Μια μελέτη συνέκρινε τη διατροφής με τα φάρμακα στην εσωτερική λειτουργία των κυττάρων βρήκε ότι η διατροφή έχει πολύ ισχυρότερο αντίκτυπο.
Η προκλινική μελέτη έγινε από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ και υποδηλώνει ότι η σύνθεση της διατροφής θα μπορούσε να είναι πιο ισχυρή από τα φάρμακα για τη διατήρηση παθήσεων όπως ο διαβήτης, το εγκεφαλικό και οι καρδιακές παθήσεις. Διεξήχθη σε ποντίκια και έδειξε ότι η διατροφή (συμπεριλαμβανομένων των συνολικών θερμίδων και της ισορροπίας των μακροθρεπτικών συστατικών) είχε μεγαλύτερη επίδραση στη γήρανση και τη μεταβολική υγεία από τρία φάρμακα που χρησιμοποιούνται συνήθως για τη θεραπεία του διαβήτη και την επιβράδυνση της γήρανσης. Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο Cell Metabolism.
Η έρευνα δείχνει τον προστατευτικό ρόλο της διατροφής και των συγκεκριμένων συνδυασμών πρωτεϊνών, λιπών και υδατανθράκων κατά της γήρανσης, της παχυσαρκίας, των καρδιακών παθήσεων, της δυσλειτουργίας του ανοσοποιητικού και του κινδύνου μεταβολικών ασθενειών, όπως ο διαβήτης τύπου 2.
Ο ανώτερος συγγραφέας, καθηγητής Stephen Simpson, είπε ότι τα φάρμακα μπορούν επίσης να στοχεύσουν τις ίδιες βιοχημικές οδούς με τα θρεπτικά συστατικά. Υπήρξε μια τεράστια προσπάθεια για ανακάλυψη αντιγηραντικών φαρμάκων που στοχεύουν στη βελτίωση της μεταβολικής υγείας χωρίς να απαιτείται αλλαγή στη διατροφή, είπε.
«Η διατροφή είναι ένα ισχυρό φάρμακο. Επί του παρόντος, τα φάρμακα χορηγούνται χωρίς να εξετάζεται εάν και πώς θα μπορούσαν να αλληλεπιδράσουν με τη διατροφής μας -ακόμη και όταν αυτά έχουν σχεδιαστεί να δρουν στις ίδιες οδούς σηματοδότησης των θρεπτικών συστατικών», είπε ο Simpson.
Οι ερευνητές ξεκίνησαν να ανακαλύψουν εάν τα φάρμακα ή η διατροφή έχουν μεγαλύτερη ισχύ στην αναδιαμόρφωση της αίσθησης των θρεπτικών ουσιών και άλλων μεταβολικών οδών. Επίσης αν τα φάρμακα και η διατροφή αλληλεπιδρούν μεταξύ τους με τρόπους που κάνουν τις διαδικασίες περισσότερο ή λιγότερο αποτελεσματικές.
«Ανακαλύψαμε ότι η διατροφική σύνθεση είχε πολύ πιο ισχυρή επίδραση από τα φάρμακα, τα οποία μείωσαν σε μεγάλο βαθμό τις αντιδράσεις απέναντι στη διατροφή παρά τις αναδιαμόρφωσαν», είπε ο καθηγητής Simpson.«Δεδομένου ότι οι άνθρωποι μοιράζονται ουσιαστικά τις ίδιες οδούς σηματοδότησης θρεπτικών συστατικών με τα ποντίκια, η έρευνα δείχνει ότι οι άνθρωποι θα κερδίσουν περισσότερα από την αλλαγή της διατροφής τους για τη βελτίωση της μεταβολικής υγείας αντί να παίρνουν τα φάρμακα που μελετήσαμε».
Η ερευνητική ομάδα σχεδίασε μια σύνθετη μελέτη που περιελάμβανε 40 διαφορετικές θεραπείες, η καθεμία με διαφορετικά επίπεδα ισορροπίας πρωτεϊνών, λίπους και υδατανθράκων, θερμίδων και περιεκτικότητας σε φάρμακα. Η μελέτη σχεδιάστηκε για να εξετάσει την επίδραση τριών αντιγηραντικών φαρμάκων στο ήπαρ, το οποίο είναι βασικό όργανο στη ρύθμιση του μεταβολισμού.
