Σε έναν κόσμο όπου οι άνθρωποι βομβαρδίζονται συνεχώς με την ιδέα ότι το περισσότερο είναι καλύτερο, όταν πρόκειται για το ανοσοποιητικό σύστημα, η διατήρηση της ισορροπίας είναι το σωστό.
Συνήθως λέγεται ότι το ανοσοποιητικό σύστημα χρειάζεται ενίσχυση, αλλά λειτουργεί καλύτερα όταν είναι ισορροπημένο. Οι ανοσολόγοι γνωρίζουν ότι η υπερβολική αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος θα μπορούσε να οδηγήσει σε αλλεργίες, αυτοάνοσες διαταραχές ή χρόνια φλεγμονή. Από την άλλη πλευρά, μια ατελής ανοσολογική αντίδραση θα μπορούσε να οδηγήσει σε ασθένεια ή μόλυνση. Το ανοσοποιητικό σύστημα απαιτεί μια λεπτή ισορροπία για να λειτουργήσει σωστά. Όταν είναι εκτός ισορροπίας, μπορεί να εμφανιστούν ασθένειες.
Το ανοσοποιητικό είναι ένα πολύπλοκο δίκτυο κυττάρων και οργάνων που συνεργάζονται για να προστατεύσουν το σώμα από μολύνσεις και ασθένειες. Τα κύτταρα του ανοσοποιητικού είναι συνεχώς σε περιπολία, ταξιδεύοντας σε όλο το σώμα και αναζητώντας μολυσματικούς εισβολείς και ζημιές. Στο κέντρο του συστήματος βρίσκονται τα δενδριτικά κύτταρα. Είναι οι φρουροί και οι ηγέτες του ανοσοποιητικού παρόμοιοι με προπονητές και τους διευθύνοντες συμβούλους. Συνήθως έχουν ταξιδέψει πολύ και έχουν «εμπειρία ζωής». Αυτό σημαίνει ότι έχουν ανιχνεύσει παθογόνα στα όργανα του σώματος. Ίσως έχουν έρθει σε επαφή με τον ιό της γρίπης στον πνεύμονα ή έχουν συναντήσει τον ιό του δάγκειου πυρετού στο δέρμα μετά από τσίμπημα κουνουπιού. Η πιο σημαντική πτυχή της στρατηγικής των δενδριτικών κυττάρων είναι η γνώση της δύναμης της συνδυασμένης τεχνογνωσίας. Είναι σημαντικό τα μέλη της ανοσοποιητικής ομάδας να προέρχονται από διαφορετικά υπόβαθρα.
Στον μυελό των οστών δημιουργούνται τα νέα ανοσοκύτταρα. Αυτά που ονομάζονται Β και Τ κύτταρα είναι οι ειδικές δυνάμεις που παίζουν σημαντικό ρόλο στην εξάλειψη των μολυσματικών εισβολέων. Εξαιτίας αυτού του ρόλου τους, υποβάλλονται σε μια αυστηρή εκπαίδευση κατά την ανάπτυξή τους για να διασφαλιστεί ότι δεν θα εκτοξεύσουν φιλικά πυρά προς τα υγιή κύτταρα του σώματος. Οποιοδήποτε Β ή Τ κύτταρο εμφανίζει δραστηριότητα κατά του εαυτού -αυτό λέγεται αυτοαντιδραστικότητα- σκοτώνεται κατά τη διάρκεια της προπόνησης. Εκατομμύρια νεοδημιουργηθέντα Β και Τ κύτταρα σκοτώνονται κάθε μέρα επειδή αποτυγχάνουν σε αυτή τη διαδικασία εκπαίδευσης. Εάν αυτά τα αυτοαντιδραστικά κύτταρα ξεφύγουν από την καταστροφή, θα μπορούσαν να στραφούν εναντίον του σώματος και να πραγματοποιήσουν μια αυτοάνοση επίθεση.
