Κρέας ή λαχανικά; Η φυτική πρωτεΐνη συνδέεται με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής

Μια παγκόσμια μελέτη από ειδικούς στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ έδειξε ότι οι χώρες που καταναλώνουν περισσότερες φυτικές πρωτεΐνες -όπως ρεβίθια, τόφου και τα μπιζέλια- έχουν μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής.

Σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature Communications, ο Alistair Senior και η ομάδα του στο Κέντρο Charles Perkins μελέτησαν δεδομένα προσφοράς τροφίμων και δημογραφικά στοιχεία μεταξύ 1961 και 2018 από 101 χώρες.

Η πρώτη συγγραφέας Caitlin Andrews είπε: «Η μελέτη μας προτείνει μια μικτή εικόνα όσον αφορά τη σύγκριση των επιπτώσεων στην υγεία του κρέατος έναντι της φυτικής πρωτεΐνης σε επίπεδο πληθυσμού. «Για τα παιδιά κάτω των πέντε ετών, ένα σύστημα διατροφής που παρέχει μεγάλες ποσότητες ζωικών πρωτεϊνών και λιπών -όπως κρέας, αυγά και γαλακτοκομικά προϊόντα- μείωσε τα ποσοστά βρεφικής θνησιμότητας. Ωστόσο, για τους ενήλικες, το αντίστροφο ίσχυε, όπου οι πρωτεΐνες φυτικής προέλευσης αύξησαν το συνολικό προσδόκιμο ζωής».

Για να κατανοήσουν τον αντίκτυπο της διατροφής με φυτικές και ζωικές πρωτεΐνες στην ανθρώπινη μακροζωία, οι ερευνητές ανέλυσαν δημόσια διαθέσιμα δεδομένα σχετικά με την προσφορά τροφίμων 101 χωρών σε μια περίοδο 60 ετών. Τα δεδομένα περιελάμβαναν την ποσότητα τροφής που παράγεται ανά χώρα, μαζί με τα επίπεδα θερμίδων, πρωτεϊνών και λιπών που είναι διαθέσιμα για κατανάλωση.

Οι χώρες που μελετήθηκαν αντιπροσώπευαν μια σειρά συστημάτων τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων των χωρών όπου η κατανάλωση ζωικής πρωτεΐνης είναι υψηλότερη, όπως η Αυστραλία, οι ΗΠΑ, η Σουηδία και η Αργεντινή, και περιοχές όπου η κατανάλωση φυτικών τροφίμων είναι πιο διαδεδομένη, όπως το Πακιστάν και η Ινδονησία.

Προκειμένου να συγκρίνουν τον αντίκτυπο των προμηθειών τροφίμων διαφορετικών χωρών στο προσδόκιμο ζωής, οι ερευνητές διόρθωσαν τα δεδομένα για να λάβουν υπόψη τις διαφορές στον πλούτο και το μέγεθος του πληθυσμού μεταξύ των χωρών. Έχοντας κάνει αυτό, διαπίστωσαν ότι οι χώρες όπου η συνολική διαθεσιμότητα φυτικών πρωτεϊνών ήταν υψηλότερη, όπως η Ινδία, είχαν σχετικά μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής από χώρες όπου οι πρωτεΐνες με βάση τα ζώα ήταν πιο εύκολα διαθέσιμες, όπως οι ΗΠΑ.

Η κατανάλωση υψηλών επιπέδων ζωικής πρωτεΐνης, ιδιαίτερα επεξεργασμένου κρέατος, έχει από καιρό συνδεθεί με μια σειρά χρόνιων παθήσεων όπως καρδιαγγειακές παθήσεις, διαβήτης τύπου 2 και ορισμένοι τύποι καρκίνου. Εν τω μεταξύ, οι φυτικές πρωτεΐνες -συμπεριλαμβανομένων των οσπρίων, των ξηρών καρπών και των δημητριακών ολικής αλέσεως- σχετίζονται με χαμηλότερο κίνδυνο χρόνιων ασθενειών και γενικά ποσοστά θνησιμότητας, με τις μελέτες να υποδηλώνουν ότι οι φυτικές δίαιτες έχουν συμβάλει στη μακροζωία στις πιο μακρόβιες κοινότητες του πλανήτη -στην Okinawa της Ιαπωνίας, στην Ικαρία της Ελλάδας και τη Loma Linda της Καλιφόρνια.

Ο Senior είπε: «Η πρωτεΐνη είναι ένα κρίσιμο μέρος της ανθρώπινης διατροφής, αλλά καθώς οι διατροφικές συνήθειες αλλάζουν και οι ανεπτυγμένες χώρες προσπαθούν να απελευθερωθούν από τον άνθρακα, από όπου παίρνουμε την πρωτεΐνη μας έχει τεθεί υπό μεγαλύτερη εξέταση. «Η γνώση ότι η φυτική πρωτεΐνη συνδέεται με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής είναι πολύ σημαντική καθώς εξετάζουμε όχι μόνο πώς η διατροφή μας επηρεάζει τη μακροζωία μας, αλλά και την υγεία του πλανήτη».

Περισσότερες πληροφορίες: Caitlin J. Andrews et al, Associations between national plant-based vs animal-based protein supplies and age-specific mortality in human populations, Nature Communications (2025). DOI: 10.1038/s41467-025-58475-1.

Δείτε επίσης