Για τα παχύσαρκα άτομα, η ενεργειακή δαπάνη (μεταβολισμός) κατά τη διάρκεια μιας δίαιτας προβλέπει την απώλεια βάρους. Αυτό ήταν το συμπέρασμα μια μελέτης που έγινε για πρώτη φορά στο εργαστήριο, από ερευνητές στο Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας (NIH) των ΗΠΑ. Τα στοιχεία υποστηρίζουν την κοινή πεποίθηση ότι τα άτομα χάνουν διαφορετικά βάρος επειδή έχουν διαφορετικές φυσιολογίες. Τα αποτελέσματα της μελέτης δημοσιεύθηκαν το 2015 στο περιοδικό Diabetes.
Ερευνητές στο Τμήμα Επιδημιολογίας και Κλινικής Έρευνας του Phoenix (PECRB), μέρος του Εθνικού Ινστιτούτου Διαβήτη και Πεπτικών και Νεφροπαθειών του NIH, εξέτασαν 12 άνδρες και γυναίκες με παχυσαρκία στη μεταβολική μονάδα της εγκατάστασης. Κατά την εισαγωγή τους στη μονάδα, δόθηκε στους εθελοντές για 22 μέρες μια τυπική δίαιτα διατήρησης του βάρους με 50%, 30%, 20% περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες, λίπος και πρωτεΐνη, αντίστοιχα, εκτός από τέσσερις περιόδους 24 ωρών, όπου πέρασαν σε ένα έμμεσο θερμιδόμετρο δωματίου το οποίο υπολόγισε τον μεταβολισμό τους βάσει δειγμάτων αέρα -οι ερευνητές έλαβαν βασικές μετρήσεις της ενεργειακής δαπάνης των συμμετεχόντων ως απόκριση στη νηστεία. Στη συνέχεια, για 42 μέρες, οι εθελοντές κατανάλωναν μια υγρή δίαιτα με μειωμένες θερμίδες κατά 50% από αυτές που χρειάζονταν ο καθένας για να έχει σταθερό βάρος. Και τις επόμενες 12 μέρες τράφηκαν με μια τυπική διατροφή διατήρησης του νέου τους βάρους.
Η απώλεια βάρους ήταν διαφορετική για τον καθένα. Κάποιοι έχασαν 6% του βάρους τους και άλλοι 12%. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η περισσότερη απώλεια βάρους σε διάστημα έξι εβδομάδων προβλεπόταν από την μικρότερη μείωση του μεταβολισμού κατά τη διάρκεια της νηστείας.
«Η επιτυχία των διατροφικών προσπαθειών απώλειας βάρους επηρεάζεται από την απόκριση της ενεργειακής δαπάνης κατά τον θερμιδικό περιορισμό», είπαν οι συγγραφείς. Μεγαλύτερη μείωση του μεταβολισμού κατά τη διάρκεια της δίαιτας σημαίνει μικρότερη απώλεια βάρους και αυτό δείχνει ότι υπάρχουν μεταβολικά “οικονομικοί” και “σπάταλοι” τύποι ανθρώπων.
Οι επικεφαλής ερευνητές Martin Reinhardt και Susanne Votruba δίπλα στους αναλυτές διοξειδίου του άνθρακα και οξυγόνου, έξω από το έμμεσο θερμιδόμετρο δωματίου. Οι αναλυτές αυτοί μέτρησαν το μεταβολισμό των συμμετεχόντων.
«Όταν τα άτομα που είναι παχύσαρκα μειώνουν την ποσότητα του φαγητού που τρώνε, οι μεταβολικές αποκρίσεις ποικίλλουν πολύ, με τον “φειδωλό” μεταβολισμό να συμβάλλει σε λιγότερο απώλεια βάρους», δήλωσε η Susanne Votruba, συγγραφέας της μελέτης και κλινική ερευνήτρια PECRB. «Ενώ παράγοντες συμπεριφοράς όπως η τήρηση της δίαιτας επηρεάζουν την απώλεια βάρους, η μελέτη μας προτείνει ότι θα πρέπει να εξετάσουμε μια ευρύτερη εικόνα που περιλαμβάνει την ατομική φυσιολογία. Η δίαιτα όταν είσαι φειδωλός δεν ανταμείβει πολύ».
Είναι άγνωστο αν οι βιολογικές διαφορές σχετικά με τον μεταβολισμό μεταξύ των ατόμων είναι έμφυτες ή αναπτύσσονται με την πάροδο του χρόνου. Απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να καθοριστεί εάν οι μεμονωμένες αντιδράσεις στη μείωση των θερμίδων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την πρόληψη της αύξησης βάρους.
«Τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν την ιδέα ότι μερικοί παχύσαρκοι άνθρωποι μπορεί να χρειαστεί να εργαστούν σκληρότερα για να χάσουν βάρος λόγω μεταβολικών διαφορών», είπε ο Martin Reinhardt, επικεφαλής συγγραφέας και μεταδιδακτορικός συνεργάτης του PECRB. «Αλλά η βιολογία δεν είναι το πεπρωμένο. Η ισορροπημένη διατροφή και η τακτική σωματική δραστηριότητα για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματικά για την απώλεια βάρους».
«Αυτό που μάθαμε από τη μελέτη μπορεί μια μέρα να επιτρέψει μια πιο εξατομικευμένη προσέγγιση για να βοηθήσουμε τα άτομα που είναι παχύσαρκα να αποκτήσουν ένα υγιές βάρος», δήλωσε ο διευθυντής του NIDDK Griffin P. Rodgers.
Περισσότερες πληροφορίες: A Human Thrifty Phenotype Associated With Less Weight Loss During Caloric Restriction.
