Τα συμπτώματα για τους ασθενείς με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου βελτιώθηκαν πολύ με την κατανάλωση λιγότερης ζάχαρης και αμύλου όσο και για εκείνους που ακολούθησαν τη δίαιτα χαμηλών FODMAP η οποία συνιστάται επί του παρόντος στους ασθενείς. Τα FODMAP είναι μια κατηγορία φυτικών ινών (ζυμώσιμοι ολιγοσακχαρίτες, δισακχαρίτες, μονοσακχαρίτες και πολυόλες).
Τα αποτελέσματα, που παρουσιάστηκαν σε μια νέα μελέτη από το Πανεπιστήμιο Lund στη Σουηδία, δείχνουν επίσης ότι η απώλεια βάρους είναι μεγαλύτερη μεταξύ εκείνων που ακολουθούν δίαιτα μειωμένη σε άμυλα και ζάχαρη.
Η Bodil Ohlsson είναι καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Lund και σύμβουλος στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Skåne. Η επιλογή της να διερευνήσει τον ρόλο των σακχάρων και των αμύλων στο σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου συνδέεται με μια ανακάλυψη: ότι μια γενετική παραλλαγή που εμποδίζει τη διάσπαση των σακχάρων και των αμύλων στο έντερο, είναι πιο συχνή μεταξύ των ασθενών με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου σε σχέση με το γενικό πληθυσμό.
«Ας προσπαθήσουμε να δώσουμε σε αυτούς τους ασθενείς λιγότερη ζάχαρη και άμυλο», σκεφτήκαμε», λέει η Ohlsson που πριν από μερικά χρόνια, ηγήθηκε μιας μελέτης στην οποία συμμετείχαν 105 άτομα με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου.
Για τέσσερις εβδομάδες, οι συμμετέχοντες στη μελέτη κατανάλωναν σημαντικά λιγότερη ζάχαρη και άμυλο. Εκτός από τις γλυκές λιχουδιές, τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα -έτοιμα γεύματα- έπρεπε επίσης να αποφεύγονται. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η δίαιτα αυτή μείωσε τα συμπτώματα. Τα πιο κοινά συμπτώματα στο σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου είναι ο επαναλαμβανόμενος πόνος και το σφίξιμο στην κοιλιά, η διάρροια και/ή η δυσκοιλιότητα.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nutrients, αντιμετωπίζει ένα ερώτημα που καμία άλλη έρευνα δεν έκανε στο παρελθόν: πώς συγκρίνεται η δίαιτα με λιγότερα σάκχαρα και άμυλα με την τρέχουσα διατροφική σύσταση για το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, τη δίαιτα χαμηλών FODMAP;
Η δίαιτα χαμηλών FODMAP είναι μια αυστηρότερη, πιο ρυθμιζόμενη δίαιτα. Πρέπει να ακολουθείται με συνέπεια η λίστα με τα τρόφιμα που επιτρέπονται/δεν επιτρέπονται. Αυτή η δίαιτα αποκλείει επίσης τη γλουτένη και τη λακτόζη.
«Ξεκινήσαμε τη μελέτη το 2022 για να συγκρίνουμε τις δύο δίαιτες. Εκατόν πενήντα πέντε ασθενείς που διαγνώστηκαν με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου συμπεριλήφθηκαν και κατανεμήθηκαν τυχαία για να ακολουθήσουν είτε δίαιτα με χαμηλή ζάχαρη και άμυλα είτε χαμηλά FODMAP για τέσσερις εβδομάδες. Δεν έκαναν δίαιτα πιο πριν και μάλλον έτρωγαν «τα πάντα», λέει η Ohlsson.
Οι συμμετέχοντες και στις δύο ομάδες έπρεπε να ακολουθήσουν τις βασικές αρχές κάθε δίαιτας. Αλλά οι ίδιοι επέλεξαν το πόσο συχνά θα τρώνε. Και στις δύο ομάδες, ανεξάρτητα από τη διατροφή, τα συμπτώματα του ευερέθιστου εντέρου βελτιώθηκαν στο 75-80% των ασθενών, κάτι που σύμφωνα με την Ohlsson «ήταν καλύτερο από ό,τι περιμέναμε». Επιπλέον, η απώλεια βάρους μετά από τέσσερις εβδομάδες ήταν μεγαλύτερη στην ομάδα με τα λιγότερα άμυλα και σάκχαρα. Η λαχτάρα για ζάχαρη μειώθηκε επίσης περισσότερο σε αυτήν την ομάδα, κάτι που είναι θετικό, καθώς οι ασθενείς με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου ζυγίζουν κατά μέσο όρο περισσότερο από τους υγιείς ανθρώπους.
«Δεν θα ονομάζαμε καν δίαιτα το να καταναλώνει κάποιος λιγότερα σάκχαρα και άμυλα. Έτσι πρέπει να τρώνε όλοι, όχι μόνο όσοι έχουν σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου. Και σε αντίθεση με τη δίαιτα χαμηλών FODMAP, είναι εύκολο να κατανοηθεί και να ακολουθηθεί καλύτερα. Μπορείτε να φάτε τα πάντα όταν είστε καλεσμένοι στο δείπνο. Απλά λιγότερο από ορισμένες τροφές. Αν ξεκουράζετε το στομάχι σας για το υπόλοιπο της εβδομάδας, μπορείτε να αφεθείτε λίγο!» λέει η Ohlsson.
Περισσότερες πληροφορίες: Bodil Roth, Mohamed Nseir, Håkan Jeppsson, Mauro D’Amato, Kristina Sundquist, Bodil Ohlsson. A Starch- and Sucrose-Reduced Diet Has Similar Efficiency as Low FODMAP in IBS—A Randomized Non-Inferiority Study. Nutrients, 2024; 16 (17): 3039 DOI: 10.3390/nu16173039.