Τα Τ κύτταρα ωριμάζουν με τρόπο που εξαρτάται τόσο από τη θετική όσο και από την αρνητική ανάδραση. Αυτό συμβαίνει στον θύμο αδένα, ένα όργανο που βρίσκεται στο μπροστινό μέρος του στήθους. Η έρευνα στην ανοσολογία περιλαμβάνει το πώς ο θύμος αδένας αλλάζει κατά τη διάρκεια της ζωής -συρρικνώνεται με την ηλικία. Εστιάζει επίσης στο πώς τα Β κύτταρα είναι σε θέση να γλιστρήσουν πέρα από τα σημεία ελέγχου τους. Αυτά τα σημεία ελέγχου διασφαλίζουν ότι τα αυτοαντιδραστικά ανοσοκύτταρα είτε απομακρύνονται από το σώμα είτε διατηρούνται σε μόνιμο κλείδωμα και δεν μπορούν να εμπλακούν σε ακατάλληλες αποκρίσεις.
Το περισσότερο δεν είναι πάντα καλύτερο
Πιθανότατα έχετε δει διαφημίσεις για συμπληρώματα διατροφής που υπόσχονται ότι «ενισχύουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού». Αν και αυτό μπορεί να ακούγεται ελκυστικό, είναι σημαντικό να έχετε κατά νου ότι το ανοσοποιητικό λειτουργεί καλύτερα όταν είναι ισορροπημένο. Αν παρομοιάσουμε το ανοσοποιητικό με θερμοστάτη, τότε αν τον ανεβάζετε πολύ ψηλά οδηγεί σε υπερενεργοποίηση και ανεξέλεγκτη φλεγμονή.
Η υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή, η τακτική άσκηση, η μείωση του στρες και ο καλός ύπνος, μπορούν να βοηθήσουν το σώμα σας να διατηρεί ένα λειτουργικό και υγιές ανοσοποιητικό. Στην πραγματικότητα, τα εμβόλια είναι το μόνο ασφαλές και αποτελεσματικό εργαλείο πέρα από συμπεριφορές υγιεινού τρόπου ζωής για την υποστήριξη του ανοσοποιητικού συστήματος.
Ένα παράδειγμα ισορροπίας είναι σίδηρος. Ενώ ο σίδηρος είναι ένα ουσιαστικό ιχνοστοιχείο που αποτελεί το κύριο συστατικό της αιμοσφαιρίνης -μιας πρωτεΐνης στα ερυθρά αιμοσφαίρια που μεταφέρει οξυγόνο από τους πνεύμονές σας σε όλα τα μέρη του σώματος- έχει και μια άλλη σημαντική λειτουργία: συμμετέχει στην παραγωγή ενέργειας για ορισμένα κύτταρα του ανοσοποιητικού. Θεωρείται, λοιπόν, ότι ο σίδηρος ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα. Αλλά αν έχετε άσθμα δεν είναι καλό να έχετε υπερβολικό σίδηρο στο σώμα σας.
Κατά τη διάρκεια μιας κρίσης άσθματος, τα αλλεργιογόνα ενεργοποιούν τα ανοσοκύτταρα στους πνεύμονές σας που ονομάζονται ILC2. Ο σίδηρος είναι σαν τον μαέστρο μιας ορχήστρας, που καθοδηγεί ανοσοκύτταρα όπως τα ILC2 πώς να συμπεριφέρονται κατά τη διάρκεια μιας κρίσης άσθματος. Χωρίς πολύ σίδηρο, αυτά τα κύτταρα δεν μπορούν να προκαλέσουν τόσο μεγάλο πρόβλημα, πράγμα που θα μπορούσε να σημαίνει λιγότερα συμπτώματα άσθματος. Η ανακάλυψη αυτή αφορά περισσότερες ασθένειες από το άσθμα. Θα μπορούσε να αλλάξει το παιχνίδι για άλλες ασθένειες στις οποίες εμπλέκονται τα ILC2, όπως το έκζεμα και ο διαβήτης τύπου 2. Συνεπώς η ισορροπία του σιδήρου θα μπορούσε να είναι μεγάλος παράγοντας για τη καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού. Αυτό είναι ένα παράδειγμα που δείχνει ότι το σημαντικό για το ανοσοποιητικό είναι να λειτουργεί ισορροπημένα.
