Μια νέα ανάλυση υποδηλώνει ότι το αυξανόμενο μέσο μέγεθος σώματος των ανθρώπων στη Γη, εκτός από τον αυξανόμενο παγκόσμιο πληθυσμό μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω προσπάθειες μείωσης των ανθρωπογενών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. H σχετική μελέτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Obesity.
Όλοι οι οργανισμοί που εξαρτώνται από το οξυγόνο στον πλανήτη παράγουν διοξείδιο του άνθρακα ως αποτέλεσμα μεταβολικών διεργασιών που είναι απαραίτητες για τη διατήρηση της ζωής. Η συνολική παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα από οποιοδήποτε είδος συνδέεται με τον μέσο μεταβολικό ρυθμό, το μέσο μέγεθος σώματος και τον συνολικό αριθμό ατόμων του είδους.
Τα άτομα με παχυσαρκία έχουν μεγαλύτερη παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα από τα άτομα με φυσιολογικό βάρος. Επίσης, η διατήρηση μεγαλύτερων σωματικών βαρών απαιτεί την παραγωγή και μεταφορά περισσότερων τροφίμων και ποτών. Ομοίως, η μεταφορά βαρύτερων ανθρώπων συνδέεται με αυξημένη κατανάλωση ορυκτών καυσίμων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πρόσθετες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που σχετίζονται με τις διαδικασίες παραγωγής και μεταφοράς τροφίμων. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η παχυσαρκία εκτιμήθηκε ότι συμβάλλει σε επιπλέον 700 μεγατόνους εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα ετησίως ή περίπου στο 1,6% όλων των ανθρωπογενών εκπομπών.
Οι συγγραφείς τονίζουν ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό αυτές οι νέες πληροφορίες να μην οδηγήσουν σε περισσότερο στιγματισμό βάρους. Τα άτομα με παχυσαρκία υποφέρουν ήδη από αρνητικές συμπεριφορές και διακρίσεις, και πολυάριθμες μελέτες έχουν τεκμηριώσει αρκετά διαδεδομένα στερεότυπα.
«Αυτή η μελέτη καθιστά σαφές ότι πληρώνουμε ένα μεγάλο τίμημα για τη δυσκολία πρόσβασης στη φροντίδα για την παχυσαρκία. Όχι μόνο η παχυσαρκία επηρεάζει την υγεία των ατόμων που την έχουν, αλλά η παχυσαρκία που δεν αντιμετωπίζεται μπορεί επίσης να συμβάλει σε περιβαλλοντικά ζητήματα», δήλωσε ο Ted Kyle, ιδρυτής της ConscienHealth, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα.
Η σωματική δραστηριότητα σχετίζεται επίσης με την παραγωγή πολύ περισσότερου διοξειδίου του άνθρακα σε σύγκριση με την ανάπαυση, αλλά κανείς δεν θα σκεφτεί ποτέ να στιγματίσει τους ανθρώπους που ασκούνται επειδή έχουν αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, σύμφωνα με τον Boyd Swinburn, από το Πανεπιστήμιο του Όκλαντ στη Νέα Ζηλανδία, ο οποίος έγραψε ένα σχόλιο.
«Η ανάλυσή μας δείχνει ότι, εκτός από τις ευεργετικές επιπτώσεις στη νοσηρότητα, τη θνησιμότητα και το κόστος υγειονομικής περίθαλψης, η διαχείριση της παχυσαρκίας μπορεί να επηρεάσει ευνοϊκά και το περιβάλλον», δήλωσε ο Faidon Magkos, του Τμήματος Διατροφής, Άσκησης και Αθλητισμού στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης στο Δανία. «Αυτό έχει σημαντικές επιπτώσεις για όλους όσους εμπλέκονται στη διαχείριση της παχυσαρκίας».
Για να αξιολογήσουν τον αντίκτυπο της παχυσαρκίας στο περιβάλλον, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τους τυπικούς ορισμούς της παχυσαρκίας (δείκτης μάζας σώματος μεγαλύτερος ή ίσος με 30 kg/m2) και φυσιολογικού βάρους (δείκτης μάζας σώματος μικρότερος από 25). Έγιναν υπολογισμοί για την επιπλέον εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου (διοξείδιο του άνθρακα, μεθάνιο και υποξείδιο του αζώτου) από τον αυξημένο οξειδωτικό μεταβολισμό, την αυξημένη παραγωγή και κατανάλωση τροφής και το αυξημένο καύσιμο που χρησιμοποιείται για τη μεταφορά του μεγαλύτερου σωματικού βάρους των ατόμων με παχυσαρκία.
Σε σύγκριση με ένα άτομο με φυσιολογικό βάρος, οι ερευνητές βρήκαν ότι ένα άτομο με παχυσαρκία παράγει επιπλέον 81 κιλά το έτος εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από υψηλότερο μεταβολισμό, επιπλέον 593 κιλά/έτος εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από μεγαλύτερη κατανάλωση τροφίμων και ποτών και επιπλέον 476 κιλά /έτος εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τις μεταφορές αυτοκινήτων και αεροσκαφών. Συνολικά, η παχυσαρκία σχετίζεται με περίπου 20% μεγαλύτερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου σε σύγκριση με άτομα φυσιολογικού βάρους.
«Η εναρμόνιση δεδομένων από την επιδημιολογία (ποσοστά επικράτησης της παχυσαρκίας), τη φυσιολογία (συνολική πρόσληψη και δαπάνη ενέργειας) και την περιβαλλοντική επιστήμη (εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από διαφορετικές πηγές) δεν είναι απλή υπόθεση και τονίζουμε ότι οι εκτιμήσεις μας δεν προορίζονται να είναι ακριβείς», είπε ο Magkos.
Στο σχόλιο που συνοδεύει την μελέτη, ο Swinburn είπε ότι οι εκτιμήσεις προσθέτουν πολύτιμες πληροφορίες στην αυξανόμενη βιβλιογραφία που εξετάζει τη σχέση μεταξύ παχυσαρκίας και κλιματικής αλλαγής. Και πρόσθεσε: «Eνώ η συμβολή της παχυσαρκίας στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου είναι μικρή, η δράση στους υποκείμενους παράγοντες και των δύο είναι υψίστης σημασίας».
Περισσότερες πληροφορίες: Faidon Magkos et al. The Environmental Foodprint of Obesity, Obesity (2019). DOI: 10.1002/oby.22657.
