Μια μελέτη με επικεφαλής τους ερευνητές του UCLA Health Jonsson Comprehensive Cancer Center προσφέρει νέα στοιχεία ότι οι διατροφικές αλλαγές μπορεί να βοηθήσουν στη μείωση της ανάπτυξης καρκινικών κυττάρων σε ασθενείς που υπόκεινται σε ενεργή παρακολούθηση, μια θεραπευτική προσέγγιση που περιλαμβάνει τακτική παρακολούθηση του καρκίνου χωρίς άμεση παρέμβαση.
Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο Journal of Clinical Oncology, δείχνουν ότι μια διατροφή χαμηλή σε ωμέγα-6 και υψηλή σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, σε συνδυασμό με συμπληρώματα ιχθυελαίου, μείωσε σημαντικά τον ρυθμό ανάπτυξης των καρκινικών κυττάρων του προστάτη σε άνδρες σε πρώιμο στάδιο της ασθένειας.
«Αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα προς την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η διατροφή μπορεί να επηρεάσει δυνητικά τα αποτελέσματα του καρκίνου του προστάτη», δήλωσε ο William Aronson, καθηγητής Ουρολογίας στην Ιατρική Σχολή David Geffen στο UCLA και πρώτος συγγραφέας της μελέτης. «Πολλοί άνδρες ενδιαφέρονται για αλλαγές στον τρόπο ζωής, συμπεριλαμβανομένης της διατροφής, για να βοηθήσουν στη διαχείριση του καρκίνου τους και στην πρόληψη της εξέλιξης της νόσου. Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι κάτι τόσο απλό όπως η προσαρμογή της διατροφής θα μπορούσε ενδεχομένως να επιβραδύνει την ανάπτυξη του καρκίνου και να παρατείνει το χρόνο πριν να χρειαστούν πιο επιθετικές παρεμβάσεις».
Πολλοί άνδρες με καρκίνο του προστάτη χαμηλού κινδύνου επιλέγουν την ενεργητική επιτήρηση έναντι της άμεσης θεραπείας, ωστόσο, μέσα σε πέντε χρόνια, περίπου το 50% αυτών των ανδρών χρειάζεται τελικά να υποβληθούν σε θεραπεία είτε με χειρουργική επέμβαση είτε με ακτινοβολία. Εξαιτίας αυτού, οι ασθενείς είναι πρόθυμοι να βρουν τρόπους να καθυστερήσουν την ανάγκη για θεραπεία, μέσω διατροφικών αλλαγών ή συμπληρωμάτων. Ωστόσο, δεν έχουν ακόμη καθοριστεί συγκεκριμένες διατροφικές οδηγίες σε αυτόν τον τομέα. Ενώ άλλες κλινικές δοκιμές εξέτασαν την αύξηση της πρόσληψης λαχανικών και τα πρότυπα υγιεινής διατροφής, καμία δεν έχει βρει σημαντικό αντίκτυπο στην επιβράδυνση της εξέλιξης του καρκίνου.
Για να προσδιορίσει εάν μια δίαιτα ή τα συμπληρώματα διατροφής μπορούν να παίξουν ρόλο στη διαχείριση του καρκίνου του προστάτη, η ομάδα του UCLA διεξήγαγε μια προοπτική κλινική δοκιμή, που ονομάζεται CAPFISH-3 και περιελάμβανε 100 άνδρες με καρκίνο του προστάτη χαμηλού κινδύνου ή ενδιάμεσου κινδύνου που επέλεξαν την ενεργή παρακολούθηση. Οι συμμετέχοντες ανατέθηκαν τυχαία είτε να συνεχίσουν την κανονική τους διατροφή είτε να ακολουθήσουν μια δίαιτα χαμηλή σε ωμέγα-6, υψηλή σε ωμέγα-3, συμπληρωμένη με ιχθυέλαιο, για ένα χρόνο.
