Οι ετικέτες θερμίδων στα μενού των εστιατορίων επηρεάζουν αρνητικά τα άτομα με διατροφικές διαταραχές, σύμφωνα με μια ανασκόπηση μελετών που δημοσιεύτηκε στο BMJ Public Health.
Η ανασκόπηση, η οποία είναι η πρώτη του είδους της, έγινε από ερευνητές του King’s College του Λονδίνου. Διαπίστωσε ότι τα άτομα που είχαν διαγνωστεί με διατροφική διαταραχή άλλαζαν τη συμπεριφορά τους εάν εμφανίζονταν ένα μενού με ετικέτες θερμίδων. Αυτό περιελάμβανε την αποφυγή εστιατορίων, την πρόκληση σκέψεων διατροφικής διαταραχής και τη μεγαλύτερη προσοχή στις ετικέτες θερμίδων, όπως προσδιορίζονται από την έρευνα παρακολούθησης των ματιών. Ορισμένα άτομα με διατροφικές διαταραχές ανέφεραν ότι βλέποντας ετικέτες μενού ενίσχυαν τις πεποιθήσεις τους για διατροφικές διαταραχές.
Η ανασκόπηση αξιολόγησε την υπάρχουσα έρευνα για να βοηθήσει στη δημιουργία μιας εικόνας του τρόπου με τον οποίο οι διατροφικές ετικέτες στα μενού επηρεάζουν τα άτομα με βιωμένη εμπειρία διατροφικών διαταραχών. Εξέτασε 16 μελέτες από το Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ, τον Καναδά και τη Σαουδική Αραβία που περιελάμβαναν 8.074 συμμετέχοντες συνολικά.
Η ανασκόπηση υπογραμμίζει ότι τα άτομα με διατροφικές διαταραχές μπορεί να αισθάνονται ότι οι διατροφικές διαταραχές θεωρούνται λιγότερο σημαντικές υπό το πρίσμα των πολιτικών πρόληψης της παχυσαρκίας.
Η σωματική υγεία δεν μπορεί να μετρηθεί με έναν μόνο δείκτη όπως το βάρος. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι οι ετικέτες θερμίδων μπορούν να θεωρηθούν ως ένα αμβλύ εργαλείο για την επίλυση ενός περίπλοκου προβλήματος και ότι τα άτομα με διατροφικές διαταραχές μπορεί να βγουν ζημιωμένα.
Η επισήμανση των τροφίμων τέθηκε σε ισχύ στην Αγγλία το 2022. Τα εστιατόρια, τα take-aways και οι καφετέριες με 250 υπαλλήλους ή περισσότερους πρέπει να εμφανίζουν τις θερμίδες των τροφίμων και ποτών που πωλούν σε μενού, διαδικτυακά μενού και πλατφόρμες σε πακέτο. Το μέτρο ήταν μια προσπάθεια περιορισμού των αυξανόμενων επιπέδων παχυσαρκίας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και ο Καναδάς έχουν επίσης κάνει υποχρεωτική την παρουσίαση των θερμίδων. Ωστόσο, λίγες πολιτικές που στοχεύουν στην παχυσαρκία έχουν εξετάσει τον πιθανό αντίκτυπο στις διατροφικές διαταραχές.
Η φιλανθρωπική οργάνωση διατροφικών διαταραχών Beat εκτιμά ότι τουλάχιστον 1,25 εκατομμύρια άνθρωποι στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν μια διατροφική διαταραχή. Ο αριθμός των ατόμων που εισήχθησαν σε νοσοκομείο με διατροφική διαταραχή αυξανόταν κατά 7% κάθε χρόνο από το 2006.
Οι συμμετέχοντες στις μισές μελέτες ανέφεραν ότι η διατροφική επισήμανση είχε υπονομεύσει την απόλαυσή τους να τρώνε έξω. Σε μια από αυτές τις μελέτες κάποιος ανέφερε: «Το φαγητό έξω είναι μια διασκεδαστική κοινωνική εμπειρία. Δεν είναι κάτι που κάνω κάθε μέρα και δεν θέλω να μου χαλάσει αυτό επειδή πρέπει να ανησυχώ για τις θερμίδες». Ένας άλλος συμμετέχων είπε: «Το να βγαίνω έξω και να φάω ήταν ένα μεγάλο μέρος της αρχικής μου ανάρρωσης: να μάθω να μην χρειάζεται να προβλέπω ένα μενού, να είναι πιο αυθόρμητο και να απολαμβάνω τις κοινωνικές συναναστροφές». Με τη διατροφική επισήμανση, κάποιοι άνθρωποι γίνονται πιο προσεκτικοί αρχίζουν να «ανησυχούν για την παραγγελία και μπορεί η ανάγνωση των θερμίδων να είναι αιτία έντασης» με τους ανθρώπους με τους οποίους βρίσκονται. Η ενασχόλησή τους με το ότι θα μπορούσαν να γίνουν αντιληπτοί εμπόδισε την απόλαυσή τους να τρώνε έξω με άλλους.
