Η “ανακύκλωση” του σωματικού βάρους (γνωστή και ως δίαιτα γιο-γιο) έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει τον κίνδυνο νεφρικής νόσου σε άτομα με διαβήτη τύπου 1, ανεξάρτητα από τον δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) και άλλους παραδοσιακούς παράγοντες κινδύνου, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism.
Η δίαιτα γιο-γιο ορίζεται ως η επανειλημμένη απώλεια και αύξηση βάρους πολλές φορές κατά τη διάρκεια των ετών. Ο επιπολασμός της αναφέρεται ότι είναι τόσο υψηλός όσο 35% στους άνδρες και 55% στις γυναίκες.
Αυτό το πρότυπο δίαιτας θεωρείται ότι μπορεί να αυξάνει τους κινδύνους καρδιαγγειακών επεισοδίων τόσο στο γενικό πληθυσμό όσο και σε άτομα με διαβήτη τύπου 2 και πιο πρόσφατα στον διαβήτη τύπου 1.
Αυτή είναι η πρώτη μελέτη που δείχνει μια σχέση μεταξύ της δίαιτας γιο-γιο και των νεφρικών επεισοδίων σε άτομα με διαβήτη τύπου 1, σύμφωνα με τους συγγραφείς. Ο διαβήτης τύπου 1 θεωρούνταν από καιρό ως ασθένεια των αδύνατων ατόμων. Αλλά όπως συμβαίνει με τον γενικό πληθυσμό, ο επιπολασμός της παχυσαρκίας αυξάνεται και μεταξύ αυτών με διαβήτη τύπου 1, σημειώνουν οι συγγραφείς.
«Δείξαμε ότι η υψηλή μεταβλητότητα σωματικού βάρους σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο διαφορετικών εκβάσεων εξέλιξης της διαβητικής νεφρικής νόσου σε άτομα με διαβήτη τύπου 1, ανεξάρτητα από τους παραδοσιακούς παράγοντες κινδύνου για νεφρική νόσο», δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας Marion Camoin, του Centre Hospitalier Universitaire de Bordeaux, Γαλλία. «Από όσο γνωρίζουμε, αυτή είναι η πρώτη μελέτη που δείχνει αυτή τη συσχέτιση».
Ερευνητές από τη Γαλλία εξέτασαν δείκτες σωματικού βάρους έξι ετών για 1.432 συμμετέχοντες στη μελέτη Ελέγχου και Επιπλοκών Διαβήτη (DCCT)/Επιδημιολογία Παρεμβάσεων και Επιπλοκών Διαβήτη (EDIC).
Ο κύριος δείκτης για τον προσδιορισμό των μοτίβων δίαιτας γιο-γιο στη μελέτη ήταν γνωστός ως «μεταβλητότητα ανεξάρτητη από το μέσο όρο» (VIM), που μετρά τις διακυμάνσεις πάνω και κάτω από το μέσο σωματικό βάρος ενός ατόμου.
Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα διακύμανσης βάρους, οι ερευνητές εξέτασαν έξι κριτήρια για τη μείωση της νεφρικής λειτουργίας και την εξέλιξη προς τη χρόνια νεφρική νόσο. Το κύριο κριτήριό τους ήταν ο «εκτιμώμενος ρυθμός σπειραματικής διήθησης» (eGFR), ο οποίος μετρά πόσο καλά φιλτράρουν τα νεφρά τις τοξίνες από το αίμα.
Σύμφωνα με τη μελέτη, οι συμμετέχοντες με μεγαλύτερες διακυμάνσεις βάρους παρουσίασαν μείωση του eGFR κατά 40% από τις βασικές τιμές. Ήταν επίσης πιο πιθανό να εμφανίσουν μέτρια και σοβαρά αυξημένη λευκωματουρία, μια κατάσταση κατά την οποία η πρωτεϊνική λευκωματίνη είναι ανώμαλα παρούσα στα ούρα. Μεγαλύτερες ποσότητες εμφανίζονται στα ούρα ασθενών με νεφρική νόσο.
Παρόμοια ευρήματα νεφρικής νόσου επιβεβαιώθηκαν και από τους άλλους δείκτες που εξετάστηκαν.
Πιθανοί παράγοντες κινδύνου της δίαιτας γιο-γιο
Οι παθοφυσιολογικοί μηχανισμοί που συνδέουν τα σκαμπανεβάσματα του σωματικού βάρους με τον νεφρικό κίνδυνο δεν είναι ακόμη πλήρως κατανοητοί, αναγνωρίζουν οι συγγραφείς. Αλλά προσφέρουν μερικές υποθέσεις, συμπεριλαμβανομένου ότι η θεραπεία με ινσουλίνη, η οποία απαιτείται για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 1, μπορεί να συμβάλει στο ανεβοκατέβασμα του σωματικού βάρους. Άλλοι ερευνητές έχουν υποστηρίξει ότι το ανεβοκατέβασμα με το σωματικό βάρος μπορεί να οδηγήσει σε πρόσθετη πίεση στην καρδιά και να συμβάλει σε βλάβες των νεφρών και των αγγείων.
Οι συγγραφείς στην τρέχουσα μελέτη προσφέρουν μια πρόταση για τη μείωση των κινδύνων της δίαιτας γιο-γιο και της εμφάνισης νεφρικής νόσου:
«Οι στρατηγικές που στοχεύουν στη μείωση του βάρους σε άτομα με διαβήτη τύπου 1 θα πρέπει να επικεντρώνονται στην προώθηση της μακροπρόθεσμης διατήρησης του βάρους, καθώς η σταθερότητα του βάρους μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο στα αποτελέσματα της υγείας».