Οι συμμετέχοντες στο σκέλος παρέμβασης έλαβαν εξατομικευμένη διατροφική συμβουλευτική από εγγεγραμμένο διαιτολόγο διατροφολόγο, είτε αυτοπροσώπως είτε τηλεφωνικά. Οι ασθενείς καθοδηγήθηκαν σε πιο υγιεινές εναλλακτικές λύσεις με χαμηλότερα λιπαρά ή θερμίδες (όπως η χρήση ελαιόλαδου ή λεμονιού και ξυδιού για σάλτσα σαλάτας) και στη μείωση της κατανάλωσης τροφίμων με υψηλότερη περιεκτικότητα σε ωμέγα-6 (όπως πατατάκια, μπισκότα, μαγιονέζα και άλλα τηγανητά ή επεξεργασμένα τρόφιμα). Ο στόχος ήταν να δημιουργήσουν μια ευνοϊκή ισορροπία στην πρόσληψη της αναλογίας ωμέγα-6 και ωμέγα-3 λιπαρών. Τους δόθηκαν επίσης κάψουλες ιχθυελαίου για επιπλέον ωμέγα-3. Η ομάδα ελέγχου δεν έλαβε καμία διατροφική συμβουλή ούτε πήρε κάψουλες ιχθυελαίου.
Οι ερευνητές παρακολούθησαν τις αλλαγές σε έναν βιοδείκτη που ονομάζεται δείκτης Ki-67, ο οποίος υποδεικνύει πόσο γρήγορα πολλαπλασιάζονται τα καρκινικά κύτταρα -ένας βασικός προγνωστικός παράγοντας για την εξέλιξη του καρκίνου, τη μετάσταση και την επιβίωση. Ελήφθησαν βιοψίες της ίδιας θέσης στην αρχή της μελέτης και ξανά μετά το τέλος του ενός έτους, χρησιμοποιώντας μια συσκευή σύντηξης εικόνας που βοηθά στην παρακολούθηση και τον εντοπισμό των καρκινικών σημείων.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η ομάδα διατροφής με χαμηλή περιεκτικότητα σε ωμέγα-6, και πλούσια σε ωμέγα-3 και σε ιχθυέλαιο είχε μείωση 15% στον δείκτη Ki-67, ενώ η ομάδα ελέγχου σημείωσε αύξηση 24%.
«Αυτή η σημαντική διαφορά υποδηλώνει ότι οι διατροφικές αλλαγές μπορεί να βοηθήσουν στην επιβράδυνση της ανάπτυξης του καρκίνου, δυνητικά καθυστερώντας ή ακόμα και αποτρέποντας την ανάγκη για πιο επιθετικές θεραπείες», δήλωσε ο Aronson.
Ενώ τα αποτελέσματα είναι ελπιδοφόρα, οι ερευνητές δεν βρήκαν διαφορές σε άλλους δείκτες ανάπτυξης καρκίνου, όπως ο βαθμός Gleason, που χρησιμοποιούνται συνήθως για την παρακολούθηση της εξέλιξης του καρκίνου του προστάτη.
Οι ερευνητές προειδοποιούν ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να επιβεβαιωθούν τα μακροπρόθεσμα οφέλη των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων και η μείωση των ωμέγα-6 στη διαχείριση του καρκίνου του προστάτη. Τα ευρήματα υποστηρίζουν περαιτέρω, μεγαλύτερες δοκιμές για τη διερεύνηση του μακροπρόθεσμου αντίκτυπου των διατροφικών αλλαγών στην εξέλιξη του καρκίνου, στα αποτελέσματα της θεραπείας και στα ποσοστά επιβίωσης στους άνδρες υπό ενεργή επιτήρηση.
Περισσότερες πληροφορίες: William J. Aronson, et al. High Omega-3, Low Omega-6 Diet With Fish Oil for Men With Prostate Cancer on Active Surveillance: The CAPFISH-3 Randomized Clinical Trial. Journal of Clinical Oncology, 2024; DOI: 10.1200/JCO.24.00608,
