Γράφει η Αναστασία Μοσχοβάκη Ιατρός Ειδική Παθολόγος.
Τα νεφρά αποτελούν όργανα με ζωτικό ρόλο στον ανθρώπινο οργανισμό. Παράγουν ουσίες που ρυθμίζουν την αρτηριακή πίεση, την ερυθροποιητίνη, την ενεργό βιταμίνη D και άλλες ουσίες που επηρεάζουν τη λειτουργία πολλών οργάνων. Ωστόσο η πιο εμφανής λειτουργία τους είναι η παραγωγή ούρων. Με την παραγωγή των ούρων, τα νεφρά λειτουργούν ως φυσικό φίλτρο, το οποίο φιλτράρει και αποβάλλει τοξίνες και βλαπτικές για τον οργανισμό ουσίες ώστε να επιτευχθεί η ομαλή λειτουργία όλων των συστημάτων του σώματος.
Τα ούρα ωστόσο αποτελεί εκτός από ένα δείκτη καλής νεφρικής λειτουργίας και ένα σημαντικό δείκτη της μεταβολικής κατάστασης του οργανισμού. Αυτό είχε γίνει αντιληπτό από την αρχαιότητα. Από την εποχή του Ιπποκράτη, η μορφή, η συχνότητα, η όψη και η οσμή των ούρων ήταν βασικές παράμετροι στην αξιολόγηση των ασθενών.
Σήμερα με αναλύσεις ούρων, χαρτογραφούμε αδρά τον ανθρώπινο οργανισμό. Βλέπουμε δηλαδή εάν στο σώμα αθροίζεται υπερβολικό σάκχαρο, που αποβάλλεται με τα ούρα ή υπερβολικό ουρικό οξύ ή ασβέστιο. Με ειδικές εξετάσεις μπορούμε να μετρήσουμε και άλλους τοξικούς παράγοντες που μπορεί να έχει εκτεθεί ο οργανισμός όπως μέταλλα κ.λπ.
Τι είναι οι κρύσταλλοι στα ούρα
Οι κρύσταλλοι στα ούρα είναι δομές που στο μικροσκόπιο έχουν την εμφάνιση κρυστάλλων και ενίοτε ανιχνεύονται στα ούρα. Παρά το γεγονός ότι μικρή ποσότητα κρυστάλλων ενδέχεται να εντοπιστεί και σε φυσιολογικά ούρα, όταν είναι αυξημένοι σηματοδοτούν μεγαλύτερο κίνδυνο κολικού νεφρού ή νεφρική δυσλειτουργία ή μεταβολική δυσλειτουργία ή λοίμωξη ή κίνδυνο αφυδάτωσης.
Αφθονία κρυστάλλων εκκρίνεται σε περιπτώσεις λιθιάσεων (πέτρας) του ουροποιητικού συστήματος. Στις συνθήκες αυτές οι κρύσταλλοι συσσωματώνονται σε λίθους προκαλώντας πόνους στα νεφρά, στην κοιλιά και στη μέση (κολικός νεφρού), μια κατάσταση που μπορεί να προκαλέσει νεφρική βλάβη.
Οι συνήθεις τύποι κρυστάλλων στα ούρα είναι:
- Κρύσταλλοι οξαλικού ασβεστίου: Αυτοί είναι ο πιο κοινός τύπος κρυστάλλων που βρίσκονται στα ούρα. Συχνά σχετίζονται με πέτρες στα νεφρά.
- Κρύσταλλοι κυστίνης: Είναι σπάνιοι και εμφανίζονται συνήθως σε άτομα με κυστινουρία, μια γενετική διαταραχή που προκαλεί την υπερβολική έκκριση κυστίνης στα ούρα.
- Κρύσταλλοι ουρικού οξέος: Αυτοί μπορεί να σχηματιστούν όταν υπάρχει πολύ ουρικό οξύ στα ούρα, το οποίο μπορεί να είναι αποτέλεσμα καταστάσεων όπως η ουρική αρθρίτιδα.
- Κρύσταλλοι στρουβίτη: Συχνά συνδέονται με λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος (UTIs) που προκαλούνται από βακτήρια που παράγουν αμμωνία.
- Φωσφορικοί κρύσταλλοι: Συχνά σχετίζονται με λοιμώξεις ή ορισμένες μεταβολικές καταστάσεις.
Τα ευρήματα από τη σωστή εξέταση ούρων του ασθενούς έχουν κομβικό ρόλο στην εξατομικευμένη αξιολόγηση.
