαδικτυακής πύλης για τη σύνδεση των καταναλωτών με τα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας, το ενδιαφέρον για τα φάρμακα για την απώλεια βάρους έχει εκτοξευθεί στο διαδίκτυο.
Σύμφωνα με την Δρ. Catherine Varney, διευθύντρια ιατρικής παχυσαρκίας στο University of Virginia Health και επίκουρη καθηγήτρια οικογενειακής ιατρικής, περίπου το 70% των Αμερικανών εμπίπτουν στις κατηγορίες υπέρβαρων ή παχύσαρκων, καταδεικνύοντας μια αυξανόμενη ανάγκη για παρεμβάσεις παχυσαρκίας.
Ενώ η ίδια κατηγορία φαρμάκων έχει συνταγογραφηθεί για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2 για περισσότερες από δύο δεκαετίες, η χρήση αυτών των φαρμάκων για απώλεια βάρους είναι ένα θέμα που συζητείται έντονα, με πολλές παρανοήσεις σχετικά με την ασφάλειά τους. Για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης, η Varney στάθηκε σε πέντε κοινές παρανοήσεις σχετικά με τα φάρμακα για την απώλεια βάρους.
Παρανόηση 1: Οι φαρμακευτικές εταιρείες πωλούν φάρμακα απώλειας βάρους απευθείας σε ασθενείς
Στις 4 Ιανουαρίου, η Eli Lilly ανακοίνωσε την κυκλοφορία του LillyDirect, μιας διαδικτυακής πύλης ασθενών που αυξάνει την πρόσβαση σε φάρμακα απώλειας βάρους για ασθενείς που πληρούν συγκεκριμένες απαιτήσεις. Η Varney είπε: «Νομίζω ότι αρχικά όταν οι άνθρωποι το άκουσαν αυτό, σκέφτηκαν: περιμένετε ένα λεπτό, η Eli Lilly πουλά αυτά τα φάρμακα απευθείας σε ασθενείς;».
Η πραγματικότητα είναι ότι η πλατφόρμα της Eli Lilly συνδέει τους ασθενείς με μια πλατφόρμα τηλεϊατρικής τρίτων που με τη σειρά της συνδέει ασθενείς οι οποίοι ενδιαφέρονται για φάρμακα απώλειας βάρους με παρόχους που μπορούν να τα συνταγογραφήσουν. Για τη λήψη του φαρμάκου εξακολουθεί να απαιτείται συνταγή από γιατρό.
Η Varney σημειώνει ότι η διαδικτυακή πύλη μπορεί να αυξήσει την προσβασιμότητα και την ευαισθητοποίηση για αυτές τις θεραπείες παχυσαρκίας, αλλά θα μπορούσε να οδηγήσει σε υπερβολική έμφαση στον ρόλο της φαρμακευτικής αγωγής στη θεραπεία της νόσου. «Δεν είναι ένα μαγικό χάπι», είπε. «Δεν είναι μια θαυματουργή απάντηση. Είναι ένα εργαλείο που βοηθάει να γίνουν οι διατροφικές αλλαγές πολύ πιο εύκολα».
Παρανόηση 2: «Όλοι παίρνουν αυτά τα φάρμακα»
Το αυξανόμενο ενδιαφέρον για φάρμακα απώλειας βάρους όπως το Wegovy και η φαιντερμίνη μπορεί να κάνει ορισμένους να πιστεύουν ότι περισσότεροι ασθενείς λαμβάνουν αυτά τα συνταγογραφούμενα φάρμακα από ό,τι στην πραγματικότητα. «Υπάρχει η αίσθηση ότι όλοι παίρνουν φάρμακα για απώλεια βάρους επειδή είναι παντού στα social media», είπε η Varney. Σύμφωνα με τον Varney, λιγότερο από το 2% των ασθενών που είναι επιλέξιμοι για φάρμακα κατά της παχυσαρκίας έχουν πάρει συνταγή «σε σύγκριση με το 85% των ασθενών με διαβήτη τύπου 2 που λαμβάνουν θεραπείες για αυτήν την ασθένεια».
