Έρευνα του Πανεπιστημίου Johns Hopkins διαπίστωσε ότι η παχυσαρκία, ιδιαίτερα η σοβαρή παχυσαρκία, συνδέεται στενά με τη συχνότητα εμφάνισης 16 κοινών αποτελεσμάτων υγείας. Παρατηρήθηκαν ισχυρές συσχετίσεις για την αποφρακτική άπνοια ύπνου, τον διαβήτη τύπου 2 και τη στεατική ηπατική νόσο που σχετίζεται με τη μεταβολική δυσλειτουργία.
Η παχυσαρκία είναι ένας παράγοντας κινδύνου για δυσμενή αποτελέσματα υγείας που αφορούν πολλαπλά συστήματα οργάνων. Προηγούμενες μελέτες έχουν αναλύσει τις καταστάσεις μεμονωμένα, περιορίζοντας την κατανόηση της συνολικής επιβάρυνσης για την υγεία της παχυσαρκίας. Η εξωτερική εγκυρότητα έχει επίσης περιοριστεί από την υποεκπροσώπηση ατόμων με παχυσαρκία κατηγορίας ΙΙΙ και διαφορετικών δημογραφικών ομάδων.
Η παχυσαρκία είναι μια ολοένα και πιο διαδεδομένη πάθηση στις Ηνωμένες Πολιτείες, με τις τρέχουσες εκτιμήσεις να υποδηλώνουν ότι σχεδόν ο μισός ενήλικος πληθυσμός μπορεί να πληροί τα κλινικά κριτήρια μέχρι το 2030.
Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο NEJM Evidence. Οι ερευνητές διεξήγαγαν μια μελέτη πληθυσμού για να κατανοήσουν πώς τα διαφορετικά επίπεδα παχυσαρκίας σχετίζονται με ένα ευρύ φάσμα καταστάσεων υγείας σε έναν ποικίλο πληθυσμό των ΗΠΑ. Aναλύθηκαν δεδομένα από 270.657 συμμετέχοντες που εγγράφηκαν στο ερευνητικό πρόγραμμα All of Us, τη μεγαλύτερη μελέτη πληθυσμού στην ιστορία της έρευνας των ΗΠΑ, που ξεκίνησε από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας το 2018.
Οι συμμετέχοντες συνεισέφεραν ηλεκτρονικά αρχεία υγείας, φυσικές μετρήσεις και δεδομένα έρευνας. Ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) υπολογίστηκε κατά την εγγραφή και χρησιμοποιήθηκε για την ταξινόμηση των ανθρώπων ως κανονικού βάρους, υπέρβαρων ή παχύσαρκων, με περαιτέρω ταξινόμηση της παχυσαρκίας σε κατηγορίες I, II και III.
Αξιολογήθηκαν 16 προκαθορισμένες παθήσεις υγείας:
- υπέρταση,
- διαβήτης τύπου 2,
- υπερλιπιδαιμία/δυσλιπιδαιμία,
- καρδιακή ανεπάρκεια,
- κολπική μαρμαρυγή,
- αθηροσκληρωτική καρδιαγγειακή νόσο,
- χρόνια νεφρική νόσο,
- πνευμονική εμβολή,
- εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση,
- ουρική αρθρίτιδα,
- ηπατική νόσο που συνδέεται με μεταβολική δυσλειτουργία,
- πέτρες στη χολή (biliary calculus)
- άπνοια ύπνου,
- άσθμα
- γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και
- οστεοαρθρίτιδα.
Τα μοντέλα αναλογικών κινδύνων Cox χρησιμοποιήθηκαν για την εκτίμηση του κινδύνου κάθε πάθησης ανά κατηγορία παχυσαρκίας, προσαρμοζόμενα ανάλογα με το φύλο, την ηλικία, τη φυλή ή την εθνικότητα, το εισόδημα και την εκπαίδευση.
Η παχυσαρκία ήταν παρούσα στο 42,4% του πληθυσμού της μελέτης: 21,2% κατηγορίας I, 11,3% κατηγορία II και 9,8% κατηγορίας III. Σε σύγκριση με τα άτομα με φυσιολογικό βάρος, τα άτομα με παχυσαρκία ήταν πιο πιθανό να είναι γυναίκες, μαύρες, να έχουν χαμηλότερο εισόδημα και επίπεδα εκπαίδευσης και να έχουν υψηλότερη αρτηριακή πίεση και υψηλότερη αναλογία μέσης-ισχίου.
Ο επιπολασμός και τα ποσοστά επίπτωσης αυξήθηκαν προοδευτικά με υψηλότερες κατηγορίες παχυσαρκίας και για τα 16 αποτελέσματα υγείας. Οι παρατηρηθείσες συσχετίσεις με την παχυσαρκία κατηγορίας III ήταν ισχυρότερες για την αποφρακτική άπνοια ύπνου (11 φορές περισσότερο), τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (7,7 φορές) και την ηπατική νόσο που σχετίζεται με τη μεταβολική δυσλειτουργία (6,7). Ασθενέστερες συσχετίσεις βρέθηκαν για το άσθμα (2,1), την οστεοαρθρίτιδα (2,0) και την αθηροσκληρωτική καρδιαγγειακή νόσο (1,96).
Η παχυσαρκία συσχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο σε όλες τις υποομάδες, με σταθερά πρότυπα ανά φύλο και φυλή. Αποδόθηκε στην παχυσαρκία το 51,5% των περιπτώσεων αποφρακτικής άπνοιας ύπνου, το 36,3% των περιπτώσεων μεταβολικής ηπατικής νόσου και το 14,0% όλων των περιπτώσεων οστεοαρθρίτιδας στον πληθυσμό της μελέτης.
Ο αυξημένος κίνδυνος, ιδιαίτερα σε υψηλότερα επίπεδα σοβαρότητας, συσχετίστηκε και με τα 16 αποτελέσματα υγείας που μελετήθηκαν. Οι κίνδυνοι αυξάνονταν σταδιακά σε όλες τις κατηγορίες παχυσαρκίας, με την υψηλότερη επιβάρυνση να παρατηρείται μεταξύ των ατόμων με παχυσαρκία κατηγορίας III. Τα ευρήματα παρέμειναν συνεπή σε όλες τις δημογραφικές υποομάδες.
Τα αυξανόμενα ποσοστά σοβαρής παχυσαρκίας στις Ηνωμένες Πολιτείες δημιουργούν επείγουσα ανάγκη για παρέμβαση. Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης προσφέρουν μια ενημερωμένη εκτίμηση της συνολικής επιβάρυνσης για την υγεία της παχυσαρκίας και μπορεί να υποστηρίξουν μελλοντικές στρατηγικές δημόσιας υγείας, δράσεις πολιτικής και κλινική χρήση θεραπειών κατά της παχυσαρκίας.
Περισσότερες πληροφορίες: Zhiqi Yao et al, Associations between Class I, II, or III Obesity and Health Outcomes, NEJM Evidence (2025). DOI: 10.1056/EVIDoa2400229.