Ωστόσο, τα υπάρχοντα στοιχεία δείχνουν επίσης ετερογένεια στις αναφερόμενες επιπτώσεις. Μελέτες των Putra et al και των Haynos και Roberto υποδεικνύουν ότι μπορεί να υπάρχουν διαφορές μεταξύ των ατόμων με επεισοδιακή υπερφαγία και εκείνων που επιδίδονται σε περιοριστική διατροφή. Επιπλέον, ορισμένα άτομα με διατροφικές διαταραχές έχουν αναφέρει θετικές επιπτώσεις των ετικετών θερμίδων, με αποτέλεσμα οι ετικέτες να είναι καθησυχαστικές και μπορεί να επιτρέπουν κοινωνικές δραστηριότητες που διαφορετικά δεν θα ήταν δυνατές. Απαιτείται περισσότερη έρευνα για να κατανοηθεί η ετερογένεια των επιπτώσεων των διατροφικών ετικετών και να καθοριστεί εάν ορισμένες ομάδες ανθρώπων διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο και, αντιστρόφως, εάν υπάρχουν ομάδες ανθρώπων που επωφελούνται από τέτοιες ετικέτες. Η κατανόηση των πλεονεκτημάτων των ετικετών γίνεται δυσκολότερη από την πιθανότητα ότι ορισμένα οφέλη, όπως η μέτρηση θερμίδων που μειώνει τις ενοχές βραχυπρόθεσμα, μπορεί επίσης να συνδέονται με μακροπρόθεσμους κινδύνους, όπως ο διατροφικός περιορισμός. Οι ποιοτικές ερευνητικές μέθοδοι μπορεί να είναι οι καταλληλότερες εξερευνώντας αυτή την πολυπλοκότητα με τους συμμετέχοντες.
Ο ανώτερος συγγραφέας Tom Jewell, Λέκτορας Νοσηλευτικής Ψυχικής Υγείας στο King’s College του Λονδίνου, δήλωσε: «Η μελέτη μας υπογραμμίζει ότι τα άτομα με βιωμένη εμπειρία διατροφικών διαταραχών είναι απογοητευμένα από το γεγονός ότι μένουν έξω από τη συζήτηση σχετικά με τις ετικέτες θερμίδων. Η εξισορρόπηση μεταξύ των θετικών και αρνητικών επιπτώσεων των ετικετών θερμίδων στα μενού είναι ζωτικής σημασίας για κάθε πολιτική δημόσιας υγείας. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τον αντίκτυπο τόσο στην παχυσαρκία όσο και στις διατροφικές διαταραχές όταν λαμβάνουν αποφάσεις σχετικά με τη διατροφική επισήμανση. Μια πρόσφατη ανασκόπηση διαπίστωσε ότι η επισήμανση θερμίδων έχει μέτρια επίδραση στη συμπεριφορά των ανθρώπων, αλλά αυτό πρέπει να αντισταθμιστεί με την πιθανή βλάβη που προκαλεί σε άτομα με διατροφικές διαταραχές».
Η συν-συγγραφέας Nora Trompeter, από το στο University College του Λονδίνου, δήλωσε: «Η μελέτη μας παρέχει μια σημαντική προσθήκη στη βάση αποδεικτικών στοιχείων γύρω από τις ετικέτες θερμίδων. Συνήθως, υπάρχει μεγάλη έμφαση στο εάν οι πολιτικές είναι αποτελεσματικές στη μείωση της παχυσαρκίας, αλλά είναι επίσης σημαντικό να διερευνηθεί εάν αυτές οι πολιτικές βλάπτουν ακούσια τα άτομα με διατροφικές διαταραχές. Η ανασκόπησή μας δείχνει ότι απαιτείται περισσότερη έρευνα για την πλήρη κατανόηση του αντίκτυπου των ετικετών θερμίδων στα άτομα με διατροφικές διαταραχές. Καμία από τις μελέτες δεν περιελάμβανε νέους».
Περισσότερες πληροφορίες: Impact of out-of-home nutrition labelling on people with eating disorders: a systematic review and meta synthesis, BMJ Public Health (2025). DOI: 10.1136/bmjph-2023-000862.
