Καθώς ένα μεγάλο ποσοστό των ανθρώπων που λαμβάνουν φάρμακα όπως τα Mounjaro, Ozempic και Wegovy για απώλεια βάρους αναφέρουν ότι καταναλώνουν λιγότερα επεξεργασμένα τρόφιμα και σόδες, οι εταιρείες τροφίμων και ποτών προσαρμόζουν τις στρατηγικές τους.
Τα αποτελέσματα μιας αμερικανικής μελέτης που διεξήχθη από τον Arkansas Agricultural Experiment Station είναι ότι τα φάρμακα απώλειας βάρους -γνωστά ως αγωνιστές πεπτιδίου-1 τύπου γλυκαγόνης (GLP-1)- οδηγούν σε νέα πρότυπα κατανάλωσης τροφίμων και ποτών, τα οποία υπογραμμίζουν τις παρατηρούμενες αλλαγές στο μάρκετινγκ τροφίμων και ποτών. Το περιοδικό Food Quality and Preference δημοσίευσε τη μελέτη.
«Έχουμε ήδη δει μια αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο οι εταιρείες τροφίμων εμπορεύονται τα προϊόντα τους», δήλωσε ο καθηγητής Brandon McFadden, από το Dale Bumpers College of Agricultural, Food and Life Sciences. «Για τις εταιρείες συσκευασμένων τροφίμων, οι τιμές των μετοχών μειώνονταν ενώ οι τιμές των μετοχών για τις φαρμακευτικές εταιρείες που παράγουν αυτά τα φάρμακα ανέβαιναν».
Ένα παράδειγμα της αλλαγής, είπε ο McFadden, λίγο μετά την παρουσίαση δεδομένων για την έρευνά του σε ένα διεθνές κοινό, είναι ότι ένας μεγάλος κατασκευαστής συσκευασμένων τροφίμων κυκλοφόρησε μια μπάρα “γεύμα σε ένα” που διατίθεται στο εμπόριο για τους χρήστες του GLP-1. Το Smoothie King δημιουργήθηκε ως “υποστήριξη των GLP-1”.
Ενώ προηγούμενες μελέτες συμπεριφοράς των καταναλωτών έδειξαν ότι το GLP-1 προκάλεσε χαμηλότερη προτίμηση για τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και προώθησε την απώλεια βάρους, υπάρχουν περιορισμένες πληροφορίες για το πώς επηρέασε τις προτιμήσεις των τροφίμων και τη συμπεριφορά κατανάλωσης σε διαφορετικές κατηγορίες τροφίμων, είπε ο McFadden.
Για τη μελέτη, εξετάστηκαν χρήστες GLP-1 για να κατανοηθεί καλύτερα το πώς η λήψη αυτών των φαρμάκων επηρεάζει τις επιλογές των τροφίμων. Η μελέτη περιελάμβανε επίσης άτομα που δεν σχεδίαζαν να λάβουν GLP-1. Τα GLP-1 που έχουν εγκριθεί από τον FDA για τη διαχείριση βάρους περιλαμβάνει τα Saxenda, Wegovy, Ozempic, Zepbound και Monjaro. Εγκεκριμένα από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ για χρήση στην απώλεια βάρους, τα GLP-1 σημείωσαν αύξηση 300% στη χρήση μεταξύ 2020 και 2022.
Τι είναι τα GLP-1;
Τα GLP-1 αναπτύχθηκαν για τη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα σε ασθενείς με διαβήτη και βρέθηκε ότι μειώνουν την όρεξη μιμούμενα τη φυσική ορμόνη GLP-1 που παράγεται στο κατώτερο έντερο – προκαλούν απελευθέρωση της ινσουλίνης από το πάγκρεας όταν τρώμε ή πίνουμε Το αποτέλεσμα είναι μια σημαντική απώλεια βάρους. Τυχαιοποιημένες, ελεγχόμενες δοκιμές έχουν δείξει ότι τα GLP-1 μειώνουν το σωματικό βάρος κατά 15% ή περισσότερο.
Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι εκτιμάται ότι άρχισαν να χρησιμοποιούν τα GLP-1 κάθε εβδομάδα το 2024 και εκτιμάται ότι τουλάχιστον οι μισοί από τους ανθρώπους στις ΗΠΑ θα πληρούσαν τις προϋποθέσεις για συνταγογράφηση. Περίπου το 42% του πληθυσμού των ΗΠΑ εκτιμάται ότι είναι παχύσαρκοι και ένα άλλο 31% είναι υπέρβαροι. Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, ένας δείκτης μάζας σώματος 30 ή υψηλότερος υποδηλώνει παχυσαρκία και ένας δείκτης μάζας σώματος από 25 έως 29,9 θεωρείται παραπανίσιο βάρος. Τα GLP-1 είναι εγκεκριμένα για απώλεια βάρους σε ενήλικες με δείκτη μάζας σώματος 30 ή μεγαλύτερο και σε υπέρβαρους με δείκτη μάζας σώματος 27 ή υψηλότερο με τουλάχιστον μία πάθηση υγείας που σχετίζεται με το βάρος, όπως υψηλή αρτηριακή πίεση, υψηλή χοληστερόλη και διαβήτη τύπου 2.
Η μελέτη περιελάμβανε έρευνα σε 1.955 άτομα, συμπεριλαμβανομένων 495 ατόμων που έπαιρναν αυτήν τη στιγμή GLP-1, 468 που είχαν λάβει προηγουμένως, 492 ατόμων που σχεδίαζαν να λάβουν και 500 ατόμων που ούτε έπαιρναν ούτε σχεδίαζαν να λάβουν.
Διαπίστωσε ότι οι τρέχοντες και οι προηγούμενοι χρήστες των GLP-1 ανέφεραν μειωμένη κατανάλωση των περισσότερων τροφίμων και ποτών. Το ποσοστό των ερωτηθέντων που ανέφεραν λιγότερη κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων ήταν περίπου 70% παραπάνω από εκείνους που ανέφεραν ότι κατανάλωναν περισσότερα. Ομοίως, υπήρχαν 50% περισσότεροι ερωτηθέντες που ανέφεραν ότι κατανάλωναν λιγότερες σόδες, επεξεργασμένα δημητριακά και βοδινό κρέας από εκείνους που ανέφεραν ότι κατανάλωναν περισσότερα από αυτά τα τρόφιμα. Μειώσεις σημειώθηκαν στην κατανάλωση αμυλούχων λαχανικών, χοιρινού κρέατος, αλκοόλ, χυμού φρούτων και γαλακτοκομικού γάλακτος. Το κοτόπουλο, ο καφές, τα ψάρια και τα θαλασσινά, οι ξηροί καρποί, τα αυγά, το κρέας φυτικής προέλευσης, τα δημητριακά ολικής αλέσεως και το γάλα φυτικής προέλευσης παρουσίασαν μικρότερη πτώση στην κατανάλωση.
Παρά τις μειώσεις, οι χρήστες των φαρμάκων GLP-1 ανέφεραν συνεχιζόμενη επιθυμία να καταναλώνουν επεξεργασμένα τρόφιμα, αναψυκτικά, επεξεργασμένα δημητριακά και βόειο κρέας. Μόνο τα φρούτα, τα φυλλώδη χόρτα και το νερό παρουσίασαν συνολική αύξηση στην κατανάλωση.
Η μελέτη δείχνει ότι η υιοθέτηση των αγωνιστών GLP-1 αλλάζει τόσο την ποσότητα όσο και τους τύπους τροφής που καταναλώνουν οι άνθρωποι. Τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν ότι ένα GLP-1 μπορεί να αυξήσει την κατανάλωση επιλογών όπως φρούτα και νερό. Εάν η υιοθέτηση των GLP-1 συνεχίσει να αυξάνεται, οι εταιρείες τροφίμων θα δουν τη ζήτηση για επεξεργασμένα τρόφιμα να μειώνεται, αλλά θα έχουν ευκαιρίες καθώς η ζήτηση για φρούτα και λαχανικά αυξάνεται.
Περισσότερες πληροφορίες: Andrew Dilley et al, Characteristics and food consumption for current, previous, and potential consumers of GLP-1 s, Food Quality and Preference (2025). DOI: 10.1016/j.foodqual.2025.105507.