Ένα πλεονέκτημα της μελέτης ήταν η χρήση του γεωμετρικού πλαισίου για τη διατροφή που αναπτύχθηκε από τους καθηγητές Stephen Simpson και David Raubenheimer. Το πλαίσιο αυτό έδωσε τη δυνατότητα στην ομάδα να εξετάσει πώς τα μείγματα και οι αλληλεπιδράσεις διαφορετικών θρεπτικών συστατικών επηρεάζουν την υγεία και τις ασθένειες, αντί να εστιάζει σε οποιοδήποτε θρεπτικό συστατικό μεμονωμένα.
Τα αποτελέσματα προσθέτουν ένα άλλο κομμάτι στο παζλ της κατανόησης των μηχανισμών που συνδέουν το «τι τρώμε» με το «πώς γερνάμε». Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η πρόσληψη θερμίδων και η ισορροπία των μακροθρεπτικών συστατικών (πρωτεΐνες, λίπη και υδατάνθρακες) στη διατροφή είχαν ισχυρό αντίκτυπο στο συκώτι.
Η πρωτεΐνη και η συνολική πρόσληψη θερμίδων είχαν μια ιδιαίτερα ισχυρή επίδραση όχι μόνο στις μεταβολικές οδούς, αλλά και σε θεμελιώδεις διαδικασίες που ελέγχουν τον τρόπο λειτουργίας των κυττάρων μας. Για παράδειγμα, η ποσότητα της πρωτεΐνης που καταναλώθηκε επηρέασε τη δραστηριότητα στα μιτοχόνδρια, που παράγουν ενέργεια στα κύτταρα. Η ποσότητα πρωτεΐνης και διατροφικής ενέργειας που καταναλώνεται επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο τα κύτταρα μεταφράζουν με ακρίβεια τα γονίδιά τους στις διαφορετικές πρωτεΐνες που χρειάζονται για να βοηθήσουν τα κύτταρα να λειτουργήσουν σωστά και να δημιουργήσουν νέα κύτταρα. Αυτές οι δύο θεμελιώδεις διαδικασίες συνδέονται με τη διαδικασία της γήρανσης.
Συγκριτικά, τα φάρμακα ενήργησαν κυρίως για να μειώσουν τη μεταβολική απόκριση του κυττάρου στη διατροφή, αντί να την αναδιαμορφώσουν ουσιαστικά.
Οι ερευνητές βρήκαν ορισμένες συγκεκριμένες αλληλεπιδράσεις μεταξύ των βιοχημικών επιδράσεων των φαρμάκων και της σύνθεσης της δίαιτας. Ένα φάρμακο κατά της γήρανσης είχε μεγαλύτερη επίδραση στις αλλαγές στα κύτταρα που προκαλούνται από το διατροφικό λίπος και τους υδατάνθρακες, ενώ ένα φάρμακο για τον καρκίνο και ένα άλλο φάρμακο για τον διαβήτη εμπόδισαν τις επιδράσεις της διατροφικής πρωτεΐνης στα μιτοχόνδρια για την παραγωγή ενέργειας.
Ο επικεφαλής συγγραφέας καθηγητής David Le Couteur είπε ότι αν και η μελέτη ήταν περίπλοκη, δείχνει πόσο σημαντικό είναι να μελετάς πολλές διαφορετικές δίαιτες ταυτόχρονα, αντί να συγκρίνεις απλώς δύο-τρεις. «Αυτή η προσέγγιση είναι ο μόνος τρόπος για να έχουμε μια επισκόπηση της αλληλεπίδρασης μεταξύ της διατροφής, της υγείας μας και της φυσιολογίας μας. «Όλοι γνωρίζουμε ότι αυτό που τρώμε επηρεάζει την υγεία μας, αλλά η μελέτη έδειξε ότι το φαγητό μπορεί να επηρεάσει δραματικά πολλές από τις διαδικασίες που λειτουργούν στα κύτταρά μας».
Περισσότερες πληροφορίες: David G. Le Couteur et al, Nutritional reprogramming of mouse liver proteome is dampened by metformin, resveratrol, and rapamycin, Cell Metabolism (2021). DOI: 10.1016/j.cmet.2021.10.016.