Παρανόηση 3: Τα φάρμακα για την απώλεια βάρους προκαλούν αυτοκτονικό ιδεασμό
Τον Ιούλιο, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων άρχισε να εξετάζει αναφορές ασθενών ότι προκάλεσαν αυτοτραυματισμό ή είχαν αυτοκτονικό ιδεασμό μετά τη λήψη φαρμάκων απώλειας βάρους που περιέχουν σεμαγλουτίδη. Αυτές οι αναφορές για τάσεις αυτοκτονίας εξέπληξαν τη Varney επειδή παρατήρησε αντίθετες τάσεις στους ασθενείς της. «Στην κλινική μας, οι ασθενείς που λαμβάνουν αυτά τα φάρμακα που έχουν επίσης κατάθλιψη και άγχος έχουν βελτίωση της ψυχικής υγείας», είπε. «Από φυσιολογική άποψη, αυτό ήταν λογικό για μένα, επειδή οι υποδοχείς βρίσκονται επίσης την περιοχή του εγκεφάλου που ευθύνεται για την κατάθλιψη και το άγχος».
Σε συνεργασία με τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας και την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Φαρμάκων, μια μετα-ανάλυση που διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο Case Western δεν έδειξε καμία σχέση μεταξύ των φαρμάκων κατά της παχυσαρκίας και του αυξημένου αυτοκτονικού ιδεασμού. «Αν κοιτάξετε τη μελέτη λίγο βαθύτερα υπήρχε μειωμένος κίνδυνος του αυτοκτονικού ιδεασμού σε γυναίκες, άνδρες και σε κάθε φυλετική ομάδα», είπε η Varney. «Αυτό που βλέπουμε είναι βελτιώσεις στην ψυχική υγεία και τη μεταβολική υγεία. Είναι πραγματικά συναρπαστικό για εμάς να βλέπουμε μόνο περαιτέρω στοιχεία για τα οφέλη αυτών των φαρμάκων πέρα από την απώλεια βάρους».
Παρανόηση 4: Τα φάρμακα απώλειας βάρους από μόνα τους μπορούν να θεραπεύσουν την παχυσαρκία
Τα φάρμακα για την απώλεια βάρους δεν είναι μια θαυματουργή θεραπεία για την παχυσαρκία, αλλά αυτά τα φάρμακα προσφέρουν ένα σκαλοπάτι για την καθιέρωση μακροχρόνιων αλλαγών στον τρόπο ζωής. «Η θεραπεία της παχυσαρκίας είναι πολύπλοκη και η φαρμακευτική αγωγή από μόνη της δεν αρκεί για όσους τη χρειάζονται», είπε η Varney. «Πρέπει να γίνεται σε συνδυασμό με διατροφικές αλλαγές και άσκηση».
Οι ορμόνες του εντέρου έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην αποστολή ενδείξεων πείνας στον εγκέφαλο. Συχνά, οι ασθενείς με παχυσαρκία έχουν μια ορμονική ανισορροπία που προκαλεί απορρύθμιση στα σημάδια της πείνας τους. Με την καταστολή της όρεξης των ασθενών, τα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας μπορούν να διευκολύνουν τη ρύθμιση της πρόσληψης τροφής. «Όταν κάποιος έχει ΔΜΣ 40 ή μεγαλύτερο, θέτει αυτό το άτομο σε πολύ υψηλό κίνδυνο τραυματισμού εάν ασκείται, μόνο και μόνο λόγω του υπερβολικού βάρους», είπε η Varney. Τα φάρμακα απώλειας βάρους βοηθούν τους ασθενείς να χάσουν κιλά, κάτι που απαιτείται για την ασφαλή άσκηση.
Η Varney είπε ότι οι επαγγελματίες του ιατρικού τομέα πρέπει να παρέχουν ολοκληρωμένη φροντίδα στους ασθενείς που λαμβάνουν αυτά τα φάρμακα απώλειας βάρους για να τα κάνουν αποτελεσματικά. «Βεβαιωθείτε ότι ο συνταγογράφος σας ασχολείται επίσης με τις διατροφικές αλλαγές, την άσκηση και την επίδραση του στρες και του ύπνου στην απώλεια βάρους», είπε.
Παρανόηση 5: Τα φάρμακα για την απώλεια βάρους είναι η «εύκολη διέξοδος»
«Όταν οι άνθρωποι λένε ότι είτε τα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας είτε η βαριατρική χειρουργική είναι η εύκολη διέξοδος, λέω, “τότε μάλλον δεν υπέφεραν ποτέ από παχυσαρκία”. Δεν υπάρχει τίποτα εύκολο στο να χάσεις βάρος», λέει η Varney. «Τα άτομα με παχυσαρκία έχουν συχνά ορμονικές ανισορροπίες που δυσκολεύουν τον εγκέφαλο να αισθάνεται κορεσμένος από πείνα. Αυτό που κάνουν τα φάρμακα και οι παρεμβάσεις είναι να φτάνουν εκεί όπου οι ασθενείς παίζουν σε ίσους όρους ανταγωνισμού».
