Οι έφηβοι που αντιλαμβάνονται τους εαυτούς τους ως υπέρβαρους έχουν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να διαπράξουν αυτοτραυματισμό, ανεξάρτητα από το αν το άτομο είναι αντικειμενικά υπέρβαρο, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε από το Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Άρλινγκτον (UTA).
Η αυτοκτονία κατατάσσεται ως η τρίτη κύρια αιτία θανάτου μεταξύ των εφήβων ηλικίας 15-19 ετών στις Ηνωμένες Πολιτείες. Εκτιμήσεις από την Εθνική Έρευνα Κινδύνου Νέων (YRBS) έδειξαν ότι το 2021, το 22% των εφήβων σκέφτηκε σοβαρά την απόπειρα αυτοκτονίας, το 18% έκανε σχέδιο αυτοκτονίας. Ένας παράγοντας κινδύνου στους εφήβους για απόπειρες αυτοκτονίας και θάνατο από αυτοκτονία είναι το ιστορικό αυτοκτονικού ιδεασμού.
Πρόσφατα, ορισμένες μελέτες έχουν επεκτείνει την κατανόηση των παραγόντων κινδύνου αυτοκτονίας για να συμπεριλάβουν τις διατροφικές συμπεριφορές και την αντικειμενική κατάσταση βάρους. Αρκετές μελέτες έχουν αποκαλύψει μια συσχέτιση μεταξύ διατροφικών συμπεριφορών και αυτοκτονικού ιδεασμού, συμπεριλαμβανομένης της παράλειψης πρωινού (Leeeeee, 2023; 2022), της συχνής κατανάλωση φαστ φουντ (Jin et al., 2022; Park et al., 2016) και της ανεπαρκούς πρόσληψςη φρούτων και λαχανικών (Xiao et al., 2019).
Η αντίληψη ότι δεν έχει κάποιος τον ιδανικό σωματότυπο μπορεί να οδηγήσει σε διατροφικές διαταραχές, χαμηλή αυτοεκτίμηση, εσωτερίκευση αρνητικών σκέψεων για το βάρος του και κατά συνέπεια αυτοκτονικό ιδεασμό. Να σημειωθεί ότι η νευρική ανορεξία είναι μια διατροφική διαταραχή υψηλού κινδύνου για αυτοκτονία.
«Αυτό που βρήκαμε ήταν ότι η αντίληψη του υπέρβαρου έχει πολύ ισχυρότερη επίδραση του αυτοκτονικού ιδεασμού από την αντικειμενική μέτρηση του βάρους», δήλωσε ο Philip Baiden, αναπληρωτής καθηγητής κοινωνικής εργασίας στο UTA και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης. «Αυτό το εύρημα συνδέεται καθαρά με τις πρόσφατες εκκλήσεις για επανεξέταση του πόσο ακριβής είναι ο ΔΜΣ ως εργαλείο για τη διάγνωση ατόμων ως υπέρβαρων ή παχύσαρκων», είπε ο Baiden.
H μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Psychiatry Research. Οι ερευνητές εξέτασαν δεδομένα από περισσότερα από 39.000 άτομα ηλικίας 14 έως 18 ετών που ελήφθησαν από Center for Disease Control and Prevention’s Youth Behavior Risk Survey. Εξέτασε παράγοντες όπως η κοινωνικοοικονομική κατάσταση, η δυναμική της οικογένειας, οι ακαδημαϊκές πιέσεις και οι δυσμενείς εμπειρίες της παιδικής ηλικίας. Τα συγκεντρωτικά δεδομένα από το 2015 έως το 2021 περιελάμβαναν τόσο δεδομένα που αναφέρθηκαν από τους ίδιους τους εφήβους όσο και πληροφορίες που ελήφθησαν από φροντιστές και σχολικά αρχεία.
Αυτή η ολοκληρωμένη προσέγγιση επέτρεψε στους ερευνητές να προσδιορίσουν τη σχέση μεταξύ των αντιλήψεων για το βάρος και της αυξημένης πιθανότητας προβλημάτων ψυχικής υγείας.
«Ακόμη και μετά την προσαρμογή για τους καθιερωμένους παράγοντες κινδύνου αυτοκτονικού ιδεασμού, όπως αισθήματα απελπισίας, εκφοβισμού, διαδικτυακού εκφοβισμού, χρήσης ουσιών και δημογραφικών μεταβλητών, βρήκαμε μια σχέση μεταξύ του πώς αισθάνονται οι έφηβοι για το βάρος τους και αν σκέφτονται να αυτοτραυματιστούν», είπε η Catherine LaBrenz συν-συγγραφέας της μελέτης. «Διαπιστώσαμε επίσης ότι οι γυναίκες κινδυνεύουν περισσότερο από τους άντρες στο να έχουν την αντίληψη ότι είναι υπέρβαροι».
Η μελέτη υπογραμμίζει επίσης τον κρίσιμο ρόλο των σχολείων, των οικογενειών και των κοινοτήτων στη δημιουργία υποστηρικτικών περιβαλλόντων που μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της αυτοαντίληψης των εφήβων -επειδή μπορούν να προσφέρουν πόρους ψυχικής υγείας και να καλλιεργήσουν μια θετική και χωρίς αποκλεισμούς ατμόσφαιρα.
«Επενδύοντας σε προληπτικά μέτρα και προγράμματα έγκαιρης παρέμβασης», είπε ο Baiden, «είναι δυνατό να μειωθεί η μακροπρόθεσμη επιβάρυνση του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης και να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των νέων».
Περισσότερες πληροφορίες: Philip Baiden et al, Effects of objective and perceived weight on suicidal ideation among adolescents: Findings from the 2015–2021 national Youth Risk Behavior Survey, Psychiatry Research (2025). DOI: 10.1016/j.psychres.2025.116380.
